Hendrik, Assen

Monumenttype:: Rijksmonument
Monumentnummer:: 469333
Monumentnaam:: Hendrik
Plaats:: Assen

Bron: AnthonyRuijtenbeek via Wikimedia Commons

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Voeg uw verhaal toe

Beschrijving

Inleiding

KAZERNEGEBOUW 'HENDRIK', voorheen geadresseerd Vaart ZZ 163;165 en gelegen op het terrein van de Johan Willem Friso kazerne. Het eerste gebouw dat op dit terrein is (de voormalige 'Klapkampen' tussen de Witterstraat en de Vaart ZZ) werd aangelegd is het van 1893 daterende in neo-renaissance stijl opgetrokken legeringsgebouw 'Wilhelmina'. In 1895 (1894 volgens de datumsteen) verrees rechts hiervan de vrijwel identiek vormgegeven 'Emma'. De kleinere 'HENDRIK' werd in dezelfde stijl en met dezelfde detaillering gebouwd in 1905 (1904 volgens de datumsteen).

Omschrijving.

De 'Hendrik' is slechts 29 traveeën breed. De risalerende verblendstenen middenpartij is identiek aan die van de kazernegebouwen de 'Wilhelmina' en de 'Emma' en heeft in de boogtrommel boven het balkon in het centrale deel van de façade eveneens een zanstenen reliëf met het wapen van Nederland en het opschrift 'Hendrik kazerne'. De gevelpartijen aan weerszijden zijn van baksteen. De buitenste tuitgevels worden geflankeerd door respectievelijk een en drie traveeen brede geveldelen. De linker (oostelijke) kopgevel is als de naar elkaar gekeerde kopgevels van de beide andere gebouwen. De rechter (westelijke) kopgevel is blind en is als alle andere kopgevels voorzien van hoektorentjes met kantelen en een brede middenliseen. De gevel is vergelijkbaar met de oostelijke kopgevel van de 'Wilhelmina'. De 'Hendrik' bezit aan de achterzijde twee dwarsvleugels met verdieping onder zadeldak. De gevels zijn voorzien van zesruits-vensters, die zijn getoogd op de begane grond en rechtgesloten onder verblendstenen strekken op de verdieping. De vensters staan in groepen van vier maal drie en een maal twee vensters per bouwlaag tussen lisenen met zandstenen kopjes. De lisenen zijn geblokt op de begane grond en vlak op de verdieping. De iets kortere westelijke vleugel heeft een kopgevel met bogen en spaarvelden als in de andere kopgevels. De langere oostelijke vleugel heeft een vlakke kopgevel. De uitkragingen van de daken boven de kopgevels zijn voorzien van voorschot met makelaar en houten hangstijlen. Zie voor de overige kenmerken de uitvoerige omschrijving van de 'Wilhelmina.

Waardering

Het zeer karakteristieke kazernegebouw 'Hendrik ' is van grote architectuurhistorische waarde vanwege de relatieve gaafheid, het materiaalgebruik, de stilistische zuiverheid en typologische zeldzaamheid. Het beeldbepalende gebouw is tevens van waarde voor de sociaal-economische geschiedenis en de historie van Assen als garnizoensstad. De 'Hendrik' vormt samen met de 'Wilhelmina' en de 'Emma', het bureel annex gymnastiekgebouw en de hekken met schildwachthuisjes aan Vaartzijde een bijzonder complex met een evidente samenhang tussen de diverse complexonderdelen, waardoor ook de ensemblewaarde groot is. Het kazernegebouw maakt tevens deel uit van het beschermd stadsgezicht Assen.

Bron: Rijksmonumentenregister

Specificaties

Monumentnummer:: 469333
Artikel ZKP:: rijksmonument
Provincie:: Drenthe
Gemeente:: Assen
Plaats:: Assen

Bron: Rijksmonumentenregister

Complex eigenschappen

Complexnaam:: Johan Willem Friso Kazerne
Complexnummer:: 469330
Complex beschrijving:: Inleiding

