Alphen aan den Rijn
Gemeente Alphen aan den Rijn
Bezoekadres:
Postadres: Postbus 13, 2400 AA Alphen aan den Rijn
140172
gemeente@alphenaandenrijn.nl
www.alphenaandenrijn.nl
Erfgoedregister
Sommige bouwwerken hebben zo'n hoge architectonische, bouw- of cultuurhistorische waarde, dat is besloten om deze te beschermen. In Alphen aan den Rijn staan gemeentelijke monumenten en rijksmonumenten. Wilt u weten of u in een monumentaal pand woont?
Naast monumenten kent de gemeente Alphen aan den Rijn meer meer cultuurhistorische objecten zoals bouwwerken, ensembles en landschappelijke gebieden/elementen. Deze worden beschermd via het bestemmingsplan en beheersverordening Cultuurhistorie. In de folder Cultuurhistorische waarden in de gemeente Alphen aan den Rijn (hieronder) kunt u hier meer over lezen.
Cultuurhistorische waarden in de gemeente Alphen aan den Rijn
Monumentenzorg
De gemeente Alphen aan den Rijn zet zich in om het erfgoed van de gemeente op duurzame wijze te behouden voor de toekomst. Het Erfgoedbeleid is gericht op het waarderen en behouden van het aanwezige waardoor het bijdraagt aan de ontwikkeling van de gemeente en haar inwoners. Erfgoedwaarden komen voort uit nieuwe ontwikkelingen die het tijdsbeeld markeren. Goed erfgoedbeleid zorgt voor ontwikkeling met kennis van de geschiedenis zonder ontwikkeling tegen te houden. Het geeft de gemeente en de individuele kernen een gezicht en viert de lokale trots en gebruiken. Wilt u meer informatie over dit erfgoedbeleid?
Monumentenschildje
Een monumentenschildje is een schildje dat is aangebracht op een gebouw ten teken dat het bescherming geniet als monument (onroerend cultureel erfgoed) of als bewaarplaats van roerend cultureel erfgoed. Als eigenaar van een monumentaal pand kunt u een monumentenschildje bevestigen. Heeft uw monument nog geen schildje?
Duurzaam monument
Nederland heeft zichzelf als doel gesteld in 2050 klimaatneutraal te zijn. Dit betekent onder andere dat huizen en andere gebouwen duurzaam verwarmd moeten worden.
Duurzaamheidsadvies
- Als eigenaar-bewoner van een woning in Alphen aan den Rijn kunt u energieadvies op maat aanvragen via de gemeente.
- Doe de Zelfscan Duurzaam Monument.
- Het Restauratiefonds biedt een vergoeding aan voor een deel van de kosten van een duurzaamheidsadvies voor uw monument.
- Heeft u een rijksmonument? Mogelijk kunt u dan deelnemen aan het Ontzorgingsprogramma Verduurzaming Monumenten.
Subsidie
- Met de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) kunnen woningeigenaren subsidie aanvragen voor de aanschaf van een zonneboiler, een warmtepomp, aansluiting op een warmtenet en isolatiemaatregelen.
Financiering
- Met de Energiebespaarlening kunnen eigenaar- bewoners een voordelige lening afsluiten voor energiebesparende investeringen.
- Bent u eigenaar van een rijksmonument en gaat u verduurzamen? Dan kunt u gebruik maken van de Duurzame Monumenten-lening.
VvE’s en duurzaamheid: woont u in een appartement binnen een VvE en wiltt u aan de slag met duurzaamheid? Het VvE Duurzaamheidsloket informeert u over de mogelijkheden voor subsidie en financiering.
Subsidie instandhouding erfgoed
Voor de instandhouding van een gemeentelijk monument of aangemerkte cultuurhistorisch waardevol object (gebouw) kunt u subsidie aanvragen. Het gaat om de kosten voor het onderhouden of herstellen van het beschermde object. Bij de aanvraag voor subsidie houdt de gemeente rekening met:
- de waarde van het object.
- het gebruik van het object, nu en in de toekomst.
- de bouwtechnische en uiterlijke staat van het object, ook in relatie tot zijn omgeving.
- hoe het object gebruikt wordt.
De hoogte van een subsidie is maximaal 30% van de kosten voor instandhouding per pand per jaar. Het maximum bedrag is:
- € 5.000 voor een gemeentelijk monument.
- € 5.000 voor een cultuurhistorisch waardevol bouwwerk categorie ‘zeer hoog’.
- € 3.000 voor een cultuurhistorisch waardevol bouwwerk categorie ‘hoog’ of ‘gemiddeld’.
- Het totaal beschikbare budget is € 150.000. Aanvragen worden op volgorde van binnenkomst behandeld tot het budget op is.
Niet vergoed wordt:
- Eigen loonkosten bij werkzaamheden die u zelf uitvoert.
- Hogere kosten na indienen van aanvraag.
- Kosten die niet noodzakelijk zijn voor de instandhouding.
