Inleiding

Het object bestaat uit een blokje van vier WONINGEN met erf en bleekjes (nu voortuinen) aan de noordzijde, gebouwd in opdracht van de Kerkvoogdij van de Nederduitsche Hervormde Gemeente in 1903. Het ontwerp is in de detaillering beïnvloed door de Overgangsarchitectuur. Het ontwerp is getekend en het bestek is geschreven door K. Budstra, architect te Grou. De bouw van de woningen werd gegund aan de timmerlieden H.J. van der Veen en D.T. Hiemstra uit Grou. Het woningblok is in 1904 overgedragen aan de Diaconie van de kerk. De woningen zijn sedertdien aangepast aan modernere wooneisen (onder meer: vervangen tonnetjestoilet door watercloset, verwijderen bedstede en inrichting van slaapvertrek op zolderverdieping), waarbij ook de zes-ruits roedeverdeling in de ramen (met uitzondering van die in de kopwoningen) zijn gewijzigd. Van het woningblok heeft de kopwoning door de oriëntatie naar de Gedempte Haven en de detaillering van de geveltop een rijker accent gekregen. De woningen hebben een compacte indeling met als opvallend element het vierpans daklicht met lichtkoker voor bovenlicht in de keuken. De indeling van de woningen is voor de bescherming van ondergeschikt belang: hoewel de structuur veelal nog herkenbaar is, is de inrichting geheel gemoderniseerd.

Omschrijving

Het bouwblok heeft globaal een rechthoekige plattegrond, bestaande uit één bouwlaag onder zadeldak; aan de zuidzijde aanbouwen onder lessenaardak. De dakschilden zijn belegd met gesmoorde gegolfde Friese pannen. Op de nok vier gemetselde schoorstenen en op het noordelijk dakschild twee houten dakkapellen met een ingesnoerd tentdak, bekleed met zink. De geveltop aan de westzijde is versierd met ajourwerk in het sierspant en aan de makelaar.

De gevels zijn opgetrokken in bruine baksteen. Het vanaf de openbare straat zichtbare voegwerk heeft een knipvoeg en voor het overige een dagstreep. Langs de onder-, wissel- en bovendorpel is de gevel verlevendigd met twee banden met gele baksteen; in de geveltop met twee identieke banden. De tussenwoningen zijn drie traveeën breed: twee vensters en een deuropening. De kopwoning heeft in de langsgevel een raam voor de provisiekelder, een lichtvenster en in de voorgevel aan de Gedempte Haven twee zesruitsvensters en een deuropening. De deuropeningen hebben een beraapte stoep. In de geveltop een zesruits-venster met afgesnoten hoeken.

De lichtopeningen zijn onder een getoogde streklaag; alleen de kopwoning heeft zesruits-vensters. Aan de blokwoningen hebben de streklagen gele bakstenen imitatie aanzet- en sluitstenen; aan de kopwoning hebben deze een geblokte versiering. In het trommelveld siermetselwerk: het siermetselwerk van de kopwoning is ruitvormig; van de blokwoningen horizontaal. Aan de zuidzijde van het woningblok is een steegje met aanbouwen. De eerste aanbouw vanaf de Gedempte Haven heeft een versierde windveer, de overige windveren zijn onversierd. De aanbouwen hebben een achteringang met een opgeklampte deur met een ruitvormig raampje en een toilet.

Waardering

De vier woningen met erf en bleekjes aan de noordzijde, gebouwd in 1903 naar ontwerp van K. Budstra onder Overgangsarchitectuur zijn van algemeen cultuurhistorisch belang:

- als vroeg voorbeeld van sociale woningbouw in de voormalige gemeente Idaarderadeel,

- vanwege de bijzondere detaillering van de kopwoningen,

- vanwege de visuele betekenis van het object in de wijk het Oosterveld,

- vanwege de redelijke mate van gaafheid van het exterieur,

- vanwege de visuele en structurele gaafheid van het blok dat ligt in de uitbreiding van het beschermd dorpsgezicht Grou.