Complex OLV van Goede Raad, Veghel

Inleiding.

KLOOSTER, het H. Nicolaashuis, gebouwd in 1912 naar ontwerp van J. van Groenendael. Oorspronkelijk met leerschool en bewaarschool. Het klooster is in de jaren zeventig van de 20ste eeuw fors uitgebreid, deze uitbreiding wordt niet beschermd.

Omschrijving.

Samengestelde bakstenen bouwmassa, symmetrisch opgezet, bestaande uit geschakelde onderdelen. In het midden een tweelaagse bouwmassa onder plat dak met dakschilden, gedekt met leien. Aan weerszijden aanbouwen, met de hoofdmassa verbonden door een tussenlid, één laag hoog en één travee breed onder een plat dak, aan de voorzijde voorzien van een bakstenen balustrade. De aanbouwen staan haaks op de straat, zijn één laag hoog op een rechthoekige plattegrond onder zadeldak, gedekt met tuiles-du-Nord. Het gehele gebouw heeft een iets uitstekende plint. Ter hoogte van de vensterbanken en bovendorpels van de ramen zijn in de voorgevel gepleisterde speklagen aangebracht. De voorgevel van het middendeel is vijf traveeën breed en voorzien van een middenrisaliet, bekroond door een trapgevel. Hoeklisenen en middenrisaliet komen aan de bovenkant van de voorgevel samen in een rondboogfries op gepleisterde aanzetstenen. Boven het fries een geprofileerde goot. In het dakvlak zowel aan de voorzijde als zijkanten later aangebrachte veluxramen. In het risaliet een portiek, de zijkanten zijn bekleed met natuursteen, voor de deur een hardstenen trapje. Erboven heeft onder een korfboog een driedelig glas-in-lood bovenlicht aangebracht, met bakstenen penanten. Rechts van de deur bevindt zich een gevelsteen met het opschrift: "PRIM. LAP. POS./ G.S. VAN HAAREN/ PAROCHUS/ MARIAHEIDE/ A.D. MCMXI OCT VI". In de gevel naast de deur zijn zesruitsramen gezet, voorzien van metalen kozijnen en natuurstenen vensterbanken. Korfbogen met gepleisterde aanzet- en sluitstenen en siermetselwerk. Op de verdieping bevinden zich zesruitsramen. De rechterzijgevel is blind. Aan de bovenzijde een gemetseld fries. In de achtergevel bevinden zich een deur in het midden, enkele zesruitsramen, en ter plekke van het trappenhuis een glas-in-lood raam.

Boven het zesruitsraam van het tussenliggende bouwdeel is een hanenkam in het metselwerk aangebracht. Dit deel van de gevel wordt bekroond door een opengewerkte bakstenen balustrade. Verder naar achter is een opbouw uit de jaren twintig van de 20ste eeuw op het dak geplaatst. In deze opbouw bevindt zich een groot samengesteld raam. De dakrand is afgewerkt met keramische tegels. Het plat dak aan de linkerkant is bereikbaar via een deur op zolder, deze steekt door de dakrand heen.

De haakse aanbouwen zijn voorzien van topgevels met een getrapt klimmend fries. Boven de ramen van de begane grond zijn rondbogen gemaakt, in de boogvelden een metselmozaïek. Bij het rechter bouwdeel zijn in de topgevel drie nieuwe vierkante ramen gemaakt. De rechterzijgevel heeft twee zesruitsramen en een bakstenen tandlijst. Het geheel is twee traveeën diep. De achtergevel staat tegen de latere uitbreiding aan. Het linker gedeelte heeft in de topgevel het oorspronkelijke raam behouden: een rechthoekig raam geflankeerd door blindnissen. Dit gedeelte is aanzienlijk dieper dan het rechterdeel. In de zijgevel bevindt zich vernieuwd metselwerk en een reeks van twee maal drie zesruitsramen waartussen een deur is aangebracht (eetzaal). Aansluitend een gedeelte met glas-in-loodramen (kapel). Een kleine haakse eenlaagse aanbouw heeft een zadeldak, gedekt met tuiles-du-Nord. In het interieur zijn delen van de oorspronkelijke indeling en inrichting bewaard gebleven. Evenwijdig aan de straat loopt een gang met aan de straatkant spreekkamers. Aan de achterkant bevindt zich onder meer de keuken. In de wand naar buiten zijn zesruitsramen aangebracht. De linkervleugel bevat gemeenschappelijke ruimtes, onder meer een sobere kapel, met glas-in-loodramen. Het interieur is gemoderniseerd, zo zijn er bijvoorbeeld verlaagde plafonds aangebracht. Oorspronkelijke elementen zijn ook nog aanwezig zoals een gebrandschilderd glas-in-loodraam in het trappenhuis gesigneerd E. Löhrer uit Utrecht, gedateerd 1912. Dit rondboograam is gewijd aan St. Elizabeth. In de hoofdmassa een vaste trap tot op de zolder. Op de verdieping bevinden zich slaapkamers.

