Cornelis Geellaan 12, Alphen aan den Rijn

Monumenttype:: Rijksmonument
Monumentnummer:: 516138
Monumentnaam:: Cornelis Geellaan 12
Plaats:: Alphen aan den Rijn

Bron: Yhoitink via Wikimedia Commons

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Voeg uw verhaal toe

Beschrijving

Omschrijving

De SCHOOLMEESTERSWONING is in rode baksteen opgetrokken op een rechthoekige plattegrond over één bouwlaag onder een met gesmoorde Tuile-du-Nord pannen gedekt wolfdak met zeeg; het dak steekt ver over met goten en windveren op gesneden klampen. Verder in beide grote dakhellingen een iets uitkragende gemetselde schoorsteen en twee dakkapellen met ieder drie zesruits ramen en platte overstekende daken op klampen; de zijkanten van de dakkapellen zijn bekleed met leien.

De gevels zijn met name geleed door kruisvensters boven gemetselde waterdorpels en onder segmentbogen. In het onderste deel van de vensters zesruits ramen, in het bovenste deel vierruits ramen; deels voorzien van halve luiken. Muurankers ter hoogte van de zoldervloer. Hardstenen drempels en stoepjes bij de ingangen.

In de voorgevel (west) bevindt zich een excentrisch geplaatste paneeldeur met vierruits raam in een eenvoudige kunststenen omlijsting en een rondboogvormig bovenlicht met gepleisterde sluit- en aanzetstenen. Aan weerszijden van de deur een kruisvenster. Boven de twee grote dakkapellen nog twee kleine vierruits dakkapellen. In de zuidelijke zijgevel op de begane grond twee openslaande twintigruits terrasdeuren, onder rondboogvormige tienruits bovenlichten. Links daarvan een kruisvenster, in de afgeknotte geveltop twee. In de achtergevel (oost) twee kruisvensters. Links daarvan een zestienruits venster met achtruits rondboogvormig bovenlicht, rechts daarvan een paneeldeur met negenruits raam. In de noordelijke zijgevel op de begane grond een zesruits venster en twee kleine zesruits vensters. In de afgeknotte geveltop een kruisvenster met links een zesruits en rechts een drieruits venster.

Waardering

De dienstwoning is van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde wegens de vormgeving in de Nieuw-Historiserende bouwstijl en als kenmerkend voorbeeld in het oeuvre van de gebroeders Van Nieukerken.

In stedenbouwkundig opzicht is het gebouw van algemeen belang vanwege de functionele en ruimtelijke samenhang met de andere onderdelen van het complex in de parkaanleg.

Het exterieur van het gebouw is in hoge mate gaaf.

Bron: Rijksmonumentenregister

Specificaties

Monumentnummer:: 516138
Artikel ZKP:: rijksmonument
Provincie:: Zuid-Holland
Gemeente:: Alphen aan den Rijn
Plaats:: Alphen aan den Rijn

Bron: Rijksmonumentenregister

Complex eigenschappen

Complexnaam:: Marthastichting
Complexnummer:: 516128
Complex beschrijving:: Inleiding

Begin 1883 werd in Amsterdam "De Vereniging Marthastichting voor onverzorgde kinderen" opgericht. Voorzitter Cornelis Geel, van oorsprong leraar in de Jordaan in Amsterdam, week wegens ruimtegebrek voor de opvang van verwaarloosde kinderen uit naar Alphen aan den Rijn. Nadat de kinderen eerst in een jongenshuis en school in de Julianastraat ondergebracht en onderwezen werden, vond in 1897 de verhuizing plaats naar het buiten Rijnstroom. Het huis van de buitenplaats functioneerde aanvankelijk als directeurswoning. Daarachter werden in een nieuw PARK in de Engelse Landschapsstijl van tuinarchitect Copijn uit Groenekan in fases diverse (bij)gebouwen voor de verzorging van de kinderen neergezet. In het park staan niet alleen gebouwen maar ook een ZITBANK, neergezet bij het afscheid van ds. Voors in 1935, en een BRUGGETJE. Het park is toegankelijk middels een TOEGANGSHEK.