Subsidie Erfgoedfonds
Inwoners, bedrijven en organisaties kunnen subsidie aanvragen voor de beleving van Alphens cultureel erfgoed. Het gaat om projecten die bijdragen aan de ervaring van cultureel erfgoed door inwoners van de gemeente Alphen aan den Rijn.
Het geld is bedoeld voor de beleving van zowel materieel als immaterieel erfgoed. U kunt de subsidie bijvoorbeeld aanvragen voor het organiseren van een activiteit of evenement om erfgoed zichtbaar te maken, een informatiebord of het ontwikkelen van educatief materiaal.
In 2023 is er in totaal € 100.000 beschikbaar. U kunt maximaal € 5.000 per project aanvragen. En u mag maximaal 2 aanvragen doen zolang de subsidie loopt.
Woonhuissubsidie
Particuliere eigenaren van rijksmonumenten met een woonfunctie, kunnen jaarlijks tussen 1 maart en 30 april een aanvraag indienen voor een instandhoudingssubsidie. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed behandelt de subsidieaanvraag en kent deze toe. Deze subsidie is bedoeld voor kosten van reguliere onderhoudswerkzaamheden aan monumentale onderdelen van het rijksmonument, zoals gevelherstel of schilderwerk aan de buitenzijde van het pand.
Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim)
Ieder jaar kan van 1 februari tot en met 31 maart de Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim) aangevraagd worden voor rijksmonumenten die van oorsprong geen woonhuis zijn, zoals een kerk, molen of fabriek. Ook groene en archeologische monumenten vallen onder deze subsidieregeling.
Financiering
Gaat u aan de slag met uw monument?
Het Restauratiefonds kan u wellicht helpen aan een passende financiering om uw monument te onderhouden, restaureren, verduurzamen en/of herbestemmen.
Omgevingsvergunning
Een monument is een beschermd object. Hieraan mogen niet zomaar (ver)bouw-, restauratie- of sloopwerkzaamheden worden uitgevoerd. Voor bouwwerkzaamheden aan monumenten is vaak een omgevingsvergunning nodig. Deze vergunning vraagt u aan via het Omgevingsloket. Doe eerst een vergunningencheck. U weet dan of u voor uw (ver)bouwplan een vergunning moet aanvragen. Heeft u verbouwplannen?
Erfgoedcommissie
De erfgoedcommissie adviseert op verzoek of uit eigen beweging aan burgemeester en wethouders over gemeentelijke monumenten, stads- en dorpsgezichten, gemeentelijke archeologische monumenten, cultuurgoederen en verzamelingen. De commissie draagt bij aan de ontwikkeling van een integraal erfgoedbeleid en aangelegenheden die van belang kunnen zijn cultureel erfgoed in brede zin van het woord. Heeft u een vraag voor de erfgoedcommissie?
Geschiedenis Alphen aan den Rijn
Alphen aan de Rijn is ontstaan aan de monding van riviertje de Aar in de Rijn. Op de plek stond een Romeins verdedigingsfort Albaniana, met manschapsbarakken, werkplaatsen, haardplaatsen, graanschuur, badhuis, straten, waterputten, grachten, wachttorens, verdedigingswal, rivierbeschoeiing en kades. In het tot de gemeente Alphen horende dorp Zwammerdam zijn resten gevonden van de Romeinse nederzetting Nigrum Pullum. Albaniana groeide langzaam uit tot een handelscentrum in de regio. Germaanse aanvallen maakten daar omstreeks 270 na Chr. een einde aan.
In 1250 is sprake van het Hof van Alfen gelegen aan de zuidelijke oever van de Molenvliet vlakbij waar deze in de Rijn uitmondt. Het Hof is in het bezit van de Graven van Holland, verworven van de Bisschop van Utrecht.
In de 17e eeuw kwam Alphen tot bloei mede dankzij de aanleg van een brug over de Oude Rijn, de uitdieping van de Oude Rijn , het Aarkanaal wordt gegraven en in 1664 wordt het jaagpad aangelegd tussen Utrecht en Leiden langs de noordoever van de Oude Rijn. Vanaf de 18e eeuw worden diverse buitenplaatsen aangelegd langs de Oude Rijn voor rijke burgers uit Rotterdam, Amsterdam en Den Haag.
Meer monumenten informatie
- Historische Vereniging Alphen aan den Rijn
- Archeologisch Park Archeon
- Gemeentearchief Alphen aan den Rijn
- Streekarchief Midden-Holland
- De Monumentenwacht Zuid-Holland is onderdeel van Erfgoedhuis Zuid-Holland en helpt erfgoedinstellingen, gemeenten, vrijwilligers, scholen en burgers die zich inzetten voor het behouden, benutten en beleven van erfgoed. Monumenteneigenaren kunnen bij hen terecht voor het periodieke onderhoud van hun pand. Zij voeren inspecties, geven praktische tips en adviezen en voeren klein (nood)herstel uit.
- Provinciaal archief Zuid-Holland
- Provincie Zuid-Holland
- Geschiedenis van Zuid-Holland