Groningen

Gemeente Groningen
Harm Buiterplein 1
9723 ZR Groningen
Postbus 7081
9701 JB Groningen
T. 14 050
WhatsApp 06 12 82 39 73
loketbouwenenwonen@groningen.nl
Erfgoed Groningen
Groninger monumenten
De gemeente Groningen kent rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten, archeologische gemeentelijke monumenten en beschermde stads- en dorpsgezichten. Wilt u weten of u in monument woont, op een archeologisch monument of in een bescherm stads- of dorpsgezicht? De gemeente heeft hiervoor een cultuurhistorische waardenkaart ontwikkelt.

Beschermd Gezicht
In gemeente Groningen zijn 10 beschermde gezichten:
Beschermde Stadsgezichten:
Beschermde Dorpsgezichten:
Monumentenzorg Groningen
Groningen kent een traditionele maar tegelijkertijd ook dynamische en integrale monumentenzorg. Het stadsbeeld van alledag als het uitgangspunt van inclusieve stadsontwikkeling: verandering en aanpassing op basis van de waarden die integraal aan onze samenleving verbonden zijn, inclusief de rijke cultuurhistorie. Wilt u meer informatie over het erfgoedbeleid van de gemeente Groningen?
Bijzondere details
Komt u tijdens de verbouwing een bijzonder element tegen, zoals een oud venster of een bijzondere schildering? En wilt u meer weten over de geschiedenis ervan? Neem dan contact op met de bouwhistoricus van de gemeente. De bouwhistoricus komt graag langs om kijken en om uitleg te geven.

Duurzaam monument
Nederland heeft zichzelf als doel gesteld in 2050 klimaatneutraal te zijn. Dit betekent onder andere dat huizen en andere gebouwen duurzaam verwarmd moeten worden.
Wilt u uw monument isoleren of energiezuiniger maken? Gebruikelijke maatregelen zijn niet altijd mogelijk. Op het Energieloket Groningen kan staat informatie over isolatie, duurzame verwarming, zonnepanelen, lokale initiatieven, subsidie, financiering, duurzame activiteiten, nieuws, deskundige bedrijven en meer! Wilt u meer weten over de verduurzamingsmogelijkheden voor uw monument? Bekijk de website van Erfgoed Groningen.
Duurzaamheidsadvies
- Wilt u meer weten over de mogelijkheden voor uw monument? Doe de Zelfscan Duurzaam Monument.
- Het Restauratiefonds biedt een vergoeding aan voor een deel van de kosten van een duurzaamheidsadvies voor uw monument.
- Heeft u een rijksmonument? Mogelijk kunt u dan deelnemen aan het Ontzorgingsprogramma Verduurzaming Monumenten.
Subsidie
- Met de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) kunnen woningeigenaren subsidie aanvragen voor de aanschaf van een zonneboiler, een warmtepomp, aansluiting op een warmtenet en isolatiemaatregelen.
Financiering
- Met de Energiebespaarlening kunnen eigenaar- bewoners een voordelige lening afsluiten voor energiebesparende investeringen.
- Bent u eigenaar van een rijksmonument en gaat u verduurzamen? Dan kunt u gebruik maken van de Duurzame Monumenten-lening.
Omgevingsvergunning
Gaat u een monument verbouwen? Zoals bij elke verbouwing moet u dan een omgevingsvergunning aanvragen. In sommige gevallen dient u bouwhistorisch onderzoek te laten doen. Vraag het Team Erfgoed van de gemeente Groningen of dit in uw geval nodig is. De aanvraag wordt door het Atelier Stadsbouwmeester en de monumentencommissie van de gemeente Groningen behandeld. De aanvragen worden dan getoetst aan redelijke eisen van welstand, aan de gemeentelijke erfgoedverordening en de Monumentenwet.