In 1897 werd het moederhuis (KINDERTEHUIS) voor kinderen vanaf drie jaar voltooid. Na de restauratie in 1930 door M.A. en J. van Nieukerken werd het door koningin Emma gewijd en deed het Emmahuis dienst als tehuis voor meisjes van 12 jaar tot 17 jaar. Het centrale gebouw (KINDERTEHUIS) werd in 1911 in gebruik genomen. Het Prinses Juliana Kinderhuis, dat in 1912 werd ingewijd, is inmiddels afgebroken om plaats te maken voor een appartementengebouw. De Koningin WilhelminaSCHOOL met bijbehorende KAPEL is nog in tact. Zowel de school als de ernaast gelegen SCHOOLMEESTERSWONING zijn ontworpen in 1912 en voltooid in 1914. In 1924 werd achter het oorspronkelijke buitenhuis naar ontwerp van de gebroeders Marie Adrianus en Johan van Nieukerken een nieuwe VILLA gebouwd. Het oude Rijnstroom werd eveneens in 1924 wegens verval afgebroken. Het KOETSHUIS achter de nieuwe villa behoorde waarschijnlijk bij de boerderij die oorspronkelijk achter het oude huis stond.

Bij de TUINMANSWONING bevond zich oorspronkelijk een moestuin waar de groenten voor het gehele complex werden verbouwd. Deze moestuin is inmiddels verdwenen. De bijbehorende BOOMGAARD is wel bewaard gebleven.

Alle gebouwen van het complex zijn ontworpen in de Nieuw-Historiserende bouwstijl. De villa is echter klassieker vormgegeven dan de andere gebouwen.

In het park bevinden zich ook een aantal paviljoens uit de jaren dertig en naoorlogse bijgebouwen van de Marthastichting. Deze zijn voor de bescherming van ondergeschikt belang.

Waardering

Het complex van de Marthastichting is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde te weten de rol die het heeft gespeeld in de sociaal-culturele ontwikkeling van kindertehuizen in het begin van de twintigste eeuw.

Het complex van de Marthastichting is van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde en wel de vormgeving in de Nieuw-Historiserende bouwstijl en de plaats die de gebouwen innemen in het oeuvre van de gebroeders Van Nieukerken.

De onderlinge samenhang van de onderdelen van het complex in de parkaanleg geven het complex een bijzonder hoge ensemblewaarde.

Het exterieur van de aanleg, boomgaard en gebouwen is in hoge mate gaaf.

Een dusdanig compleet en vrijwel gaaf complex in de zorgsector is inmiddels vrij zeldzaam.

Bron: Rijksmonumentenregister

Voeg uw verhaal toe

Eigenschappen

Functies
Functie	Hoofdcategorie	Subcategorie	Functietype	Is hoofdfunctie
Onderwijzerswoning	Woningen en woningbouwcomplexen	Dienstwoning(K)	oorspronkelijke functie	Ja

Adressen
Straat	Getal	Achtervoegsel	Postcode	Plaats	Locatie	Situatie	Is hoofdadres
Cornelis Geellaan	12	–	2406 JG	Alphen aan den Rijn	–	–	Ja

Percelen
Kadastraal perceel	Kadastrale sectie	Kadastraal object	Appartement	Kadastrale gemeente
–	C	6163	–	Aarlanderveen

Bouwperioden
Start	Eind	Notitie	Beschrijving
1912	1914	–	vervaardiging

Bouwstijlen
Stijl	Substijl	Zuiverheid	Notitie
Heroriëntatie op tradit. bouwwijzen	Nieuw-Historiserende stijl	stijlzuiver	–

Ambachten
Name	Beroep	Notitie
Nieukerken, M.A ; Zuid-Holland	architect / bouwkundige / constructeur	–
Nieukerken, J. ; Zuid-Holland	architect / bouwkundige / constructeur	–

Bron: Rijksmonumentenregister

Tijdlijn Cornelis Geellaan 12

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Voeg een verhaal toe over dit monument