Inleiding

Complex bestaande uit een GEMAAL, een BOVENLEIDING en een TRANSFORMATORHUIS, gebouwd omstreeks 1927 in een Ambachtelijk-traditionele bouwtrant en gelegen ten zuiden van het dorp Abbega, tussen de Twiska en het Hissemeer. Het Waterschap Heeg, dat in 1918 werd opgericht, verving rond 1925 alle in zijn gebied liggende windmolens door 29 elektrische gemalen. Deze waren alle van hetzelfde type, maar met twee varianten. De combinatie met de energiebron kon eenhuizig zijn of tweehuizig, zoals het geval is bij het gemaal nr 24 aan het Hissemeer. De stroom werd vanaf het transformatorhuis aan de weg, via de bovengrondse leiding aan telefoonpalen naar het gemaal geleid. Dit complex is één van de zeldzame combinaties en waarvan alle onderdelen nog origineel én ten dele nog functionerend zijn.

Waardering

Het complex, bestaande uit het gemaal nr 24 gelegen aan het het Hissemeer, een transformatorhuis en een bovenleiding, is van bijzonder algemeen cultuurhistorisch belang:

- als bijzondere uitdrukking van een technische en typologische ontwikkeling;

- vanwege de situering, verbonden met de functie en de historisch-ruimtelijke relatie met het water en de bodemgesteldheid;

- vanwege de in hoge mate aanwezige architectonische gaafheid van de samenstellende onderdelen;

- vanwege de zeer hoge mate van typologische zeldzaamheid;

- vanwege het nog in werking zijn van een aantal onderdelen, die deel uitmaken van een zeldzaam complex;

- in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de landschappelijke omgeving.