Pastoriestraat 3, Baak

Omschrijving

De waarschijnlijk rond 1862 gebouwde R.K. PASTORIE (1) heeft een rechthoekige plattegrond en telt twee bouwlagen onder een afgeplat schilddak met gesmoorde Tuiles du Nords. Het dak heeft op beide hoeken aan de voorzijde een gemetselde schoorsteen. In het midden van het dak bevindt zich een houten klokkestoel welke wordt bekroond door een ingesnoerde naaldspits met leidekking. Op de spits bevindt zich een zinken pinakel. De gevels zijn gemetseld in kruisverband en hebben een omlopende gepleisterde plint. Aan de bovenzijde zijn de gevels voorzien van een omlopend gepleisterd fries met gecorniste kroonlijst. De vensters worden afgesloten door anderhalfsteens segmentbogen en hebben aan de onderzijde hardstenen lekdorpels. Enkele bovenlichten van de schuiframen zijn uitgevoerd in imitatie glas-in-lood. Boven de schuiframen van de verdieping bevinden zich moderne rolluiken. Achter de pastorie bevindt zich een ruime tuin die oorspronkelijk doorliep tot het einde van de thans nog resterende tuinmuur.

De symmetrisch ingedeelde VOORGEVEL heeft een middenrisaliet en gepleisterde hoekpilasters. De rechterzijde van de gevel heeft in de plint twee ronde ventilatieopeningen met daarvoor gietijzeren roosters. Op de begane grond heeft het risaliet een geprofileerd deurkozijn op hardstenen dorpel en neuten, voorafgegaan door een hardstenen stoep. Het kozijn is voorzien van een paneeldeur met twee glaspanelen. Hiervoor zijn gietijzeren sierroosters aangebracht. De deur heeft een bovenlicht van glas-in-lood. Aan beide zijden van de toegang heeft de gevel twee 6-ruits schuiframen met 2-ruits bovenlichten. Op de verdieping heeft de gevel vijf 4-ruits schuiframen met 2-ruits bovenlichten. Boven het risaliet is het dakschild voorzien van een aangekapte dakkapel met twee gekoppelde enkelruits ramen. De dakkapel wordt gedekt door een lessenaarsdak.

De LINKER ZIJGEVEL heeft boven de plint twee 6-ruits schuiframen met 2-ruits bovenlichten voorzien van imitatie glas-in-lood. Op de verdieping heeft de gevel twee 4-ruits schuiframen met 2-ruits bovenlichten voorzien van imitatie glas-in-lood. Het achterste deel van de gevel heeft op de begane grond en verdieping een dichtgemetselde vensteropening. Op de begane grond heeft de gevel aan de achterzijde een platgedekte aanbouw met het koetshuis. De verbinding is aan de bovenzijde van de gevels voorzien van een ezelsrug. De voorgevel van de aanbouw heeft een deurkozijn op hardstenen neuten en dorpel, dat aan de bovenzijde wordt afgesloten door een halfsteens korfboog. Het boogveld is voorzien van siermetselwerk. Het kozijn heeft een opgeklampte deur met enkelruits bovenlicht. De zijgevel is geheel blind uitgevoerd.

De RECHTER ZIJGEVEL is geheel rood gepleisterd en heeft boven de plint op de begane grond aan de linkerzijde een 6-ruits schuifraam met 2-ruits bovenlicht voorzien van imitatie glas-in-lood. Rechts van het schuifraam heeft de gevel op de begane grond een geprofileerd deurkozijn op hardstenen neuten en dorpel. Het kozijn is voorzien van een 6-ruits paneeldeur. Rechts van dit kozijn heeft de gevel een enkelruits klapraam. Boven het deurkozijn bevindt zich een 2-ruits schuifraam met 2-ruits bovenlicht voor het trappehuis. Op de verdieping is de gevel op beide uiteinden voorzien van een 4-ruits schuifraam met 2-ruits bovenlicht. Het dakschild is aan de rechterzijde voorzien van een hoge gemetselde schoorsteen.

De ACHTERGEVEL heeft op de begane grond boven de plint een gewijzigde vensterindeling. In het midden heeft de gevel een gewijzigd deurkozijn met twee smalle zijlichten en een groot meerruits bovenlicht voorzien van glas-in-lood. Rechts van dit kozijn heeft de gevel een klein 4-ruits raam, afgesloten door een halfsteens rollaag. Het deurkozijn wordt afgesloten door een anderhalfsteens rollaag. De linkerzijde van de gevel heeft op de begane grond een groot vierkant kozijn, afgesloten door een anderhalfsteens rollaag. Het kozijn is voorzien van een enkelruits raam en twee meerruits bovenlichten, uitgevoerd in glas-in-lood. Het kozijn wordt aan de linkerzijde geflankeerd door een smal enkelruits raam, voorzien van een meerruits bovenlicht uitgevoerd in glas-in-lood. Aan de rechterzijde van het vierkante kozijn bevindt zich een deurkozijn op hardstenen dorpel en neuten met een enkelruits paneeldeur en meeruits bovenlicht, uitgevoerd in glas-in-lood. Het rechterdeel van de gevel heeft op de begane grond een vierkant kozijn voorzien van een enkelruits raam met bovenlicht van glas-in-lood. Het kozijn wordt afgesloten door een anderhalfsteens rollaag. Aan beide zijden wordt dit kozijn geflankeerd door een 2-ruits stolpraam met glas-in-lood bovenlicht. Op de verdieping heeft de gevel vijf 4-ruits schuiframen met 2-ruits bovenlichten.

