515164, Abbega
- Monumenttype:
-
Rijksmonument
- Monumentnummer:
-
515164
- Monumentnaam:
- 515164
- Plaats:
- Abbega
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Beschrijving
Inleiding
Het TRANSFORMATORHUIS bevindt zich ten zuiden van het dorp Abbega, aan de noordzijde van de Hissedyk, op de kruising waar Twiska, Pikesyl en Hissedyk bij elkaar komen en is naar het westen gericht. Het transformatorhuis is in 1927 gebouwd in een Ambachtelijk-traditionele bouwtrant tegelijkertijd met het gemaal nr. 24, aan het Hissemeer en daarmee verbonden via een bovenleiding. Het Waterschap Heeg, dat in 1918 werd opgericht, verving rond 1925 alle in zijn gebied liggende windmolens door 29 elektrische gemalen, die "gevoed" werden door transformatorhuizen. Sommige tranformatorhuizen waren "eenhuizig" met het gemaal gecombineerd, andere -zoals in dit geval- tweehuizig. Dit transformatorhuis is één van de weinige exemplaren dat nog steeds functioneert in combinatie met het oorspronkelijke gemaal en de oorspronkelijke electrische bovenleiding.
Omschrijving
Het transformatorhuis heeft een rechthoekige plattegrond en wordt gedekt door een zadeldak van rode pannen. Het is uit bruine baksteen opgetrokken. Zowel in de oost- als in de westgevel is een metalen deur met bakstenen stoep aangebracht; in de top zit een driehoekig ventilatiegat bestaande uit enkele schuingeplaatste houten latten.
Waardering
Het nog functionerende transformatorhuis, behorend bij het aan het Hissemeer gelegen gemaal nr. 24, waarmee het via een originele electrische bovenleiding in verbinding staat, is van algemeen cultuurhistorisch belang:
- als bijzondere uitdrukking van een technische en typologische ontwikkeling;
- als essentieel onderdeel van een groter, nog functionerend, geheel (bestaande uit een gemaal, een bovenleiding en een transformatorhuis) gemaal) dat cultuurhistorisch van nationaal belang is;
- vanwege de situering en de functie;
- in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de landschappelijke omgeving.
Specificaties
Complex eigenschappen
Eigenschappen
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Nutsbedrijf | Boerderijen, molens en bedrijven | Industrie | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| – | – | – | – | Abbega | Hernepaed te Oosthem | – | Ja |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | K | 61 | – | Heeg |
| Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
|---|---|---|---|
| 1925 | 1927 | – | vervaardiging |
Andere monumenten in de buurt
-
-
-
Rijksmonument
Wartenterp 18
Herv. kerk en toren. Op een door een gracht omringd kerkhof gelegen, in de kern middeleeuws kerkgebouw. In 1809 ommetseld en van spaarvelden rond de spitsbogige vensters voorzien. Aan de westzijde een houten dakruiter, die op een torenachtige voorbouw rust.