Alle monumenten springlevend! Het Restauratiefonds heeft voor elk monument een passende financiering. Bezoek Restauratiefonds.nl
Herbestemming.nu helpt initiatiefnemers van herbestemmingen met kennis, praktijkvoorbeelden en een netwerk van specialisten. Bezoek Herbestemming.nl

Schaepmanstraat 17, Amsterdam

Rijksmonument
Monumentnummer:
526727
Schaepmanstraat 17
Amsterdam
Afbeeldingen toevoegen

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Voeg uw verhaal toe

Beschrijving

Inleiding

WOONBLOK (B) met etagewoningen, op samengestelde plattegrond, door de architecten H.P. Berlage en J.C. van Epen in 1913/1914 ontworpen en in 1917/1918 gebouwd, in de stijl van het Rationalisme, onderdeel van het woningbouwcomplex van de Algemene Woningbouw Vereniging rond de Schaepmanstraat. Het complexonderdeel omvat het dubbel geknikte bouwblokdeel aan de Schaepmanstraat (een stompe en een rechte hoek) en het bouwblokdeel aan de De Kempenaerstraat. De hoofdvorm van de plattegrond is U-vormig met een van de twee poten geknikt in een stompe hoek.

Omschrijving

Op een samengestelde plattegrond, in Vlaams verband, over vier bouwlagen opgetrokken bouwblok onder met oranje holle pannen gedekte, geknikte zadeldaken. Het begin en het einde van de drievoudig geknikte voorgevel, in totaal 37 traveeën, wordt gemarkeerd door topgevels onder zadeldaken. De (geknikte) poten van de U-vorm worden geleed door alternerend driezijdig uitgebouwde erkers, vensterassen en trappenhuizen. De erkers rusten op betonnen consoles geschraagd door smalle muurdammen. De tussenliggende zijde van de U-vorm wordt op dezelfde manier geleed maar met centraal een driezijdig teruggerooid deel. Op de hoeken zijn de erkers vijfzijdig. De beide topgevels bevinden zich boven een erker en hebben in de top een drieledig venster, het middelste halfrond gesloten. De dakkapellen volgen het schema van de gevelgeleding.

De gevel aan de De Kempenaerstraat heeft zes driezijdige erkers met daartussen alternerend een trappenhuis dan wel een vensteras zonder entree. De vensters in beide assen zijn, net als de vensters in de erkers tweeledig. Het (dichtgezette) bovenste venster in de trappenhuistravee eindigt tegen de daklijst. De dakkapellen volgen het ritme en zijn enkelvoudig dan wel drieledig. De hoek rechts wordt beëindigd door een van de topgevels, links op de hoek een vijfzijdige omlopende erker.

De andere poot van de U-vorm aan de Schaepmanstraat heeft links van de stompe hoek een erker onder de andere topgevel. Links hiervan een vensteras en rechts een trappenhuis volgens schema. Rechts van de knik eenzelfde schema, twee erkers, maar met in de vensteras vierledige vensters. Bovendien geheel rechts één extra travee. Op de hoek een vijfzijdige, omlopende erker.

De tussenliggenzijde zijde is symmetrisch, heeft een driezijdig teruggerooid deel ter breedte van twee trappenhuizen en twee erkers met aan weerszijden een trappenhuis. De trappenhuizen bevinden zich niet onder tweeledige maar onder enkelvoudige vensters. De vensterassen aan weerszijden van het teruggerooide deel hebben vierledige vensters, de vensterassen geheel aan de buitenkant tweeledige. De achtergevel wordt gekenmerkt door inpandige balkons, twee of drie traveeën breed, tussen twee traveeën brede delen onder topgevels, binnen de roolijn gelegen. De afzonderlijke balkons, met standvinken en houten balustrade, worden onderling afgescheiden door de balkonkasten. In het dakvlak komen enkelvoudige en gekoppelde dakkapellen voor. De vrijstaande, rechter zijgevel is blind uitgevoerd.

Waardering

Woonblok (B), onderdeel van het woningbouwcomplex Algemene Woningbouwvereniging rond de Schaepmanstraat, van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde, alsmede vanwege stedenbouwkundige waarde, als voorbeeld van grootschalige arbeiderswoningbouw uit de beginjaren van de twintigste eeuw, tevens vanwege typologische waarde en ensemblewaarde. Het bouwblok is van belang als kenmerkend onderdeel van het gezamenlijk oeuvre van H.P. Berlage en J.C. van Epen.

Bron: Rijksmonumentenregister

Specificaties

Monumentnummer:
526727
Artikel ZKP:
rijksmonument
Provincie:
Noord-Holland
Gemeente:
Amsterdam
Plaats:
Amsterdam
Bron: Rijksmonumentenregister

Complex eigenschappen

Complexnaam:
Woningbouwcomplex Schaepmanstraat
Complexnummer:
526725
Complex beschrijving:

Inleiding

WONINGBOUWCOMPLEX voor de arbeidersklasse, bestaande uit etagewoningen, gebouwd in twee fases waarbij achtereenvolgens 42 en 118 woningen gerealiseerd werden, verdeeld over drie onregelmatig gevormde bouwblokken. Het complex is ontworpen in de stijl van het Rationalisme door de architecten H.P. Berlage (1856-1934) en J.C. van Epen (1880-1960) in 1913/1914 en in 1917/1918 gebouwd. Opdrachtgever was de Algemene Woningbouwvereeniging.

