Omschrijving van het complex
Agrarisch complex bestaande uit BOERDERIJ "De Rollen", ERF, STOOKHUT, BRUG, vier HEKPIJLERS, twee houten HEKWERKEN, GRACHT.
Het complex met een boerderij van het kop-hals-romptype met dwarshuis en stookhut, is zeer fraai en vrij gesitueerd aan het begin van de Noorddijkerweg aan de oostzijde, aan de noordzijde van het buurtschap Ruischerbrug, op een door grachten omgeven en licht verhoogd erf dat wordt omzoomd door en beplant met lindebomen (22 stuks) en essen (9 stuks). De boerenplaats maakt deel uit van de nog gedeeltelijk resterende historische, grotendeels achttiende-eeuwse en negentiende-eeuwse lintbebouwing van boerenplaatsen aan de noord-zuid lopende route tussen de vroegere gemeente Noorddijk en de zuidelijk gelegen plaatsen Engelbert en Middelbert. De boerderij dateert in oorsprong uit de zeventiende eeuw, vervult sinds 2004 niet langer een agrarische bestemming en is inwendig grotendeels in tact gebleven (structuur, constructie, detaillering, afwerking). Voor het voorhuis staat een zeer oude lindeboom uit naar verluidt 1684, zijnde de oudste boom in de provincie Groningen.
Het complex is geheel omgracht en beschikt rondom over een oude erfaanleg met beplanting, twee hekpijlers aan de zuidzijde (bij de oprit) en twee dito aan de oostzijde (op de dam in de gracht), een brug en een houten, wit geschilderd houten hekwerk tussen de gracht aan de zuidzijde en de voorgevel van het woonhuis, groen geschilderd houten hekwerk tussen dwarshuis en stookhut. Aan de zuidzijde loopt langs de gracht een onverharde oprit die met een haakse bocht, nog steeds de gracht volgend, over de dam aan de oostzijde, van en naar het verharde achtererf leidt. Het voorhuis is door middel van een brug over de zuidelijke gracht ontsloten. Een tweede oprit ligt aan de noordkant, wordt geflankeerd door boomsingels, heeft aan de noordzijde een sloot en leidt ook van en naar de dam aan de oostzijde van De Rollen. In recapitulerende zin bestaat het agrarische complex uit boerderij "De Rollen" (1), erf (2), stookhut (3), brug (4), vier hekpijlers (5), twee houten hekwerken (6), gracht (7).
Waardering van het complex
Het agrarische complex bestaande uit boerderij "De Rollen", een boerderij van het kop-hals-romptype, in oorsprong gebouwd in de tweede helft van de zeventiende eeuw met latere uitbreidingen en wijzigingen in een ambachtelijk-traditionele bouwtrant en deel uitmakend van een voor de noordwest- en noordoostkant van de stad Groningen karakteristiek eeuwenoud cultuurlandschap van omgrachte boerenplaatsen, erf, stookhut, brug, vier hekpijlers, twee houten hekwerken, gracht, is van algemeen belang wegens de grote cultuurhistorische, landschappelijke en architectuurhistorische waarde als zeldzaam bewaard gebleven voorbeeld van de historische lintbebouwing aan de Noorddijkerweg, wegens de bouwhistorische betekenis van de in de opstallen aanwezige historische constructies, bouwsporen, afwerkingen, materialen en verbindingen, wegens de hoge mate van gaafheid en authenticiteit van zowel het exterieur als het interieur aan de hand waarvan de bouw- en ontwikkelingsgeschiedenis afleesbaar zijn. Voorts is De Rollen van betekenis uit het oogpunt van oudheidkundige en cultuurhistorische waarde en van groot belang voor de geschiedenis van het wonen en de landbouw, zijnde een zeldzaam en gaaf voorbeeld van landelijke bouwkunst in een opmerkelijk gave agrarische entourage. Ten slotte is sprake van opmerkelijke historische, ruimtelijke en landschappeljke belevings- en ervaringswaarden die in en rond het complex besloten liggen.
