Inleiding

De KERK van de H. Remigius werd gebouwd tussen 1899 en 1901 in Neo-Gotische stijl naar ontwerp van architect C. Franssen.

Omschrijving

De driebeukige pseudobasiliek bevat een westtoren en vijf schiptraveeën.

Het koor telt twee traveeën en heeft een driezijdige sluiting. De gevels zijn opgetrokken uit machinale baksteen met speklagen van gele baksteen.

Afzaten en dorpels zijn van natuursteen. De zadel- en lessenaardaken zijn gedekt met leien in maasdekking. De vierkante toren bestaat uit vier geledingen en heeft een ingesnoerde achtzijdige naaldspits met vergulde bol en kruis. De toren heeft hoeklisenen. Horizontaal vindt de geleding plaats door brede natuursteen afzaten.

In de eerste geleding bevindt zich de ingang met vleugeldeuren, voorzien van sierbeslag en een spitsbogig bovenlicht. Het bovenlicht bezit eenvoudige spitsboogtracering en glas-in-lood. Naast de deur hoge blinde spitsboognissen. De tweede geleding bevat boven rechthoekige velden een hoog spitsboograam met baksteentracering en glas-in-lood. Aan weerszijden wederom hoge blinde spitsboognissen. De derde geleding bevat twee brede spitsboognissen, met daarin smalle raampjes van staand formaat. In de vierde geleding zijn er brede spitsbogen met galmgaten. In de puntgevel hier boven is een wijzerplaat met uurwerk geplaatst. De zijden van de toren zijn identiek uitgevoerd, met uitzondering van een vijfhoekige traptoren met spits dakje aan de zuidzijde. Hierachter zijn de rechte afsluitende muren van de zijbeuken zichtbaar. Deze bezitten een spitsboograam en in het driehoekige gevelveld een klimmend spitsboogfries.

De zij- en achtergevels hebben baksteen steunberen met versnijdingen en afzaat. Hier tussen bevinden zich gekoppelde spitsboogramen in de zijbeuken, en enkele spitsboogvensters in het koor. Onder de dorpels en bij de gootlijsten is het metselwerk voorzien van brede reliëfsierbanden. In het dakvlak van het middenschip, de zijbeuken en het koor bevinden zich verspringend om de andere travee kleine dakkapellen onder een schilddakje met piron. Tussen de zijbeuk en het koor bevindt zich aan de zuidzijde een voormalige doopkapel. Dit lage gebouw heeft drie vensters onder segmentboog en een schilddak. Op de nok van het koor is een vergulde bol met een bewerkt kruis geplaatst.

Het inwendige bevat naast het grisailleglas van F. Nicolas en Zn. uit Roermond stenen kruisgewelven boven de spitsbogige scheibogen. Alles is in neogotische stijl uitgevoerd, ook de verdere aankleding. De firma Glaudemans uit Den Bosch leverde de gedecoreerde tegelbevloering.

H. van der Geld voerde het hoogaltaar en Maria-altaar uit in 1901: het St. Jozefaltaar volgde in 1914. Van zijn hand is eveneens de eikehouten preekstoel met kalksteen voet waarop reliëfs. Deze kwam tussen 1900 en 1910 tot stand. Uit 1901 stamt het hardstenen doopvont met koperen deksel.

Het interieur bevat vele beelden, waarvan diverse van de hand van J. Custers. De kruiswegstaties op doek dateren uit 1928, geschilderd door Jacobs.

Waardering

De kerk is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van het katholicisme in het zuiden en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de kleinere landelijke dorpskerk. Het heeft architectuurhistorisch belang door de stijl en de detaillering en is van kunsthistorisch belang door de beelden en interieuronderdelen. Het is tevens van belang als een goed voorbeeld van de aanpassing van de neogotische vormentaal aan een landelijke omgeving. Het heeft ensemblewaarden vanwege de bijzondere situering, verbonden met de ontwikkeling van het kerkdorp Lithoyen. Het is van belang vanwege de architectuurhistorische en typologische zeldzaamheid en de gaafheid van in- en uitwendige.