Omschrijving complexonderdeel 1

Het BLOK HOOGBOUW (236 woningen) bestaat uit een aanleg van twee carrés, ongelijk in afmeting. Elk bestaat uit een u-vormig blok langs de buitenzijde en een vierde, losstaande vleugel daarbinnen. De beide carrés worden van elkaar gescheiden door een weg, de Koningstabelstraat. Deze doorsnijding wordt geaccentueerd met een poortachtig element bestaande uit licht getoogde, gemetselde verbindingsboog tussen de buitenste bouwblokken. Op het binnenterrein ligt aan weerszijden van de Koningstabelstraat, maar op ongelijke afstand daarvan, de vierde poot van ieder carré. Op de kopse kanten van deze vleugels zijn de rijen garageboxen gebouwd. Deze opzet heeft geleid tot een ingenieuze stedenbouwkundige structuur van twee groene hoven binnen een groot carré, waarbij de twee tegenover elkaar gelegen losse vleugels een binnenste pleinachtige ruimte vormen. In tegenstelling tot het carré eengezinswoningen wordt dit carré ontsloten aan de buitenzijde, respectievelijk de Koningstabelstraat.

De opbouw van de vleugels bestaat uit een halfondergrondse laag met bergingen, daarboven drie bouwlagen afgesloten door een kroonlijst op klossen en een plat dak. Hierboven is op regelmatige afstand een dakopbouw opgetrokken zodat er afwisselend een vierde bouwlaag bestaat. Op de korte zijden en de losstaande vleugels liggen deze op de hoek. Op de lange zijden zijn zij juist naar binnen gelegd. Deze vierde laag is steeds vijf traveeën breed en gedekt met een flauw zadeldak met grijze oud Hollandse pannen. Op de daken staan forse, gemetselde schoorstenen. De carrés hebben aan de buitenzijde inspringende hoeken, waarbij één zijgevel met vensters is uitgevoerd en de andere blind. Het geheel is opgetrokken in een rode baksteen met verticale accenten in de vorm van een plint en betonnen banden onder en boven de vensters van de iets verhoogd gelegen begane grond. Hoewel de vensters zelf een verticale, staande vorm hebben, accentueren zij door hun strak volgehouden ritmiek de horizontale geleding van de gevel.

In verticale zin worden de vleugels geleed door de opbouw van drie, respectievelijk vier bouwlagen. Ieder van deze delen is in principe vijf traveeën breed met in het midden de toegang tot de woningen. De korte zijden bestaan bij het kleine blok uit drie van zulke eenheden en het grote blok uit vier. De lange zijden hebben er ieder zes met dien verstande dat één travee hier niet vijf, maar drie vensterassen breed is. De toegang tot de woningen bestaat uit een ondiep portiek met een getoogde bovenzijde. Hierin is een betonnen portaal gevat onderverdeeld in een brede en twee smalle geledingen aan weerszijden. In de middelste bevindt zich de eigenlijke toegang en in de twee smalle stroken de brievenbussen. De overige vakken hebben een glasvulling. Boven iedere toegang is een decoratie aangebracht. Deze bestaat uit een betonnen plaat die in zijn vorm herinnert aan Romeinse cartouches. Hierin is een reliëf aangebracht met per deur een andere voorstelling. De voorstellingen beelden arbeidssituaties uit zoals de bouw, de visserij, de detailhandel en de scheepvaart. De ramen zijn uitgevoerd als tweelicht vensters met een betonnen deelzuiltje onder een dito latei. Onder de vensters van de begane grond is een betonnen element aangebracht dat de suggestie van een Frans balkon levert. De negge van de vensters is witgeschilderd. De gevels aan de zijde van het binnenhof vertonen in principe eenzelfde opzet, met dien verstande dat de middelste traveeën in een omlijsting zijn samengevat waarbinnen loggia's zijn aangebracht, afgesloten door betonnen zuiltjes en houten hekwerken.

Het inwendige van de blokken bestaat uit een hal achter de voordeur van waaruit het trappenhuis per bordes aan weerszijden een woning ontsluit. De trappen zijn in beton uitgevoerd met eenvoudige ijzeren leuningen met houten leggers. De muren zijn in schoonmetselwerk uitgevoerd. De woningen zijn niet gelijk van indeling aangezien deze zijn ontworpen voor twee, drie, vijf en zeven personen. De hoofdopzet bestaat uit een brede beuk, waarin twee kamers en suite en een smallere beuk, waarin hal, keuken, sanitaire voorzieningen en wisselend een (slaap)kamer.

De beide losse vleugels vertonen dezelfde opbouw, zowel in gevelbeeld (voorgevel aan de Koningstabelstraat en achtergevel met loggia's aan de zijde van de binnenhoven), als in indeling van de wooneenheden. De GARAGES liggen haaks tegen de kopse kanten van de beide vleugels op het binnenterrein langs de Koningstabelstraat, twee rijen van vier aan de oostzijde en twee rijen van tien aan de westzijde. Met de teruggerooide vleugel van het grote carré vormen zij een U-vormige opzet waardoor daarbinnen een pleinachtige ruimte is ontstaan. De eenlaags garages zijn opgetrokken in metselwerk met een iets terugspringend vlak voor de dubbele houten garagedeuren.

De BINNENHOVEN zijn aangelegd met gras en (sier)bomen. In het kleine carré is een kinderspeelplaats aangelegd met nog een enkel oorspronkelijk speeltoestel.

Waardering

Het BLOK HOOGBOUW met BINNENHOVEN en GARAGES is van algemeen belang vanwege:

- cultuurhistorische waarde als toonbeeld van een blok woningwetwoningen dat sterk gestuurd door de gemeente werd gebouwd ter leniging van de woningnood en het feit dat vrijwel direct garages bij de bouw zijn opgenomen in het licht van het toenemende belang van het autoverkeer en -bezit;

- architectuurhistorische waarde als uitzonderlijk voorbeeld van een bewust gezochte monumentaliteit van in italianiserende stijl uitgevoerde variant van de Bossche School; Van belang in het oeuvre van de architecten A. Evers en G.J.M. Sarlemijn;

- stedenbouwkundige waarde vanwege de opmerkelijke carrévormige aanleg;

- ensemblewaarde vanwege de functioneel ruimtelijke relatie van de onderdelen.