Inleiding

Aan de westelijke zijde van de Mauritsstraat staan opgenomen in een rij voornamelijk laat negentiende-eeuwse huizen, de drie HERENHUIZEN nummers 11-13-15, alle daterend uit omstreeks 1885. De huizen zijn gebouwd in de vormentaal van het eclecticisme. Op het dak zijn verschillende kleine, onopvallende dakkapellen geplaatst. Het pand op nummer 11 is omstreeks 1965 voorzien van een nieuwe pui.

Omschrijving

De brede en diepe panden tellen twee bouwlagen en worden gedekt door één schilddak, voorzien van oud-Hollandse pannen.

De voorgevels zijn, over het gehele object beschouwd, globaal symmetrisch ingedeeld. Elk van de huizen bestaat uit vier vensterassen, waarvan de middelste twee gevat in een halfsteens uitspringende risaliet met balkon.

De gevels zijn opgetrokken in baksteen en geheel gestuct. De puien zijn voorzien van schijnvoegwerk. Horizontale geleding vindt plaats door dorpellijsten en gestucte kroonlijst, voorzien van consoles en horizontale, gestucte gevelvelden.

De voorgevels van elk van de woonhuizen hebben globaal dezelfde indeling: de middenrisaliet met twee vensterassen, met op de begane grond een paneeldeur en bovenlicht, waarnaast een schuifvenster, en op de etage een tweetal deuren met bovenlicht, onder getoogde latei, zowel op begane grond als verdieping geflankeerd door een schuifvenster. Alle vensters op de etage zijn voorzien van een geprofileerde, gestucte omlijsting met kuif met rolwerk. Nummer 13 heeft nog de oorspronkelijke T-schuifvensters. Ook op de etage van nummer 11 zijn deze nog bewaard. Van de vensters van nummer 15 is de indeling deels vereenvoudigd. Nummers 13 en 15 zijn nog voorzien van de oorspronkelijke, op bewerkte kunststenen consoles geplaatste balkons, met gietijzeren hekwerk.

In het interieur van de nummers 13 en 15 zijn onder meer van belang de marmeren schouwen en de gestucte plafonds, met onder meer florale motieven en engelenkopjes.

Waardering

De herenhuizen zijn van algemeen belang. Ze hebben cultuurhistorische waarde als vertegenwoordigers van de stadsuitleg na de ontmanteling van de vesting; ze zijn van belang als voorbeelden van de typologische ontwikkeling van het herenhuis in de late negentiende eeuw. Ze hebben architectuurhistorische waarden wegens het bijzondere materiaalgebruik en de ornamentiek; ze zijn goede en gave vertegenwoordigers van de toepassing van het eclecticisme binnen de stadsuitleg; ze zijn van belang als typerend voorbeeld van de vormgeving van het Bredase woonhuis. Ze hebben ensemblewaarden: ze zijn van belang wegens de situering, verbonden met de uitleg van de stad; ze maken deel uit van een gave en voor deze uitleg typerende straatwand. Gaafheid/herkenbaarheid: ze zijn van belang in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de stedelijke omgeving.