Inleiding

WOONHUIS annex WINKEL van architect C.B. Posthumus Meyes uit 1886, gebouwd in opdracht van Abel Labouchère, mededirecteur van De Porceleijne Fles, in de stijl van de Neo-Hollandse Renaissance. Posthumus Meyes ontwierp in 1884-1885 het stationsgebouw van Delft. Onder de indruk van het gebouw en de stijl verleende Labouchère Posthumus Meyes de opdracht om voor een bestaand winkelpand een nieuwe gevel te ontwerpen. De Neo-Hollandse Renaissancestijl sloot goed aan op de geschiedenis van het Delfts Blauw, dat net als de stijl in de zeventiende eeuw een grote bloeiperiode doormaakte. De winkel, die speciaal bestemd was voor de verkoop van Delfts Blauw van De Porceleijne Fles, is nog steeds gespecialiseerd in de verkoop van het keramiek van deze fabriek. Over de gehele breedte van de gevel is een fries met een tegeltableau aangebracht van de hand van de kunstenaars A. le Comte en L.J. Senf met kinderfiguren in zeventiende-eeuwse kledij, dat vervaardigd is door de Delftse plateelfabriek. De figuren beelden het productieproces van het Delfts Blauw uit.

Het pand voegt zich in de gesloten zuidelijke gevelwand van de Markt, het centrale marktplein van de stad en bevindt zich binnen het beschermde stadsgezicht van Delft. De achtergevel (zuidzijde) voegt zich in de aaneengesloten wand van de Oude Langendijk en staat direct aan de gracht.

Omschrijving

Het deels onderkelderde pand van drie bouwlagen met trapgevel is opgetrokken vanuit een rechthoekige plattegrond. Het dak sluit aan de voorzijde op de gevel aan en heeft aan de achterzijde een schildvormige beëindiging. De symmetrische voorgevel is in baksteen in schoonmetselwerk opgetrokken en heeft een hardstenen plint. Natuurstenen dekplaten, waterlijsten, sierbanden, aanzet- en sluitstenen en 'hanekam-blokken' ondersteunen het Neo-Hollandse Renaissance karakter van de als Oud-Hollandse trapgevel uitgevoerde gevel. Het dak is gedekt met gesmoorde Hollandse pannen.

De winkelpui bestaat uit een natuurstenen omlijsting met geblokte en gebouchardeerde lisenen met fantasie-kapitelen op sokkels, die een tweedelige fantasie-kroonlijst met natuurstenen waterlijsten dragen. Het fries is verrijkt met tegeltableaus. Binnen de klassicistische omlijsting bevindt zich een houten pui op de natuurstenen plint met een forse luifel tussen deur en etalages en de reeks van gekoppelde bovenlichten erboven. De houten bovenlichten bevatten glas-in-lood en een reeks kleine en grote gesneden consoles. Aan weerszijden van een centraal geplaatste, inpandige houten deur met ruit bevinden zich de licht risalerende houten puien met ruiten van de etalages met smalle stijlen tussen de ruiten en op de hoeken fantasie-pilasters. Op de verdieping is een rechtgesloten, vierdelig gekoppeld venster aangebracht tussen gemetselde muurdammen met speklagen. Het venster is uitgevoerd met staande dubbele draairamen met vaste bovenlichten en rijk geprofileerde houten penanten ertussen. De ramen bevatten alle glas-in-lood en een versierde, halfronde bovendorpel. Op de tweede verdieping bevinden zich rechtgesloten, staande vensters elk onder een ontlastingsboog met boogvelden. Het middelste venster bevat een tweedelig gekoppeld schuifraam onder één gezamenlijke ontlastingsboog. Het wordt geflankeerd door vensters met enkelvoudige schuiframen. Boven deze laatste bevinden zich cartouches van natuursteen met het opschrift resp. "anno" en "1886". In de met smeedijzeren sierankers verrijkte trapgevel bevindt zich een kruiskozijn onder een strek met hanekammen en een uitkragende pilaster in de top.

De twee vensterassen brede achtergevel staat direct aan het water van de Oude Langendijk. Op kelderniveau een eenvoudige deur en twee rechtgesloten vensters met schuiframen. Links van de deur een getoogd gietijzeren luchtrooster. In de twee bouwlagen daarboven telkens stolpramen met vast bovenlicht. Op de tweede verdieping twee schuiframen. De gevel wordt afgesloten met een houten kroonlijst met verdiepte velden in het fries. Dakkapel met pilasters en fronton ter bekroning.

Het interieur bevat een kelderniveau, twee winkellagen en een woonlaag. De vloer van de kelder is geplaveid met gele en groene plavuizen. Op de verdieping bevindt zich een schouw met houten gesneden fries en consoles in Neo-Renaissancestijl.

Waardering

Het woonhuis annex winkel aan de Markt 45 van architect Posthumus Meyes uit 1886 is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde

- als uitdrukking van een functie en vanwege de herinnering aan de geschiedenis van het Delfts Blauw in het algemeen en de plateelfabriek De Porceleijne Fles in het bijzonder.

- als voorbeeld van de Neo-Hollandse Renaissance, vanwege de plaats die het inneemt in het oeuvre van de architect C.B. Posthumus Meyes en vanwege de karakteristieke gevels, materiaalgebruik, detaillering en de hoge mate van gaafheid daarvan.

Het heeft stedenbouwkundige waarde vanwege de beeldbepalende ligging als onderdeel van de zuidelijke gevelwand aan het centrale marktplein in het beschermde stadsgezicht van Delft.