Subsidie herstel en onderhoud
Voor gemeentelijke monumenten komt u mogelijk in aanmerking voor een gemeentesubsidie voor het herstel van zeer specifieke onderdelen van een pand en het herstel waarvan de kosten uitstijgen boven die van normaal onderhoud. Daarnaast kunt u via de gemeente een lening met lage rente krijgen om uw hele pand in goede staat van onderhoud te brengen. Wilt u meer informatie?
Groninger Monumentenfonds
Monumenten verdienen ook een plek in de toekomst. Daarom doet het Groninger Monumentenfonds er alles aan om de monumenten te onderhouden. Het speerpunt van het Groninger Monumentenfonds is om monumenten die moeilijk rendabel zijn op te knappen. Dit gebeurt binnen het fonds door een gezamenlijke aanpak van provincie, gemeenten en de private sector.
Subsidie onderhoud karakteristieke panden en gemeentelijke monumenten (SOK)
De subsidie is bedoeld voor regulier onderhoud aan karakteristieke panden en gemeentelijke monumenten in het aardbevingsgebied. Hierbij hanteert de provincie de gemeentegrenzen uit 2018. De toenmalige gemeenten waren: Appingedam, Bedum, Delfzijl, De Marne, Eemsmond, Groningen, Loppersum, Midden-Groningen, Ten Boer en Winsum. Daarnaast is de gemeente Oldambt per 6 februari 2019 aan het aardbevingsgebied toegevoegd. De subsidieregeling is opgesteld naar aanleiding van het Erfgoedprogramma en wordt mede gefinancierd door Nationaal Programma Groningen.
Groot Onderhoud en Restauratie Rijksmonumenten Groningen (GRRG)
Deze subsidie is bedoeld voor groot onderhoud waaronder restauratie en herbestemming van rijksmonumentale gebouwen en groene rijksmonumenten in de provincie Groningen. Aanvragen kunnen worden ingediend van 1 januari tot en met 14 maart 2021.
Regulier Onderhoud Rijksmonumenten Groningen (RORG)
Deze subsidie is bedoeld voor regulier onderhoud aan rijksmonumentale gebouwen in aardbevingsgemeenten in de provincie Groningen. Aanvragen kunnen worden ingediend van 1 januari tot en met 30 juni 2021.
Woonhuissubsidie
Particuliere eigenaren van rijksmonumenten met een woonfunctie, kunnen jaarlijks tussen 1 maart en 30 april een aanvraag indienen voor een instandhoudingssubsidie. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed behandelt de subsidieaanvraag en kent deze toe. Deze subsidie is bedoeld voor kosten van reguliere onderhoudswerkzaamheden aan monumentale onderdelen van het rijksmonument, zoals gevelherstel of schilderwerk aan de buitenzijde van het pand.
Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim)
Ieder jaar kan van 1 februari tot en met 31 maart de Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim) aangevraagd worden voor rijksmonumenten die geen woonhuis zijn. Zoals een kerk, molen of fabriek. Ook groene en archeologische monumenten vallen onder deze subsidieregeling.
Financiering
Gaat u aan de slag met uw monument?
Het Restauratiefonds kan u wellicht helpen aan een passende financiering om uw monument te onderhouden, restaureren, verduurzamen en/of herbestemmen.

Geschiedenis Groningen
Groningen ontstond op de noordelijkste uitloper van de Hondsrug. Vanaf de 3de eeuw is er sprake van onafgebroken bewoning in het gebied. De stad Groningen is waarschijnlijk ontstaan uit twee verschillende kernen die rond 700 zijn ontstaan. De stad was van origine een esdorp met een brink (nu de Grote Markt) en aan noord- en zuidzijde twee essen. De oudste schriftelijke vermelding dateert uit 1040. In die tijd was de stad al een belangrijk handelsplaats voor de regio.
In de 15de eeuw beleefde Groningen een periode van grote bloei. In deze tijd wordt de Martinitoren gebouwd en symboliseert de macht van de burgers van Groningen, de Stadjers. In 1470 wordt een aarden wal rondom de stad aangelegd en in 1473 krijgt de stad stapelrecht. In 1614 opende de universiteit met oorspronkelijk alleen een predikantenopleiding.

Meer monumenteninformatie
Voor meer informatie over monumenten in de gemeente Groningen kunt u ook terecht bij:
- Erfgoed Groningen
- De Monumentenwacht Groningen helpt monumenteneigenaren met het periodieke onderhoud van hun pand. Zij voeren inspecties, geven praktische tips en adviezen en voeren klein (nood)herstel uit.
- Provincie Groningen
- Beeldbank Groningen
- Cultuurhistorische vereniging Stad en Lande