Inleiding complexonderdeel 1

Het WOONHUIS van het type landhuis behorend bij de historische buitenplaats Voorlinden is in 1912 gebouwd naar een ontwerp van de architect R.J. Johnston in Engelse Landhuisstijl in opdracht van Jhr. H. Loudon. Kenmerkende elementen als de baywindows, de kleine roedenverdeling in de vensters en de forse decoratief gemetselde schoorstenen bepalen in hoge mate het 'Engelse' silhouet van het landhuis. Inwendig zijn de vertrekken naar Engels voorbeeld gegroepeerd rond een centrale 'hall' met trappenhuis.

Omschrijving

Het onderkelderde pand telt twee bouwlagen en een kapverdieping op een L-vormige plattegrond met diverse erkers en risalieten. De dienstvleugel aan de noord- en westzijde van het gebouw telt één bouwlaag en twee verdiepingen onder de kap. De steile dakschilden van het grote samengestelde omgaande schilddak met zakgoot en de steekkappen zijn gedekt met rode leipannen. Rondom een overstekende gootlijst. De gevels zijn opgetrokken in donkerrode baksteen en verlevendigd met vakken in lichtrode baksteen waarmee ook gevelopeningen en hoeken zijn geaccentueerd. In de rechthoekige vensters, deels uitgevoerd met kruiskozijn, en glasdeuren kleine roedenverdeling. Tegen de gevels en op het dak staan enkele forse schoorstenen. De symmetrisch ingedeelde zuidgevel telt vijf vensterassen met in de middelste de hoofdentree van het huis. De middenpartij wordt geaccentueerd door in rustica uitgevoerd metselwerk. De dubbele paneeldeur met profiellijsten bevindt zich in een portiek met natuurstenen lijst onder hoofdgestel op consoles. Boven de ingangspartij een loggia met rondboog en balustrade. De oostgevel wordt gedomineerd door een fors middenrisaliet met twee erkers over beide bouwlagen (baywindows) onder een dubbele steekkap. De topgevels zijn bekleed met rode leipannen. Links van de risaliet een grote schoorsteenpartij tussen twee vensterassen, rechts twee deurpartijen naar het terras. Aan de noordgevel een uitgebouwde (oorspronkelijk open) loggia met rondbogen en daarboven een balkon met opengewerkte borstwering van halfronde keramische elementen. Rechts van de loggia de iets naar voren springende éénlaagse dienstvleugel met boven elkaar twee lagen dakkapellen in het hoge dakschild. In de achtergevel (west) het door grote vensters geflankeerde roosvenster van het achtergelegen trappenhuis. Rechts een nagenoeg blind risaliet met grote schoorsteenpartij en ter hoogte van de dakrand een balkon met opengewerkte borstwering. In de achtergevel (west) van de dienstvleugel een centrale entree tussen twee vensters, tegen de zijgevel (zuid) een kelderingang en een erkerpartij over twee bouwlagen. Bovenop de erker, ter hoogte van de dakrand, een balkon met opengewerkte borstwering. Verschillende dakkapellen in de kap.

INTERIEUR. Van het oorspronkelijk interieur in Engelse Landhuisstijl zijn onder meer de centrale 'hall' met trappenhuis en enkele vertrekken op de begane grond gaaf bewaard gebleven. Hal met zware rechthoekige gecanneleerde gebundelde kolommen in donker eiken onder een omgaande galerij en op de verdieping iets slankere identieke kolommen onder de lichtkoepel met vier halve radvensters. De wanden van de hal zijn voorzien van een donkere eiken paneelbetimmering met gecanelleerde pilasters waarin de paneeldeuren van de vertrekken en een monumentale haardpartij zijn opgenomen. Op de haardpartij een in houtsnijwerk uitgevoerde guirlande met cartouche waarop de initialen van de heer Loudon staan afgebeeld. Tegen de wanden van de galerij op de verdieping een paneellambrizering en tussen de kolommen een balustrade met getordeerde balusters. De monumentale donkere eiken keizerstrap heeft een identieke balustrade. Ter hoogte van het bordes in de gepleisterde achterwand een beeldnis onder rondboog en daarboven een roosvenster, versierd met guirlandes en festoenen. De stucplafonds in hal, trappenhuis en lichtkoepel zijn uitgevoerd met tand- en eierlijsten. Het portaal van de entree naar de hal bezit eveneens een donkere eiken wandbetimmering met beeldnissen en een rijk versierd gestuct ton-koepelgewelf. Tegenover dit portaal bevindt zich een vergelijkbare gedetailleerde doorgang. In de vertrekken aan de oost- en zuidkant van het huis onder meer parketvloeren, eiken paneellambrizeringen en schouwen, radiatorkasten en rijke stucplafonds, deels met guirlandes en festoenen.

Waardering

Het landhuis Voorlinden met bijbehorend interieur uit 1912 is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische en ensemblewaarde waarde

- als gaaf voorbeeld van een Engels Landhuis en is daarmee representatief voor de grote Engelse invloed op de ontwikkeling van de landhuisarchitectuur in Nederland.

Het landhuis is gaaf in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering, zowel in- als uitwendig.

- als hoofdonderdeel van de buitenplaats en vanwege de stilistische, historisch functionele en ruimtelijke samenhang met de verschillende complexonderdelen, en in het bijzonder de formele tuinaanleg direct rond het huis.