Waardering.

Het gebouw is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van een sociale, geestelijke en typologische ontwikkeling, namelijk de stichting van nieuwe kerkdorpen in het kader van de ontginning van oostelijk Noord-Brabant. Het gebouw heeft architectuurhistorische waarde wegens materiaalgebruik en ornamentiek en vanwege de plaats in het oeuvre van de architect Van Groenendael. Het heeft ensemblewaarde wegens de situering die van belang is voor het aanzien van de streek en als essentieel onderdeel van het geheel.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
525736
Complexnaam
Complex OLV van Goede Raad
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding.

Complex van Rooms Katholieke KERK "Onze Lieve Vrouw van Goeden Raad", PASTORIE, KOETSHUIS, KLOOSTER en SCHOOL met ONDERWIJZERSWONING in Mariaheide. De Zusters Franciscanessen uit Veghel vestigden zich in 1907 in Mariaheide. In 1912 werd Mariaheide een zelfstandige parochie. Dit bevorderde de groei van een kleine kern aan de doorgaande weg, de Pastoor van Haarenstraat, de verbinding van Eindhoven via Veghel naar Nijmegen. De katholieke gebouwen nemen hieraan een belangrijke plaats in. De kerk met bijgebouwen (pastorie en koetshuis) werd ontworpen door J. van Groenendael in 1907. Daarop volgde in 1910 de R.K. Jongensschool met hoofdonderwijzerswoning. Het klooster werd tenslotte in 1912 gebouwd.

Omschrijving.

De gebouwen liggen alle aan de Pastoor van Haarenstraat, in elkaars verlengde. De bebouwing bevindt zich op enige afstand van de ventweg, ten westen van de doorgaande structuur. In totaal worden vijf objecten beschermd. De kerk (IV), in nauwe samenhang met de pastorie (III) en het koetshuis (II), staat centraal. Ten noorden daarvan ligt het klooster (V), ten zuiden van de kerk is de school met onderwijzerswoning (I) gebouwd.

Waardering.

Het complex is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van een geestelijke en sociaal-historische ontwikkeling, namelijk de stichting van nieuwe kerkdorpen in het kader van de ontginning en ontsluiting van het platteland. Het is tevens van belang voor de typologische ontwikkeling van het kerkelijk erf. Het heeft architectuurhistorische waarden, het is van belang voor de geschiedenis van de bouwkunst en wegens de ornamentiek. Het is van belang wegens de plaats die het inneemt in het oeuvre van de architect. Het complex heeft ensemblewaarde wegens de bijzondere betekenis van de situering, verbonden met de ontwikkeling van het dorp. De kern kende in korte tijd een ontwikkeling onder invloed van de tot dit complex behorende katholieke gebouwen. Het geheel is van belang wegens de gaafheid van het exterieur en belangrijke onderdelen van het interieur.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Klooster Religieuze gebouwen Klooster, kloosteronderdl oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Veghel Pat. van Haarenstraat 44 Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
M 277 Veghel
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1912 1912 Betreft beide onbjecten (torenfront kerk in 1937) vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Groenendael van, J. ; Noord-Brabant architect / bouwkundige / constructeur
Löhrer, E. ; Noord-Brabant glazenier
Naar boven