Alle monumenten springlevend! Het Restauratiefonds heeft voor elk monument een passende financiering. Bezoek Restauratiefonds.nl
Herbestemming.nu helpt initiatiefnemers van herbestemmingen met kennis, praktijkvoorbeelden en een netwerk van specialisten. Bezoek Herbestemming.nl

Raadhuisstraat 64, Alphen aan den Rijn

Rijksmonument
Monumentnummer:
516132
Raadhuisstraat 64
Alphen aan den Rijn
Afbeeldingen toevoegen

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Voeg uw verhaal toe

Beschrijving

Inleiding

VILLA in 1923 ontworpen door de gebroeders Marie Adrianus (1879-1963) en Johan (1885-1962) van Nieukerken in de Nieuw-Historiserende bouwstijl. De villa werd in 1924 voltooid achter het inmiddels vervallen huis van de buitenplaats Rijnstroom, dat in december 1924 werd afgebroken.

In het timpaan boven de zuidelijke gevel staat het devies van de stichting: "De Heer zal voorzien".

Omschrijving

De villa is over twee bouwlagen opgetrokken op een in hoofdvorm rechthoekige plattegrond, onder een schilddak met gesmoorde Hollandse pannen. De rood bakstenen gevels met ijzeren muurankers worden afgesloten door een gepleisterde kroonlijst en overstekende goot en zijn ingedeeld met vensters met roedenverdeling boven zandstenen waterdorpels en onder strekken; met name in de representatieve gevels veel kruisvensters. Op de nok twee grote gemetselde schoorstenen.

De middenrisaliet van de naar het park gekeerde, symmetrische frontgevel (zuid) is tot boven de daklijst voortgezet en wordt bekroond door een steekkapje met een driezijdig fronton; in het timpaan een stucwerk cartouche met de spreuk 'De heer zal voorzien'. Op de begane grond van de risaliet een driezijdige erker met daarop een balkon met een houten balkonhek. In en boven de erker een dubbele glasdeur geflankeerd door (kruis)vensters. Aan weerszijden van de middenrisaliet een vensteras met kruisvensters en een rechtgesloten dakkapel, met leien tegen de zijkanten. In beide zijgevels (oost en west) een ingang en kruisvenster op de begane grond, twee vensters op de verdieping en een grote rechtgesloten dakkapel midden boven de gevel. In de oostgevel een dubbele glasdeur met bovenlicht. In de naar de Raadhuisstraat gekeerde westgevel bevindt zich de hoofdingang: een houten rondboogdeur met een drempel en schampstenen van hardsteen en zandstenen sierblokken, aanzet- en sluitstenen. Boven de houten deur een kroonlijst op consoles, een bovenlicht tussen voluten en onder een kroonlijstje en een ingemetselde ontlastingsboog. Op de verdieping kruisvensters, met uitzondering van het kleinere venster boven de hoofdingang. De achtergevel (noord) wordt gekenmerkt door een grote uitbouw op de begane grond, met een zandstenen daklijst. Centraal in de achtergevel een risaliet onder een schilddak met een slanke gemetselde schoorsteen. Langs de randen van de schoorstenen en langs de daklijst van de uitbouw tandlijsten.

Van het INTERIEUR van de villa zijn onder meer enkele schouwen, stucplafonds, paneeldeuren, glazen tussendeuren en -vensters met roedenverdeling, houten vensterbanken, een houten trap en doorgangen met panelen bewaard gebleven.

Waardering

De villa is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde te weten de rol die het heeft gespeeld in de sociaal-culturele ontwikkeling van kindertehuizen in het begin van de twintigste eeuw.

De villa met bijbehorend interieur is van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde wegens de vormgeving in de Nieuw-Historiserende bouwstijl en als kenmerkend voorbeeld in het oeuvre van de gebroeders Van Nieukerken.

In stedenbouwkundig opzicht is de villa van algemeen belang vanwege de functionele en ruimtelijke samenhang met de andere onderdelen van het complex van de Marthastichting in de parkaanleg.

Het exterieur van de villa is in hoge mate gaaf, in het interieur resteren enkele onderdelen.

