Goliathspad 3, Eemshaven

OMSCHRIJVING WATERSCHAPSHUIS ANNEX SLUISWACHETRSWONING

Inleiding

De dienstwoning is in 1876 gebouwd als waterschapshuis annex sluiswachterswoning en staat ten oosten van de molen. Het pand kreeg na de bouw van de eerste molen Goliath in 1882 de functie van molenaarswoning. De woning werd aan de zuidzijde oorspronkelijk vergezeld van een allang geleden afgebroken stookhut. Het huis is in sobere, Ambachtelijk- traditionele trant gebouwd.

Omschrijving

Het vanuit een T-vormige plattegrond, in schone baksteen opgetrokken huis staat onder een met gesmoorde Hollandse pannen gedekt wolfsdak met twee gemetselde nokschoorstenen. Het huis is aan weerszijden voorzien van een krimp. De naar het westen gerichte, symmetrische voorgevel bevat twee licht getoogde vensters met zesruits schuiframen onder strek en twee eveneens licht getoogde zoldervensters. De bovenkant van de gevel heeft aan weerszijden een korte schuine rand met vlechtingen en wordt beëindigd door een kroonlijst met geprofileerde uitkragende rand. Het hogere rechter deel van de noordelijke langszijde is blind. De dakgoot rust op houten klampen, die zijn bevestigd aan een houten lijst. In de voorzijde van de krimp is een rechtgesloten deur geplaatst. Het lagere linker deel van deze langszijde bevat slechts een klein venstertje en staat onder een dakgoot die met beugels aan een smalle lijst zijn bevestigd. De asymmetrische achtergevel is voorzien van een stel excentrisch geplaatste, rechtgesloten inrijdeuren, een klein venster rechts en een groter venster links van de deur. Boven het wolfsend staat een driehoekig "oelebord". Het rechter deel van de zuidelijke langszijde bevat drie vensters. Onder de schuine rand van de voorzijde van de krimp staat een venster. In de terugstaande linker gevelpartij staan twee licht getoogde vensters en een deur met een eveneens getoogd bovenlicht. De dakgoot rust op houten klampen, die zijn bevestigd aan een houten lijst. In het inwendige van de woning zijn in de woonkamer het balkenplafond en in de voormalige schuur de op gemetselde stiepen (poeren) staande gebinten, en de oorspronkelijke sporenkap bewaard gebleven.

Waardering

Het voormalige waterschapshuis annex sluiswachetrswoning is van algemeen belang vanwege de grote cultuurhistorische en de ensemblewaarde:

- als een bijzondere uitdrukking van een landschappelijke ontwikkeling en als een belangrijk overblijfsel van de geschiedenis van de inpoldering van Noord-Groningen. De woning is tevens van belang als onderdeel van een bijzonder complex in het wijdse Groninger polderlandschap.

- vanwege de bijzondere situering en vanwege de nauwe ruimtelijk-visuele en functionele samenhang met zowel de molen en de sluis als het omringende polderlandschap;

- vanwege de herkenbaarheid en vanwege de gaafheid van het exterieur en onderdelen van het interieur.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
527125
Complexnaam
Poldermolen 'Goliath'
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

OMSCHRIJVING COMPLEX MOLEN GOLIATH

Inleiding

Het complex omvat de poldermolen Goliath (1882), de uitwateringssluis (1876) en het waterschapshuis annex sluiswachterswoning (1876). Het complex is gesitueerd in de binnenbocht van de Eemspolderdijk, in het meest oostelijke deel van de in 1876 bedijkte Eemspolder die ligt tussen de Uithuizerpolderdijk en de Eemspolderdijk. Molen Goliath is gebouwd in 1897 ter vervanging van een voorganger in opdracht van het Waterschap de Eemspolder. De molen staat op een kunstmatige verhoging. De ten oosten van de molen staande dienstwoning is met de voorzijde op de molen georiënteerd. De dienstwoning is in 1876 gebouwd als waterschapshuis annex sluiswachterswoning en kreeg na de bouw van de eerste molen Goliath in 1882 de functie van molenaarswoning. De ten noorden van de molen gelegen uitwateringssluis is door middel van een rechte wateruitloop rechtstreeks met de molen verbonden. De uitwateringssluis is in 1876 gebouwd in opdracht van het Waterschap de Eemspolder. De sluis is in de zeedijk de Eemspolderdijk geplaatst. Het polderwater werd tot de bedijking van de Emmapolder door deze sluis naar de Waddenzee afgevoerd.

Waardering

Het poldermolencomplex is van algemeen belang vanwege de grote cultuurhistorische en de ensemblewaarde:

- als een bijzondere uitdrukking van een landschappelijke ontwikkeling en als een belangrijk en nog compleet overblijfsel van de geschiedenis van de inpoldering van Noord-Groningen. De molen is tevens van groot belang als een bijzonder landschappelijk element in het wijdse Groninger polderlandschap.

- vanwege de bijzondere situering, vanwege de nauwe visuele en functionele samenhang tussen de samenstellende onderdelen en omdat het onlosmakelijk is verbonden met het omringende polderlandschap;

- vanwege de herkenbaarheid en vanwege de gaafheid van zowel de samenstellende onderdelen als van het geheel in relatie met de omgeving.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Sluiswachterswoning(K) Woningen en woningbouwcomplexen Dienstwoning(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Goliathspad 3 9979 XG Eemshaven Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Woningen en woningbouwcomplexen Dienstwoning(K)
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
H 72 Uithuizermeeden
H 73 Uithuizermeeden
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1876 1876 vervaardiging
Naar boven