Complex eigenschappen

Complexnaam:

Vinkenhorst

Complexnummer:

515539

Complex beschrijving:

Inleiding

Dit voorname BOERDERIJCOMPLEX genaamd VINKENHORST', is gelegen op een terp ver in de uiterwaarden van de oude loop van de Rijn en werd omstreeks 1870 in de trant van het Eclecticisme herbouwd bestaat uit de volgende onderdelen:

1. T-BOERDERIJ

2. KOETSHUIS met DUIVENSLAG

Het complex kreeg de naam Vinkenhorst' van de wed. S. van Embden-Verwaaijen (1802-1876?), dochter van een steenfabrikant te Pannerden, die de boerderij op grootse wijze liet herbouwen op de plaats waar voorheen een boerderij met de naam 't Hoeze' gestaan moet hebben (kaart van J. Kuiper uit 1867). Op een kaart uit de 18-de eeuw wordt de plaats met Gerlachshuus' aangeduid. De weduwe overleed in 1874 volgens haar grafsteen op het kerkhof te Herwen. In 1905 is het voorhuis van de boerderij uitgebrand. Sindsdien is de kap wel hersteld, maar de bovenverdieping van het voorhuis is onafgewerkt gebleven en de zoldervloer is niet meer aanwezig. De bovenverdieping is derhalve onbewoonbaar gebleven. Van 1905 tot 1918 werd het complex gepacht van Van Embden door de Duitse boer Schlaghekke. Tijdens deze pacht verkocht Van Embden het complex aan Th. Daams (steenfabrikant te Tolkamer). In 1918 werd de fam. Sloot de pachter van het complex. In 1943 werd het complex verkocht aan N.V. Raterink Arntz te Bemmel. In 1975 tenslotte werd de fam. Sloot zelf eigenaar. Het complex ligt op grote afstand van de Kruisdijk tussen de Herwensedijk en de Polderdijk. Bij de boerderij behoorde het gehele land tot aan de dijk, en nog veel meer eromheen, inclusief de boerderijen die hierop stonden. De oorspronkelijke Van Embdenhof bevond zich rechts halverwege de toegangsweg. Het pand ligt op een flinke verhoging in de voormalige uiterwaarden van de Rijn. Aan de oostzijde, naast het voorhuis, bevindt zich een koetshuis waarin een duivenslag is opgenomen. Op de bij de boerderij gelegen schuren is de beschermingvan rijkswege niet van toepassing. Op het talud voor het voorhuis bevinden zich nog drie forse bomen: een oude plataan, een oude linde en een oude esdoorn. Ook voor de voorgevel bevinden zich forse bomen.

Waardering

BOERDERIJCOMPLEX genaamd VINKENHORST' bestaande uit een T-BOERDERIJ en een KOETSHUIS met DUIVENSLAG, herbouwd omstreeks 1870 in Eclectische stijl in opdracht van de wed. S. VAN EMBDEN-VERWAAIJEN.

- Van architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een voorname T-boerderij met een koetshuis met duivenslag met stijlkenmerken van het Eclecticisme uit het derde kwart van de negentiende eeuw dat in deze in periode nog sterk onder invloed van het Neo-Classicisme staat. Door de forse bouwmassa, de brede symmetrisch ingedeelde voorgevel van het voorhuis, de toegepaste bouwstijl en het pleisteren van de gevels verkreeg het geheel het karakter van een kleine buitenplaats hetgeen in de boerderijbouw als relatief zeldzaam kan worden beschouwd. Het complex valt op door hoogwaardige esthetische kwaliteiten die onder meer tot uitdrukking komen in de gave verhoudingen van de boerderij, het materiaalgebruik en de detaillering. Een opvallend element vormt de veranda met gietijzeren zuiltjes die vrijwel de volledige breedte van de zijgevel van het voorhuis inneemt.

- Van stedenbouwkundige waarde door de markante situering op een terp ver in de uiterwaarden van de oude loop van de Rijn, waar deze boerderij samen met enkele andere in dit gebied gesitueerde boerderijen een belangrijk historisch gegroeid ensemble vormt. Het complex Vinkenhorst' is aldus van bijzondere betekenis voor het aanzien van het gebied langs de Oude Rijn. De oude bomen op het erf versterken de monumentale waarden van het complex.

- Van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van de agrarische ontwikkeling van het gebied langs de Oude Rijn en als uitdrukking van een maatschappelijke ontwikkeling: het complex verwijst als hereboerderij in eigendom van een steenfabrikant nog duidelijk naar de toenmalige sociale verhoudingen op het platteland. De steenfabricage heeft een grote rol gespeeld in de ontwikkeling in de tweede helft van de negentiende eeuw in het gebied tussen de Oude Rijn en de Rijn en zorgde voor een nieuwe maatschappelijke elite die de sociale gelaagdheid van de streek aanzienlijk zou veranderen. Tevens van belang als uitdrukking van de sterk onder Duitse invloed staande typologische en stilistische ontwikkelingen in de boerderijbouw in de tweede helft van de negentiende eeuw in de streek gevormd door de Liemers en de Ooypolder.