Bergzicht, Heumen

Omschrijving

Geheel onderkelderde VILLA "Bergzicht" van twee bouwlagen en zolder op rechthoekig grondplan. Het pand is vier vensterassen breed en drie vensterassen diep. De indeling van de gevels is regelmatig.

De bakstenen GEVELS zijn in kruisverband gemetseld en hebben geen enkele horizontale of verticale geleding. De hoofdentree bevindt zich in het midden van de rechter zijgevel. Een hardstenen trap leidt naar een korfboogvormig afgesloten portiek waarin twee muurbankjes, een vleugeldeur en een tweeruits bovenlicht. De midden- en bovenpanelen van de deur zijn voorzien van glas en ijzeren roosters in neorenaissance-stijl. In de middenroosters zijn een vogel en een slak verwerkt, gezeten op een tak. De boogvormige omlijsting van het bovenlicht en de zitting van de muurbanken zijn uitgevoerd in wit geaderd rood marmer. De hoge Empirevensters hebben afgeronde bovenhoeken. De uitgemetselde omlijstingen in gele baksteen van de bovenlichten rusten op geprofileerde gebakken kraagsteentjes. De lekdorpels zijn uitgevoerd in hardsteen. In het midden van de gevel aan de straatzijde bevindt zich een balkon met smeedijzeren hek ter breedte van twee vensterassen. Het balkon is bereikbaar via twee 2-delige balkondeuren in Empire-stijl. Een identieke vleugeldeur in de linker zijgevel fungeert als terrasdeur. De kelder bezit in de straatgevel vier segmentboogvormig afgesloten muuropeningen die in de vensterassen zijn geplaatst.

Het DAK bestaat uit een omgaand schild met plat. Het dakschild is gedekt met leien in Maasdekking (oorspronkelijk Hollandse pannen) en heeft een overstek met geschulpt gezaagde daklijst (golf- en accolademotief). De hoeken van het plat worden gemarkeerd door gemetselde schoorstenen.

De RUIMTELIJKE INDELING van de villa bestaat uit kamers en suite aan de voorzijde, een dwarsgang met trap in het midden, en werkvertrekken (voormalige keuken, kantoortje) aan de achterzijde. De indeling van de kelder bestaat uit vier naast elkaar gelegen overwelfde compartimenten en een verbindingsgang aan de achterzijde. De villa bezit een groot aantal waardevolle INTERIEURELEMENTEN, zoals natuurstenen vloeren in gang en voormalige keuken en houten vloeren van brede delen in de kamers en suite; marmeren schouwen in de kamers en suite en het kantoortje; een zandstenen schouw in de voormalige keuken; paneeldeuren met geprofileerde kozijnen; een houten luie trap met gebogen treden en twee balustervormige trappalen; vouwblinden en een brede en hoge vleugeldeur in de kamers en suite. De lambrizeringen en gordijnkoven van ebbenhout zijn verwijderd.

Waardering

FabrikantenVILLA "Bergzicht".

- Van architectuurhistorische waarde als typologisch goed en betrekkelijk gaaf voorbeeld in in- en exterieur van een grote villa uit de tweede helft van de 19de eeuw van een geslaagd ondernemer die bij zijn bedrijf woonde. Achter het vrij sobere exterieur gaat een rijk interieur schuil en een oorspronkelijke ruimtelijke indeling.

- Van stedenbouwkundige waarde als essentieel onderdeel van het voormalige bierbrouwerijcomplex "Bergzicht" en wegens de markante situering op enige afstand van de Rijksweg waarmee het pand verbonden is door een rechte oprijlaan.

- Van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische activiteit, in casu het voorname woonhuis van een ondernemer die bij zijn ambachtelijke bedrijf woont.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
523928
Complexnaam
Bergzicht
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Dit voormalig BIERBROUWERIJ-complex "Bergzicht" van de familie Van den Broek produceerde tot ca. 1920 onder meer het bier "Nieuw Licht". Tussen 1983 en 1994 werd er voor het laatst gebrouwen onder de naam "De Raaf". Ten tijde van de aanwijzing is het complex in gebruik als partycentrum. Op het kadastrale minuutplan van 1820 staat een brouwerij aangegeven ter plaatse van het thans volledig in verval geraakte pand rechts van de oprijlaan. Deze ruïne valt niet onder de bescherming. Omstreeks 1850 was de brouwerij de grootste in Nederland. In de tweede helft van de 19de eeuw tot omstreeks 1920 vond de produktie plaats in de brouwerij annex mouterij links van de oprijlaan, gelegen achter de fabrikantenvilla en het koetshuis. Het complex bevindt zich ten zuiden van Malden in de buurtschap Molenhoek nabij de provinciale grens met Limburg, en is gesitueerd aan de westzijde van de Rijksweg. De fabrikantenvilla ziet uit op het stuwwalmassief ten zuiden van Nijmegen. Achter het complex stroomt de Maas en takt het Maas-Waalkanaal af. Een oprijlaan haaks op de Rijksweg leidt naar het gebouwencomplex en voert rechts langs achtereenvolgens de fabrikantenvilla, het koetshuis en de brouwerij annex mouterij.

Het bierbrouwerijcomplex bestaat uit drie beschermde onderdelen:

1. een fabrikantenVILLA (XIXB);

2. een voormalig KOETSHUIS (XIXB);

3. een voormalige BROUWERIJ annex MOUTERIJ (XIXB).

De overige objecten op het terrein vallen buiten de bescherming.

Waardering

Voormalig BIERBROUWERIJ-complex uit de tweede helft van de 19de eeuw.

- Van architectuurhistorische waarde als typologisch goed, betrekkelijk gaaf en duidelijk herkenbaar voorbeeld van een groot ambachtelijk brouwerijcomplex uit de 19de eeuws, bestaande uit een fabrikantenvilla, een koetshuis en een mouterij annex brouwerij met schoorsteen. De complexonderdelen hebben de ruimtelijke indeling goeddeels behouden en bezitten diverse bijzondere interieurelementen.

- Van stedenbouwkundige waarde wegens de historisch-ruimtelijke relatie van het complex met de wegen, wateren en bodemgesteldheid. Het complex is fraai gesitueerd aan de oude handelsweg van Nijmegen naar Maastricht en tussen de Maas enerzijds en de stuwwallen anderzijds (watervoorziening). Het complex heeft enige zeldzaamheidswaarde vanwege de aanleg en structuur van de samenstellende onderdelen. Het complex is van bijzondere betekenis voor het aanzien van het dorp vanwege de omvang en het silhouet met schoorsteenpijp.

- Van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een economische activiteit, in casu een voor Nederland uniek voorbeeld van een grote ambachtelijke plattelandsbrouwerij uit de tweede helft van de 19de eeuw die tot 1920 in bedrijf was.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Woonhuis Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Rijksweg 232 6582 AB Heumen Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Villa
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
C 1890 Heumen
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1850 1900 vervaardiging
Naar boven