Inleiding

De neorenaissance PASTORIE werd gebouwd in 1895-1896 in opdracht van pastoor Kamp door aannemer Joannes van Dongen. Het klokje dat oorspronkelijk op het dak stond is weggehaald: bij deze verbouwing zijn eveneens de dakpannen door leien vervangen en de schoorstenen door pirons. Inwendig heeft het pand rond 1925-1930 gedeeltelijke verbouwingen ondergaan. Rond 1945 werd er aan de rechtergevel een garage aangebouwd.

Omschrijving

Het tweelaagse deels onderkelderde pand heeft een vrijwel rechthoekige plattegrond. De gevels zijn opgetrokken uit machinale baksteen en op het schilddak liggen leien in maasdekking met bolpiron op de hoeken. De voorgevel telt vijf traveeën. Deze gevel wordt horizontaal geleed door de hardstenen plint en de gepleisterde speklagen. Op de begane grond bevinden zich achtruits schuifvensters, op de etage zesruits. De vensterdorpels zijn van hardsteen. Boven de ramen bevinden zich segmentbogen met diamantkoppen als aanzet- en sluitsteen.

De vereenvoudigde voordeur in het midden is in een portiek geplaatst. Het bovenlicht bevat een figuratieve glas-in-lood-voorstelling met in banderolle de tekst: "Heer blijf bij ons want het wordt avond". In het portiek bevindt zich een hardstenen gevelsteen met de tekst: "Den eerste steen gelegd door den Z.E.W. heer A.H.F. Kamp 1e pastoor 20 juli 1895". Onder de geprofileerde houten gootlijst bevindt zich een tandlijst en een geornamenteerd rondboogfries. In elk van de vier dakvlakken bevindt zich een klein tweelichts dakvenster. De rechterzijgevel bezit twee getoogde getraliede kelderramen en geheel rechts een achtruits stolpraam en op de etage een zesruits schuifvenster, beide onder segmentboog. De linkerzijgevel, met uitzicht op de vroegere noodpastorie, is geheel blind. De achtergevel bezit links een eenlaagse uitbouw onder zadeldak met leien in maasdekking. Dit wordt verlicht door een groot vernieuwd negenruits raam, een achtruits venster en getoogd bovenlicht behorende bij een paneeldeur. De pastorie zelf heeft verder eenzelfde vensterverdeling als de voorgevel toont. Achter de voordeur doorsnijdt een betegelde gang het pand. Het zijn crèmekleurige achthoekige tegels met zwarte tegels in geometrisch patroon. Links bevindt zich de doorgebroken voor- en achterkamer. Alle paneeldeuren hebben de oorspronkelijke driedeling. Net als in de gang is het plafond voorzien van eenvoudige lineaire stucpatronen. In de achterkamer staat een neo-renaissance marmeren schouw met zwart en groen geaderd marmer. Hiervoor staat een rijk geornamenteerde ijzeren voorzethaard. Rechts bevinden zich een voorkamer met een kleine achterkamer, die oorspronkelijk bedoeld was als eetkamer. Hierachter bevindt zich een garderoberuimte en verheft zich de brede spiralende bordestrap. Deze heeft houten met bladmotief gedecoreerde hoofdbalusters en verder gietijzer spijlen. De gang wordt achterin afgesloten door een paneeldeur met art déco-glas-in-lood. Hierachter bevindt zich een ruimte met wastafel en toilet met art déco-tegels. Rechts achter de trap bevindt zich de deur naar de keuken. Deze ruimte heeft weer achthoekige tegels uit de bouwtijd en verder art déco-betegeling als lambrisering. De grote geprofileerde hoekschouw stamt uit de bouwtijd, de keukenkasten dateren uit ca. 1930. De keuken bevat tevens een deur die naar de kelder leidt. Via een bakstenen trapje wordt de lage kelder bereikt. Over de grijze plavuisjes is merendeels cement gestort. Het plafond bestaat uit troggewelfjes op stalen balkjes. Een andere deur in de keuken geeft toegang tot de bijkeuken. In de hoek bevindt zich het toilet van de huishoudster en er is een trap die naar de zolder van dit bouwdeel voert. De verdieping van de pastorie heeft vrijwel dezelfde indeling van de vertrekken als op de begane grond, op de badkamer uit ca. 1940 na. Deze bevindt zich tussen de kamers in, boven de voordeur. Een gaaf detail is het op de hoek van de trap ingebouwde kastje. De trap naar de zolder is eveneens van gietijzeren sierspijlen voorzien. De zolder heeft een beschoten grenenhouten kap, waarvan de stevige verankering opvallend is. Er hangt een katrol waarover het touw liep waarmee het pastorieklokje werd bediend.

Waardering

Het gebouw is van algemeen belang. Het heeft cultuur-historisch belang als voorbeeld van een geestelijke en bestuurlijke ontwikkeling, met name de stichting van nieuwe katholieke kerkdorpen in Midden-Brabant. Het complex heeft ensemblewaarde vanwege de situering, verbonden met de ontwikkeling van het kerkdorp De Moer. Het complex heeft grote betekenis voor het aanzien van het dorp. Het gebouw is waardevol vanwege de architectonische gaafheid van de ex- en interieurs.