Omschrijving

Tot het landgoed Nimmerdor behoort de VILLA "Waterdal", Arnhemseweg 213 IV. Deze villa, gelegen op het grondgebied van het vroegere landgoed Waterdal, is omstreeks 1850 gebouwd en vertoont sterke overeenkomsten wat betreft het torenvolume met het koetshuis. De villa ligt aan een rechte laan die van het voormalige hoofdgebouw naar het noorden voert. De villa vormt zelf de beëindiging van een zichtas vanaf een op de oostgevel toelopende laan. Een ruime tuin omgeeft de villa aan de zuid- en westzijde. Aan de noordzijde grenst de villa direct aan het bos. De villa heeft een aantal kleine verbouwingen ondergaan, die met name het aanzicht van de achtergevel hebben gewijzigd. Hier is in het midden een serre aangebouwd, met daarboven een balkon. Tevens is een groot vensteroppervlak aangebracht in de gevel naast de serre. Aan de westzijde van het middenvolume is recent een serre aangebracht. Deze verbouwingen vallen buiten de bescherming.

De villa bezit een langgerekte plattegrond, die uit een aantal rechthoeken bestaat. Belangrijkste onderdeel wordt gevormd door de vierkante plattegrond van het drie bouwlagen tellende torenelement. Ten noorden daarvan bevinden zich twee rechthoeken met één bouwlaag en een afgeplat schilddak, waarbij het meest noordelijke deel zowel smaller als lager is. Op het met leien bedekte dak bevinden zich twee dakkapellen met schilddak, pinakel en kepervormige venster, voorzien van een ruitvormige roedenverdeling.

Ten oosten van het torenelement bevindt zich een aanbouw met lessenaarsdak, ten zuiden bevindt zich een op twee bakstenen pilaren rustend glazen lessenaarsdak. De representatieve ruimten bevinden zich in de toren en deels in het middendeel, waarin ook de entree is ontworpen. In het noordelijke volume zijn dienst- en opslagruimten ondergebracht.

De bouwstijl van de villa is een eclectische, waarbij invloeden uit de rondboogstijl en het classicisme overheersen. De bakstenen gevels zijn bepleisterd, met uitzondering van de zijgevels van de oostelijke lage aanbouw. De gevels zijn voorzien van een grijze plint en een kroonlijst die zich als een cordonlijst voortzet ter markering van de eerste en tweede bouwlaag in het torenvolume. Verticale markeringen worden gevormd door de hoekpilasters van de toren en de pilasters met gestileerd kapiteel, die de gevels van het middendeel geleden.

Als gevolg van verbouwingen is er sprake van een relatief grote variatie aan vensters. Algemeen is het rechthoekige kruisvenster, met ruitvormige roedenverdelingen in de bovenlichten. Deze vensters zijn voorzien van een geprofileerde strek met sluitsteen.

De voorgevel (oostzijde) bestaat uit het torenvolume met uitbouw, het iets teruggelegen middendeel met afgeplat schilddak en daarnaast het eveneens iets teruggelegen rechterdeel, met schilddak. In de gevel van de uitbouw voor de toren is een venster met twee maal drie roedenverdeling aangebracht. In de tweede bouwlaag van de toren bevindt zich een rechthoekig T-venster met ruitvormige roedenverdeling in het bovenlicht. In de derde bouwlaag zijn de gekoppelde rondboogvensters aangebracht.

Het middendeel wordt door de pilasters in twee brede traveeën verdeeld. In de linkertravee bevindt zich een rechthoekig kruisvenster, in de rechtertravee is de entree tot de woning ondergebracht. De gevel van het lage rechterdeel is sober en wordt slechts geleed door twee kleine rechthoekige vensters en een deurpartij.

De achtergevel kent een in hoofdzaak vergelijkbare maar gespiegelde hoofdopzet als de voorgevel. Iedere bouwlaag van het torenvolume heeft een rechthoekig venster, naar boven toe in hoogte afnemend. De toren is voorzien van hoekpilasters, waarvan alleen het onderste gedeelte van de rechterhoekrisaliet voorzien is van een blokmotief. Boven de linkerhoekrisaliet van de toren bevindt zich een pylon, waarop een windvaan is bevestigd. De gevel van het middendeel is ingrijpend gewijzigd. Deze wijzigingen vallen buiten de bescherming. Een hoogopgaande bepleisterde schoorsteen bevindt zich links van het midden voor de gevel. Direct daarnaast bevindt zich een groot rechthoekig venster. Geheel links in het middendeel bevindt zich een klein rechthoekig venster. In de gevel van de dienstruimte zijn drie vensters aangebracht.

De linkerzijgevel wordt gedomineerd door het drie bouwlagen tellende torenvolume. In het midden van iedere bouwlaag bevinden zich geveluitsparingen. In de eerste bouwlaag heeft deze de vorm van dubbele deuren met een roedenverdeling. Voor deze bouwlaag bevindt zich een moderne constructie met twee bakstenen pilaren, waarop een balk is bevestigd, die een later toegevoegd glazen lessenaarsdak ondersteunt. Rechts naast de toren bevindt zich de zijgevel van de oostelijke uitbouw. Hierin is een klein rechthoekig venster aangebracht. De vensters in de tweede en derde bouwlaag van de toren zijn identiek aan die van de voorgevel.

De rechter zijgevel van het lage volume is gesloten.

Waardering

De villa Waterdal, die behoort tot het landgoed Nimmerdor, is van algemeen belang vanwege zijn architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een villa ontworpen in eclectische stijl, waarin de invloed van de neogotiek overheerst. De villa heeft grote ensemblewaarde in relatie tot de overige onderdelen van het landgoed.