Hoofdgraaf 1, Woudrichem (onderdeel 1)

Inleiding.

Het WOONHUIS werd in 1901 gebouwd ter vervanging van een ouder pand. Het is diep naar achter geplaatst met de voorgevel diagonaalsgewijs op de wegkruising. Aan de Hoofdgraaf geeft een houten bruggetje met ijzeren hek met pijlpunten toegang tot de tuin en het grindpad naar de ingang van het huis. Het woonhuis vertoont elementen van de Chalet-stijl. Rond het huis ligt een grindpad.

Omschrijving.

Het eenlaags woonhuis op samengestelde plattegrond is opgetrokken in lichtrode baksteen onder een zadeldak en een plat dak met schilden op het hoofdvolume en een mansardedak op de uitbouw achter. Alle daken zijn belegd met zwarte kruispannen. De opbouw van de muren is in alle volumes met een gepleisterde plint en in het hoofdvolume met een gepleisterd fries onderlangs de lijstgoten. In de achterbouw ontbreekt het fries en liggen staafankers onder de goten. Drie schoorstenen op het hoofdvolume. Het muurwerk dat is opgetrokken in kruisverband met geknipte voeg, vertoont staand verband in de voorgevel en in de risaliet in de zijgevel. Het wordt verlevendigd door banden in gele strengperssteen, die ook wordt toegepast in de aanzetstukken van de segmentbogen en verder door de toepassing van rode verblendsteen in de boogvelden boven de vensters. De asymmetrische voorgevel heeft een drie-assig rechterdeel met de ingang in de veranda onder een luifel met zinken bedekking gedragen door een open - groen/witte - houtconstructie met sierbogen. Naast de hoofdingang met bruine paneeldeuren met gietijzeren sierroosters met per paneel centraal een staande mannen- en vrouwenfiguur, bevinden zich twee vierruits stolpdeuren. Alle deuren zijn voorzien van heldere lichten en boven de ingang een lantaarn. In het dak aan de voorgevel twee daklichten. Aan de linkerzijde bevindt zich een tweelaags uitspringend volume tussen hoekpilasters onder zadeldak met windveren en hangend - groen-/wit - houtwerk met makelaar, bekroond met een windvaan op smeedijzeren standaard. De T-vensters met ongedeelde lichten op de begane grond worden verbonden door een segmentboog van rode verblendsteen met geprofileerde sluitsteen. Op de verdieping een recht afgesloten stolpvenster onder rondboog met geometrisch rood/geel baksteenmozaïek. De aan dit volume aansluitende vierassige zijgevel heeft in het derde travee een risalerend deel ter breedte van één raamas. Hierin ligt op de begane grond en verdieping een T-venster met drielicht, afgesloten met respectievelijk een segmentboog met geprofileerde sluitsteen en een rondboog met baksteenmozaïek gelijk de voorgevel. De afsluitende topgevel is van dezelfde vorm als de voorgevel, echter zonder windvaan. Het type T-venster met ongedeeld licht onder een segmentboog van rode strekken tussen gele aanzetstukken en geprofileerde sluitsteen herhaalt zich driemaal in de linker en tweemaal in de rechter zijgevel. In de achterbouw onder mansardedak liggen aan de noordelijke zijgevel twee T-vensters met laag ongedeeld licht. In de zuidelijke zijgevel ligt een dubbele opgeklampte schuurdeur.

N.B. Gedeelten van de voor- en linkerzijgevel van het hoofdvolume zijn ingrijpend hersteld ten gevolge van verzakkingen en het achterhuis is, ten gevolge van een gasontploffing, geheel vernieuwd. De werkzaamheden zijn deskundig uitgevoerd en hebben geen afbreuk gedaan aan de monumentale waarden van het woonhuis. De kleine gepotdekselde schuur achter het achterhuis is recent gebouwd.

Waardering.

Het huis is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde vanwege de ontwikkeling van de landbouw in de streek en de typologie van de villa-boerderij. Het bezit architectuur-historische waarde als voorbeeld van de invloed van de eigentijdse stijl op het platteland en verder de esthetische kwaliteit van het ontwerp en de detaillering in het bijzonder. Het heeft ensemblewaarde als essentieel onderdeel van een harmonisch geheel verder bestaand uit de vrijstaande schuur, tuin en erf. Het is bijzonder gaaf bewaard gebleven en als zodanig zeldzaam.