Complex van de Johan Willem Friso KAZERNE, bestaande uit de eind 19e-eeuwse/vroeg 20e-eeuws kazernegebouwen WILHELMINA (1893), EMMA (1894/1895) en HENDRIK (1904/1905), een BUREEL annex GYMNASTIEKGEBOUW (1910) en twee SCHILDWACHTHUISJES (1893) met aan weerszijden ijzeren HEKKEN. De naam Johan Willem Frisokazerne is van recenter datum. Hoewel Assen al sinds 1841 aan een detachement militairen onderdak bood werd de stad pas in 1881 officieel aangewezen als garnizoensstad waartoe zij twee bataljons van de infanterie kreeg toegewezen. Het terrein van de kazerne werd aangelegd op de daarvoor aangekochte voormalige 'Klapkampen' tussen de Witterstraat en de Vaart ZZ. Het eerste kazernegebouw, de 'Wilhelmina', kwam in 1893 gereed, de 'Emma' volgde in 1895 (1894 volgens de datumsteen). Toen in 1903 een derde bataljon naar Assen kwam werd het kazernecomplex in 1905 (1904 volgens gevelsteen) uitgebreid met de 'Hendrik'. Op het terrein werden tevens diverse bijgebouwen geplaatst, zoals een hospitaal, een bureel annex gymnastiekgebouw, een manege, officierswoningen etc., maar een groot deel daarvan is inmiddels gesloopt.

Omschrijving.

De drie grote kazernegebouwen zijn gebouwd als legeringsgebouwen in de stijl van de Hollandse neo-renaissance en zijn rijkelijk voorzien van natuurstenen details. De 'Wilhelmina' en de 'Emma'zijn identiek qua formaat, gevelopbouw en detaillering. Ook de 'Hendrik' komt in grote lijnen overeen met de twee andere kazernegebouwen, maar is kleiner. De hekken en de schildwachthuisjes zijn waarschijnlijk geplaatst in de bouwtijd van de 'Wilhelmina' (1893) en lopen voorlangs de genoemde legeringsgebouwen van het complex en behoren in alle opzichten tot het kazernecomplex. Het in bijpassende trant gebouwde bureel annex gymnastiekgebouw is omstreeks 1910 gebouwd, ligt zeer markant op de oorspronkelijke middenas van het kazerneterrein en neemt daarmee stedebouwkundig een belangrijke plaats in. Aangezien de 'Wilhelmina' en de 'Emma' vrijwel even groot zijn en indentiek zijn vorm gegeven wordt bij de afzonderlijke objectomschrijvingen uitgegaan van een en dezelfde omschrijving. Bij de omschrijving van de kleinere maar in dezelfde stijl vormgegeven 'Hendrik' wordt naar de uitvoerige omschrijving van de 'Wilhelmina' en verwezen.

Waardering

De zeer karakteristieke kazernegebouwen 'Emma', 'Wilhelmina' en 'Hendrik', het bureelgebouw annex gymnastiekzaal alsmede de bijbehorende hekken en schildwachthuisjes zijn vanwege de gaafheid, hun stilistische zuiverheid en typologische zeldzaamheid van (grote) architectuurhistorische en cultuurhistorische waarde. De beeldbepalende gebouwen zijn tevens van belang voor de sociaal-economische geschiedenis en de historie van Assen als garnizoensstad. De kazernegebouwen vormen samen met het bureelgebouw annex gymnastiekzaal en de hekken met schildwachthuisjes een bijzonder complex met een evidente samenhang tussen de diverse waardevolle complexonderdelen, waardoor ook de ensemblewaarde groot is. Het complex maakt tevens deel uit van het beschermd stadsgezicht Assen.

Bron: Rijksmonumentenregister

Voeg uw verhaal toe

Eigenschappen

Functies
Functie	Hoofdcategorie	Subcategorie	Functietype	Is hoofdfunctie
Kazerne	Verdedigingswerken en militaire gebouwen	Militair verblijfsgebouw	oorspronkelijke functie	Ja

Adressen
Straat	Getal	Achtervoegsel	Postcode	Plaats	Locatie	Situatie	Is hoofdadres
–	–	–	–	Assen	By Witterstraat 126	–	Ja

Percelen
Kadastraal perceel	Kadastrale sectie	Kadastraal object	Appartement	Kadastrale gemeente
–	P	2103	–	Assen

Bouwperioden
Start	Eind	Notitie	Beschrijving
1893	1895	–	vervaardiging

Bouwstijlen
Stijl	Substijl	Zuiverheid	Notitie
Neo-Renaissance	–	stijlzuiver	–

Bron: Rijksmonumentenregister

Tijdlijn Hendrik

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Voeg een verhaal toe over dit monument