Bron: Rijksmonumentenregister

Specificaties

Monumentnummer:
516132
Artikel ZKP:
rijksmonument
Provincie:
Zuid-Holland
Gemeente:
Alphen aan den Rijn
Plaats:
Alphen aan den Rijn
Bron: Rijksmonumentenregister

Complex eigenschappen

Complexnaam:
Marthastichting
Complexnummer:
516128
Complex beschrijving:

Inleiding

Begin 1883 werd in Amsterdam "De Vereniging Marthastichting voor onverzorgde kinderen" opgericht. Voorzitter Cornelis Geel, van oorsprong leraar in de Jordaan in Amsterdam, week wegens ruimtegebrek voor de opvang van verwaarloosde kinderen uit naar Alphen aan den Rijn. Nadat de kinderen eerst in een jongenshuis en school in de Julianastraat ondergebracht en onderwezen werden, vond in 1897 de verhuizing plaats naar het buiten Rijnstroom. Het huis van de buitenplaats functioneerde aanvankelijk als directeurswoning. Daarachter werden in een nieuw PARK in de Engelse Landschapsstijl van tuinarchitect Copijn uit Groenekan in fases diverse (bij)gebouwen voor de verzorging van de kinderen neergezet. In het park staan niet alleen gebouwen maar ook een ZITBANK, neergezet bij het afscheid van ds. Voors in 1935, en een BRUGGETJE. Het park is toegankelijk middels een TOEGANGSHEK.

In 1897 werd het moederhuis (KINDERTEHUIS) voor kinderen vanaf drie jaar voltooid. Na de restauratie in 1930 door M.A. en J. van Nieukerken werd het door koningin Emma gewijd en deed het Emmahuis dienst als tehuis voor meisjes van 12 jaar tot 17 jaar. Het centrale gebouw (KINDERTEHUIS) werd in 1911 in gebruik genomen. Het Prinses Juliana Kinderhuis, dat in 1912 werd ingewijd, is inmiddels afgebroken om plaats te maken voor een appartementengebouw. De Koningin WilhelminaSCHOOL met bijbehorende KAPEL is nog in tact. Zowel de school als de ernaast gelegen SCHOOLMEESTERSWONING zijn ontworpen in 1912 en voltooid in 1914. In 1924 werd achter het oorspronkelijke buitenhuis naar ontwerp van de gebroeders Marie Adrianus en Johan van Nieukerken een nieuwe VILLA gebouwd. Het oude Rijnstroom werd eveneens in 1924 wegens verval afgebroken. Het KOETSHUIS achter de nieuwe villa behoorde waarschijnlijk bij de boerderij die oorspronkelijk achter het oude huis stond.

Bij de TUINMANSWONING bevond zich oorspronkelijk een moestuin waar de groenten voor het gehele complex werden verbouwd. Deze moestuin is inmiddels verdwenen. De bijbehorende BOOMGAARD is wel bewaard gebleven.

Alle gebouwen van het complex zijn ontworpen in de Nieuw-Historiserende bouwstijl. De villa is echter klassieker vormgegeven dan de andere gebouwen.

In het park bevinden zich ook een aantal paviljoens uit de jaren dertig en naoorlogse bijgebouwen van de Marthastichting. Deze zijn voor de bescherming van ondergeschikt belang.

Waardering

Het complex van de Marthastichting is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde te weten de rol die het heeft gespeeld in de sociaal-culturele ontwikkeling van kindertehuizen in het begin van de twintigste eeuw.

Het complex van de Marthastichting is van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde en wel de vormgeving in de Nieuw-Historiserende bouwstijl en de plaats die de gebouwen innemen in het oeuvre van de gebroeders Van Nieukerken.

De onderlinge samenhang van de onderdelen van het complex in de parkaanleg geven het complex een bijzonder hoge ensemblewaarde.

Het exterieur van de aanleg, boomgaard en gebouwen is in hoge mate gaaf.

Een dusdanig compleet en vrijwel gaaf complex in de zorgsector is inmiddels vrij zeldzaam.

Bron: Rijksmonumentenregister
Voeg uw verhaal toe

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Woonhuis Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Raadhuisstraat 64 – 2406 AG Alphen aan den Rijn – – Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
– C 6151 – Aarlanderveen
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1923 1924 – vervaardiging
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) – Villa
Bouwstijlen
Stijl Substijl Zuiverheid Notitie
Heroriëntatie op tradit. bouwwijzen Nieuw-Historiserende stijl stijlzuiver –
Ambachten
Name Beroep Notitie
Nieukerken, M.A ; Zuid-Holland architect / bouwkundige / constructeur –
Nieukerken, J. ; Zuid-Holland architect / bouwkundige / constructeur –
Bron: Rijksmonumentenregister

Tijdlijn Raadhuisstraat 64

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.
Voeg een verhaal toe over dit monument

Andere monumenten in de buurt