Complex dienstwoningen, Baarle-Nassau

Monumenttype:: Rijksmonument
Monumentnummer:: 521507
Monumentnaam:: Complex dienstwoningen
Plaats:: Baarle-Nassau

Bron: Dqfn13 via Wikimedia Commons

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Voeg uw verhaal toe

Beschrijving

Inleiding

DIENSTWONINGEN, gebouwd in 1906 in opdracht van de Nederlandse Spoorwegen voor haar personeel bij het reeds verdwenen treinstation aan de spoorlijn van Tilburg naar Turnhout, op de grens van Nederland en België. De woningen zijn ontworpen door G.W. van Heukelom met elementen van Traditionalisme en Chaletstijl.

Omschrijving

Twee identieke dubbele woonhuizen waarvan de woningen in opzet aan elkaar gespiegeld zijn. Elk blok is één laag hoog en uitgevoerd in baksteen op een rechthoekige plattegrond onder een schilddak waarvan de nok evenwijdig aan de straat loopt. Het dak is gedekt met zwarte kruispannen met pirons en voorzien van een gootlijst op klossen. De bovenste rand van de gevel is betimmerd met vertikaal aangebrachte planken. Beide hoeken van de voorgevel liggen terug zodat onder het dak een ruim portiek ontstaat met een veranda-achtig uiterlijk door houten balustrade met hoekpijler en betimmering van de bovenste rand. In de voorgevel zijn T-ramen aangebracht, de onderramen zijn voorzien van luiken, in de bovenlichten is een roedenverdeling aangebracht. De ramen hebben natuurstenen onderdorpels. De deur heeft boven- en zijlichten, alle met een kleine roedenverdeling. In het dakvlak bevinden zich opgewipte dakkapellen, aan de voorzijde met een samengesteld raam van twee maal drie vierruitsramen. Bij nummer 10 is het interieur in grote lijnen in oorspronkelijke staat bewaard gebleven.

Waardering

De woningen zijn van algemeen belang. Ze hebben cultuurhistorisch belang als uitdrukking van de typologische ontwikkeling van de dienstwoning en als uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling, in het bijzonder de totstandkoming van een groot, intussen verdwenen, grensstation met annexen. Ze zijn van architectuurhistorisch belang wegens de stijl en detaillering en wegens de plaats die ze innemen in het oeuvre van de architect. Ze hebben ensemblewaarde wegens de situering, verbonden met de ontwikkeling van de streek. Ze zijn gaaf bewaard gebleven en het laatste relict van een belangrijke historische ruimtelijke en infrastructurele ontwikkeling.

Bron: Rijksmonumentenregister

Specificaties

Monumentnummer:: 521507
Artikel ZKP:: rijksmonument
Provincie:: Noord-Brabant
Gemeente:: Baarle-Nassau
Plaats:: Baarle-Nassau

Bron: Rijksmonumentenregister

Complex eigenschappen

Complexnaam:: Complex dienstwoningen
Complexnummer:: 521505
Complex beschrijving:: Inleiding

Complex DIENSTWONINGEN, gebouwd in 1906 in opdracht van de Nederlandse Spoorwegen voor haar personeel bij het reeds verdwenen treinstation aan de spoorlijn van Tilburg naar Turnhout, op de grens van Nederland en België. De woningen zijn ontworpen door G.W. van Heukelom met elementen van Traditionalisme en Chaletstijl.

Grensweg 24 hoort bij het complex maar wordt niet beschermd omdat gewijzigde raamindelingen de gevel te zeer aangetast hebben.

Omschrijving

Deel van oorspronkelijk drie complexen van dienstwoningen voor spoorweg- en grenspersoneel. Eén complex aan de Grens ligt op Belgisch grondgebied (Baarle-Hertog, grens), een tweede complex aan de Grensweg, nu in bezit van diverse particulieren en het derde complex ligt eveneens aan de Grensweg, op de hoek met de Grens. Dit laatstgenoemde gedeelte wordt beschermd en bestaat uit een aantal dubbele en enkele woningen.

Aanvankelijk werd het complex als geheel door de N.S. verkocht. Inmiddels is het grootste deel van de woningen in diverse particuliere handen wat afbreuk doet aan het homogene karakter. Slechts twee woningen worden nog gehuurd en verkeren ook qua interieur in oorspronkelijke staat. De bebouwing kent een hiërarchie, aflopend vanaf de plek waar zich oorspronkelijk het grensstation bevond. Hier zijn de woningen voor het hoger personeel gebouwd, naar de Turnhoutseweg toe staan de dienstwoningen voor lagere beambten. De vormgeving en indeling van de huizen wordt met de afstand van het station soberder.

Voor het complex ontwierp Van Heukelom vijf verschillende typen huizen waarbij de variatie dicht bij het oorspronkelijke grensstation het grootst is.

Waardering

Het complex van dienstwoningen is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als uitdrukking van de typologische ontwikkeling van de dienstwoning en als uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling, in het bijzonder de totstandkoming van een groot, intussen verdwenen, grensstation met annexen. Het complex is van architectuurhistorisch belang wegens de stijl en detaillering en de plaats die het inneemt in het oeuvre van de architect. Het heeft ensemblewaarde wegens de situering, verbonden met de ontwikkeling van de streek. Het is gaaf bewaard gebleven en het laatste relict van een belangrijke historische ruimtelijke en infrastructurele ontwikkeling.

Bron: Rijksmonumentenregister

Voeg uw verhaal toe

Eigenschappen

Functies
Functie	Hoofdcategorie	Subcategorie	Functietype	Is hoofdfunctie
Dienstwoning(K4)	Woningen en woningbouwcomplexen	Dienstwoning(K)	oorspronkelijke functie	Ja

Adressen
Straat	Getal	Achtervoegsel	Postcode	Plaats	Locatie	Situatie	Is hoofdadres
Grensweg	10	–	5111 EC	Baarle-Nassau	–	–	Ja
Grensweg	12	–	5111 EC	Baarle-Nassau	–	–	–
Grensweg	14	–	5111 EC	Baarle-Nassau	–	–	–
Grensweg	16	–	5111 EC	Baarle-Nassau	–	–	–

Percelen
Kadastraal perceel	Kadastrale sectie	Kadastraal object	Appartement	Kadastrale gemeente
–	I	284	–	Baarle-Nassau
–	I	285	–	Baarle-Nassau
–	I	572	–	Baarle-Nassau
–	I	573	–	Baarle-Nassau

Bouwperioden
Start	Eind	Notitie	Beschrijving
1906	1906	–	vervaardiging

Bouwstijlen
Stijl	Substijl	Zuiverheid	Notitie
Chalet-stijl	–	invloeden	–
Traditionalisme	–	invloeden	–

Ambachten
Name	Beroep	Notitie
Van Heukelom, G.W. ; Noord-Brabant	architect / bouwkundige / constructeur	–

Bron: Rijksmonumentenregister

Tijdlijn Complex dienstwoningen

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Voeg een verhaal toe over dit monument