Omschrijving

Het complex is aangelegd rond een driehoekig verkeersplein en een rechthoekig plein met plantsoenaanleg in de Amsterdamse Staatsliedenbuurt. Het complex bevat de volgende onderdelen: - WOONBLOK A, gelegen aan de van Hallstraat 501-609; - WOONBLOK B, gelegen aan de Schaepmanstraat 17-95 en De Kempenaerstraat 117- 163; - WOONBLOK C, gelegen aan de Schaepmanstraat 88-170. Bouwblok A heeft een langwerpige plattegrond, de bouwblokken B en C zijn op een samengesteld grondvlak uitgelegd. De gevels zijn opgetrokken in baksteen (Vlaams verband). De vierlagige woonblokken hebben, met oranje holle pan gedekte, (geknikte) zadeldaken. In de nokas komt ter plaatse van de scheidingsmuren van de woningen een schoorsteen voor. De zolders hebben kamers die bij de woningen horen. De etagewoningen zijn gebouwd in een rationele bouwtrant met repeterende elementen. De woningen zijn geschakeld rond een gezamenlijk trappenhuis en deze aanleg vormt het uitgangspunt van een standaardschema, ieder blok met een eigen variant. Blok A heeft traveeën met driezijdige erkers over de hele hoogte afgewisseld met driezijdig teruggerooide traveeën, waarin zich inpandige portieken met trappenhuizen bevinden. Blok B heeft dezelfde traveeën met trappenhuizen afgewisseld met traveeën met driezijdige erkers over de drie verdiepingen. Blok C heeft hetzelfde schema als A maar gecombineerd met driezijdige erkers over drie verdiepingen. De blokken B en C vertonen afwijkingen op het schema op de hoeken (vijfzijdige erkers) en in de centrale assen die schuin tegenover elkaar gelegen zijn. Door deze verbijzondering wordt het pleinvormig karakter van de Schaepmanstraat ter plaatse versterkt. Een opmerkelijk verschil is vervolgens de aanwezigheid van twee topgevels aan het begin en einde van de gesloten gevelwand in bouwblok B en aan het begin van blok C. De vensters hadden oorpronkelijk een achtruits basisroedenverdeling.

De dakkapellen (voor zover nog aanwezig) volgen het ritme en hebben één, twee of drie vensters. De hijsbalken bevinden zich boven de erker, dan wel boven het driezijdige bouwdeel binnen de rooilijn. Deze driezijdige bouwdelen hebben op de verdiepingsscheiding spaarvelden met ruitvormig siermetselwerk en worden, indien niet tot de begane grond doorgetrokken, gedragen door betonnen consoles. De gevels hebben een door een rollaag afgesloten trasraam. De vensters zijn gevat tussen uitgemetselde lekdorpels en een steens strek. Alleen tussen de vensters in de erker komt in de drie zijden een verdiept veld voor met siermetselwerk (in de van Hallstraat voorzien van gekantelde rode tegeltjes naast elkaar). De vensteras van het trappenhuis, met een door een betonlatei rechtgesloten entree heeft halverwege elke verdieping een gekoppeld draairaam. Tegen de daklijst sluit alternerend een (dichtgezet) venster aan.

De achtergevels hebben houten balkons met standvinken tussen gemetselde muurdammen, dan wel tussen blokvormige volumes van twee vensterassen breed, al dan niet voorzien van een topgevel.

Waardering

Woningbouwcomplex van de Algemene Woningbouwvereniging rond de Schaepmanstraat, van algemeen belang vanwege cultuur- en architectuurhistorische waarde, alsmede stedenbouwkundige waarde, als voorbeeld van grootschalige arbeiderswoningbouw uit de beginjaren van de twintigste eeuw, alsmede vanwege typologische waarde en ensemblewaarde. Het complex is tevens van belang als kenmerkend onderdeel van het gezamenlijk oeuvre van H.P. Berlage en J.C. van Epen.

Bron: Rijksmonumentenregister
Voeg uw verhaal toe

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Woonhuis Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Schaepmanstraat 17 – 1051 JC Amsterdam – – Ja
Schaepmanstraat 19 – 1051 JC Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 21 – 1051 JC Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 23 – 1051 JC Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 25 – 1051 JC Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 27 – 1051 JC Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 29 – 1051 JC Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 31 – 1051 JC Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 33 – 1051 JC Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 35 – 1051 JC Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 37 – 1051 JC Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 39 – 1051 JC Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 41 – 1051 JC Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 43 – 1051 JC Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 45 – 1051 JC Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 47 – 1051 JC Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 49 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 51 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 53 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 55 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 57 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 59 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 61 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 63 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 65 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 67 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 69 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 71 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 73 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 75 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 77 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 79 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 81 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 83 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 85 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 87 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 89 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 91 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 93 – 1051 JD Amsterdam – – –
Schaepmanstraat 95 – 1051 JD Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 117 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 119 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 121 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 123 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 125 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 127 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 129 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 131 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 133 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 135 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 137 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 139 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 141 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 143 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 145 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 147 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 149 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 151 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 153 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 155 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 157 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 159 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 161 – 1051 CM Amsterdam – – –
De Kempenaerstraat 163 – 1051 CM Amsterdam – – –
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
– Y 2234 – Amsterdam
– Y 2235 – Amsterdam
– Y 2233 – Amsterdam
– Y 2229 – Amsterdam
– Y 2232 – Amsterdam
– Y 2231 – Amsterdam
– Y 2230 – Amsterdam
– Y 4053 – Amsterdam
– Y 2228 – Amsterdam
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1917 1918 Ontwerp: 1913-1914 vervaardiging
Bouwstijlen
Stijl Substijl Zuiverheid Notitie
Rationalisme – invloeden –
Bron: Rijksmonumentenregister

Tijdlijn Schaepmanstraat 17

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.
Voeg een verhaal toe over dit monument

Andere monumenten in de buurt