Complex eigenschappen

Complexnaam:

Begraafplaatssluis

Complexnummer:

525104

Complex beschrijving:

Inleiding

De zogenaamde "Begraafplaatssluis" bestaat uit een SCHUTSLUIS van het type Groene Sluis, een SCHOTBALKLOODS en een SCHUILHOKJE die beiden in Traditioneel Ambachtelijke stijl gebouwd zijn. De aanleg van deze sluis maakte onderdeel uit van het noordelijke deel van de werken bij Gorinchem. Eind 1886 werd door de aannemers A. van der Meyden uit Hardinksveld en T. Swets Tzn. uit Ameide een begin gemaakt met de werkzaamheden voor het bouwen van een naar twee zijden kerende schutsluis en een gebouw voor het sluispersoneel aan de oostzijde van het zuidelijk hoofd. De sluis werd 30 mei 1891 opgeleverd. De dubbele basculebrug over het zuidelijk sluishoofd werd door de Utrechtse ijzergieterij A.F. Smulders vervaardigd en in 1887 voltooid. Bij het ontwerp ging men ervan uit dat de waterstanden op de Linge en het Merwedekanaal meestal gelijk waren en de sluis zelden gebruikt zou worden. Daarom werd de sluis niet voorzien van dure gemetselde kolkwanden maar eenvoudigweg met basaltblokken afgezet.

N.B. De basculebrug is in 1990 vervangen door een moderne ophaalbrug.

N.B De woning voor het sluispersoneel dat aan de oostzijde van de sluis gebouwd is, maakt onderdeel van het complex bij de sluis maar is vanwege diverse verbouwingen voor bescherming van ondergeschikt belang.

Omschrijving

De schutsluis ligt ten noorden van het oude centrum van Gorinchem in de omgelegde noordelijke dijk van het Kanaal van Steenenhoek, op de scheiding van de Zederik- en de Lingeboezem. De sluis ligt ten westen van de Algemene Begraafplaats waarna de sluis genoemd is.

Langs de westelijke kade van de sluis, bij het zuidelijke sluishoofd staat het schuilhokje en, met de noklijn haaks op de sluis, de schotbalkenloods.

Waardering

Het complex bestaande uit een schutsluis van het type Groene Sluis, een schuilhokje en een schotbalkenloods, is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde als belangrijk onderdeel van de waterbeheersing rondom Gorinchem.

Het complex is van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde als zeldzaam typologisch voorbeeld van een schutsluis, uitgevoerd als groene sluis met daarbij behorende gebouwen in een overeenkomstige Traditioneel Ambachtelijke stijl.

Het complex heeft ensemblewaarde vanwege de ruimtelijke en functionele eenheid die door alle onderdelen gevormd wordt en uit landschappelijke en gebouwde elementen bestaat.

Het complex heeft stedenbouwkundige waarde als waterstaatkundig complex aan de rand van het historische centrum van Gorinchem.