Inleiding

Voormalige KANTINE behorend bij de kazerne die achter dit pand aan de Oude Haven is gesitueerd. De vestingstad Schoonhoven kreeg in 1862 een Artillerie Instructie Compangnie die gehuisvest werd in het in onbruik geraakt Arsenaal. Met de komst van de nieuwe gebruikers van de oude kazerne, verrezen aan het eind van de 19e eeuw diverse militaire bouwwerken. De in 1876 tot stand gekomen kantine is als zodanig nog steeds herkenbaar vanwege de vormgeving in een sobere Neo-Classicistische stijl. In 1925 werd het pand verbouwd tot Rijkskweekschool waarbij onder anderen, de entree van de achterzijde, naar de pleinzijde werd verplaatst en de vensters voorzien werden van ladderroeden. De huidige functie van dienstencentrum resulteerde in een modernisering van het interieur. Het pand ligt prominent, met de langsgevel evenwijdig aan de westelijke zijde van het Doelenplein. Het maakt onderdeel uit van een cluster van militaire bouwwerken zoals de voormalige kazerne (rijksmon. nr. 33509) en de voormalige Doelen (rijksmon. nr. 33426), schuin tegenover het kantine.

Omschrijving

Vrijstaand, twee verdiepingen tellend pand, opgetrokken in rode baksteen (kruisverband met knipvoeg) onder een met gesmoorde Hollandse pannen gedekt schilddak. De drie traveeën brede voorgevel (oost) wordt door pilasters geleed en eindigt in een gekorniste kroonlijst. Iedere travee heeft drie vensterassen waarvan de zesruits vensters onder vierruits bovenlichten zijn voorzien van ladderroeden. De muuropeningen hebben strekken in gele verblendsteen met een hardstenen sluitsteen. Ook de onderdorpels en de plint zijn van hardsteen. In de linker travee is de entree geplaatst die bestaat uit een dubbele deur onder en groot meerruits bovenlicht. Centraal boven iedere travee is een dakkapel geplaatst voorzien van meerruits vensters onder een zadeldakje met pseudo-tympaan en gezaagde dekstukken. Beide zijgevels zijn nagenoeg blind. De achtergevel wordt door pilasters geleed in drie traveeën met ieder drie vensterassen. Enkele vensters zijn bij de verbouwing van 1925 dichtgezet of veranderd in toiletvensters. De zesruits schuifvensters bevinden zich onder een strekkenlaag. Centraal boven de gevel een hoger oplopende dakkapel met een dubbel luik onder een steekkap met hijsbalk.

Waardering

De voormalige kantine bij de kazerne is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde

- als typologisch voorbeeld en als herinnering aan de vroegere militaire functie van de stad.

- vanwege de sobere Neo-Classicistische bouwstijl die voor militaire architectuur kenmerkend is. Het exterieur bevindt zich (afgezien van enkele wijzigingen uit 1925) in oorspronkelijke staat wat betreft hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering.

- vanwege de grote stedenbouwkundige waarde door de beeldbepalende ligging aan het Doelenplein in het historische centrum van Schoonhoven. Tevens maakt het onderdeel uit van een cluster van militaire bouwwerken en bezit derhalve ensemblewaarde.