Inleiding

Een in 1884 tot stand gekomen ATELIERWONING, gebouwd in opdracht van Leembruggen in oorsprong voor de beeldhouwer Roskam, die echter vroegtijdig overleed. De blokken natuursteen boven de toegang waren bedoeld om door de beeldhouwer bewerkt te worden. De atelierwoning is opgenomen in de vrijwel gesloten gevelwand aan de zuidzijde van het Oosterpark. Gebouwd naar een ontwerp van de architect Ed. Cuypers in een stijl met invloeden van de neo-renaissance. Vanaf 1890 bewoond door de schilder/graficus Willem Witsen, die halverwege de zeer hoge werkplaats een vloer liet aanbrengen. Er onstonden zo twee ateliers. Het onderste atelier was aanvankelijk bestemd voor de schilders Haverman en Isaac Israëls; het bovenste atelier was voor Breitner bestemd. Witsen behield later de bovenruimte voor zichzelf. Het atelier besloeg de gehele breedte van het huis. De woonvertrekken bevonden zich op de bovenverdiepingen.

Omschrijving

Op rechthoekig grondplan gerealiseerd werk-woonhuis met thans vier (in oorsprong drie) bouwlagen boven het maaiveld. Het geheel wordt afgesloten met een hoge kap met steil schild aan de zijde van het Oosterpark en gedekt met leien, aan deze zijde ook een brede dakkapel met vijf gekoppelde vensters met draairamen en geprofileerde gootlijst en ingezwenkte kap met zinken dekking. Tweetal gemetselde schoorstenen en gepleisterde en blinde delen van de zijgevels. Gevels opgebouwd uit donkerrode baksteen in staand verband. Decoratief gebruik van gele baksteen en toepassing van sierankers en natuurstenen banden en accenten en hardstenen sokkel met sierlijst. Zowel aan de linker- als aan de rechterzijde van de voorgevel een toegangspartij met hardstenen stoeptrede en geprofileerde sokkel waarop natuurstenen enkadrering met afwisselend gladde en deels ruw behakte blokken. Halfronde toging met sluitsteen. Dubbele houten toegangsdeuren met panelen, glaswerk, geleding en traliewerk. Boven de enkadrering bevinden zich in beide gevallen de uit meerdere delen opgebouwde en onbewerkte blokken natuursteen. Hierin laten zich delen van een kroonlijst en ruwe consoles onderscheiden. Aan de rechterzijde een centrale rechthoekige opening. Boven de natuurstenen blokken bevindt zich een cirkelvormige nis in omvattend kader. In het midden van de gevel een zeer hoge vensterpartij onder segmentboog. Na de verbouwing door Witsen bevindt zich halverwege, ter hoogte van de tussenvloer, het venster een hoofdgestel met architraaf, fries en kroonlijst en met risalerend middendeel met fronton met blind timpaan. Vertikale ranke stijlen met sierbanden, basement en Korinthisch kapiteel. Geprofileerde cordonlijst boven fries met siermetselwerk in gele baksteen. Tweede verdieping met vier traveeën en met kruisvensters onder segmentboog met geel metselwerk in spaarveld. Rechte gevelbeëindiging met diepe en geprofileerde gootlijst op consoles.

Waardering

Uit 1884 daterende atelierwoning in electisch-renaissancistische trant van algemeen belang vanwege zijn cultuur- en architectuurhistorische en typologische waarde. Van belang vanwege de verbondenheid met schilders en dichters uit de sfeer van 'De Tachtigers' en 'De Nieuwe Gids'.