Het INTERIEUR van de pastorie is grotendeels intact bewaard. De centrale hal wordt aan beide zijden geflankeerd door een aantal woon- en slaapvertrekken. Aan de linker achterzijde van het pand bevindt zich de keuken. De pastorie bevat nog een groot aantal waardevolle interieurelementen zoals onder andere een zeer rijk uitgevoerde tegelvloer in de hal, oorspronkelijke stucplafonds met florale motieven, marmeren schouwen met gestucte schoorsteenmantels en schuifdeuren met glas-in-lood.

Waardering

- van architectuurhistorische waarde als gaaf bewaard voorbeeld van een pastorie gebouwd met invloeden van het Neoclassicisme. Het pand valt op door hoogwaardige esthetische kwaliteiten zoals onder andere de gave verhoudingen en de rijke ornamentiek. Karakteristiek zijn onder andere gepleisterde details zoals het fries met kroonlijst en de hoekpilasters, de grote schuiframen met hardstenen lekdorpels en de opvallende klokkestoel. Tevens geeft de combinatie van het exterieur met het rijk uitgevoerde interieur het pand een bijzondere monumentale waarde.

- van stedebouwkundige waarde door de prominente situering in het historische gebied- rondom Huize Baak, direct tussen de R.K. kerk en de voormalige oranjerie. Het object vormt een belangrijk historisch ensemble met het koetshuis, de schuurkerk en de R.K. kerk.

- van cultuurhistorische waarde als onderdeel van de historisch gegroeide bebouwing rondom huize Baak. De resterende bebouwing is een goed bewaarde afspiegeling van de sociaal/economische ontwikkeling van de plaats Baak. De pastorie heeft samen met de naastgelegen schuurkerk en R.K. kerk een belangrijke rol gespeeld als religieus centrum van Baak.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
521986
Complexnaam
pastorie
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Complexomschrijving

Dit COMPLEX, bestaande uit de voormalige R.K. PASTORIE (1) en een KOETSHUIS met aangebouwde tuinmuur (2) bevindt zich aan de zuidzijde van de Pastoriestraat op één lijn met de voormalige oranjerie van Huize Baak, de voormalige schuurkerk uit 1836 en de grote kerk. De pastorie en het koetshuis zijn waarschijnlijk rond 1890 gebouwd door A. Tepe. De pastorie is gebouwd in een aan het Neoclassicisme refererende bouwstijl, het koetshuis in Neorenaissance stijl. Het complex valt op door de rijke en gaaf bewaard gebleven detaillering zoals onder andere de gepleisterde hoekpilasters, fries en de gecorniste kroonlijst van de pastorie en de gemetselde tandlijsten en trapgevel van het koetshuis. Aan het koetshuis bevindt zich nog een groot deel van de oorspronkelijke tuinmuur die diende ter afscheiding van het perceel. De voormalige pastorie met koetshuis vormt een waardevol element in het bebouwingsensemble rondom Huize Baak en de R.K. kerk.

Waardering

- van architectuurhistorische waarde als gaaf bewaard voorbeeld van een pastorie met koetshuis in Neoclassicistische- en Neorenaissance-stijl. Het complex valt op door hoogwaardige esthetische kwaliteiten zoals onder andere de gave verhoudingen en de rijke ornamentiek. Karakteristiek zijn onder andere de rijke bepleistering, de gemetselde tandlijsten en de opvallende houten klokkestoel op het dak van de pastorie.

- van stedebouwkundige waarde door de prominente situering in het historische gebied rondom Huize Baak, direct tussen de R.K. kerk en de voormalige oranjerie. De deels nog aanwezige tuinmuur versterkt de ensemblewaarde. Het complex vormt een belangrijk historisch ensemble met de schuurkerk en de R.K. kerk.

- van cultuurhistorische waarde als onderdeel van de historisch gegroeide bebouwing rondom huize Baak. De resterende bebouwing is een goed bewaarde afspiegeling van de sociaal/economische ontwikkeling van de plaats Baak. Het complex vormde samen met de schuurkerk en de R.K. kerk het religieuze centrum van Baak.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Pastorie(K) Woningen en woningbouwcomplexen Dienstwoning(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Pastoriestraat 3 – 7223 LK Baak – – Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
– P 574 – Steenderen
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1890 1890 – vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Tepe, A. ; Gelderland architect / bouwkundige / constructeur –
Naar boven