Inleiding

SCHUTSLUIS aangelegd rond 1900 ter verbetering van de in 1823 gegraven Kolonievaart en de aansluiting op de Friese wateren. De plannen zijn vermoedelijk ontwikkeld door de Hoofd-ingenieur van Rijkswaterstaat J. Strootman. De inmiddels vrijwel verdwenen giet- en smeedijzeren bewegingswerken zijn vervaardigd door ijzergieterij G.J. Wispelwey & Co. uit Zwolle. De schutsluis is thans in gebruik als stuw. Het betonnen element dat daartoe in de kolk is aangebracht valt buiten de bescherming. De nabij gelegen dubbele sluiswachterswoning is al afgebroken.

Omschrijving

Sober en functioneel uitgevoerde schutsluis met ovale kolk. De sluiswanden en de aanhechting met de wal zijn opgetrokken uit basaltblokken en, evenals de sluishoofden, afgezet met natuurstenen dekplaten. De bakstenen sluishoofden met schotbalksponningen boden plaats aan de giet-en smeedijzeren bewegingswerken en de plaatijzeren sluisdeuren. Aan weerskanten van de sluis waren remmingswerken aangebracht.

Waardering

Schutsluis, ondanks het ontbreken van een deel van de bewegingswerken, van architectuurhistorisch, typologisch, waterstaatkundig en stedebouwkundig belang, alsmede van belang voor de geschiedenis van de Rijkswerkinrichting Veenhuizen. Tevens functioneel onderdeel van het uitzonderlijk waardevolle gebied Veenhuizen.