Inleiding

Voormalige PASTORIE, genaamd 'Ghispesteijn', behorende bij de oudere N.H. Kerk (geregistreerd als rijksmonument onder nummer 22943), gelegen binnen de historische dorpskern van Jisp. De pastorie in Eclectische stijl is in het laatste kwart van de negentiende eeuw gebouwd naar een ontwerp van de Purmerendse architect Jan Mager. De teruggerooide pastorie, met voorerf en ruime achtertuin ligt schuin tegenover de kerk aan de noordzijde van de Dorpsstraat.

N.B. Ten tijde van de opname (1998) werd de keukenaanbouw aan de achterzijde voorzien van een kapreconstructie. N.B. Rechts van de aanbouw aan de achterzijde bevindt zich een aangebouwde schuur die buiten de bescherming valt.

Omschrijving

Op een L-vormige plattegrond opgetrokken pastorie van twee bouwlagen in grauw/rood bakstenen kruisverband onder met gesmoorde oude holle pannen gedekte zadeldaken. In het metselwerk boven de begane grond een kantstenen bakstenen fries en onder de dakrand een bloklijst. Rondom een donkergroen geschilderde gepleisterde plint. Aan de achterzijde, een eenlaagse keukenaanbouw onder een met gesmoorde tuile du Nordpannen gedekt geknikt dak. De drie kopse tuitgevels zijn op vergelijkbare wijze geleed met gepleisterde hoeklisenen met afzaten, banden en dekplaten en een gepleisterd fries langs de dakrand. Boven de hoeklisenen en in de tuit op een console bevinden zich eenvoudige aedicula-achtige blokken. Binnen de lisenen is in pleister de volgende geleding aangebracht: een plint met rechthoekige spaarvelden op de begane grond, een smallere drievlaksverdeling met boven het midden een keperboog die een fries met rechthoekige spaarvelden doorbreekt. Hierboven op de verdieping een borstwering met daarboven een rechtgesloten drievlaksverdeling onder een getrapt veld met daarin een trapeziumvormig spaarveld. Aan weerszijden van deze geleding vergelijkbare pilasters als op de hoeken met dezelfde aedicula-achtige blokken. Aansluitend op de zolderverdieping twee gekoppelde vensters onder een fronton dat overgaat in de bekroning van de geveltop. De tuitgevel aan de straatzijde (Z) heeft op de begane grond en op de verdieping in alle vlakken (schuif)ramen met bovenlichten en in de borstwering de naam 'Ghispesteijn' in cursief. De tuitgevel aan de oostelijke kant heeft alleen in de middelste vlakken glas (T-ramen), in de borstwering een sierlijst als de kantstenen bakstenen lijst en reliëfcirkels in het fries. De tuitgevel aan de westelijke zijde is hetzelfde maar op de verdieping geheel blind.

De lange zijde aan de straatkant heeft op de begane grond twee paar openslaande tuindeuren met bovenlicht en op de verdieping drie T-ramen, alle gevat in een stuclijst met fronton. Rechts in de oksel een uitgebouwde ingangsportiek onder een plat dak, overkragend op gesneden consoles. De voordeur bevindt zich onder een vlakke luifel en bovenlicht. De sobere gestucte omlijsting van de voorzijde van de uitbouw sluit aan op drie hardstenen stoeptreden. In de zijkant van de uitbouw een rond vierruits raam met lekdorpel.

De sobere achtergevel heeft links een gewijzigd keukenraam en, in de aanbouw van links naar rechts een tuindeur met bovenlicht, een klein raam, en een nieuw raam.

Het interieur heeft gedeeltelijk de oorspronkelijke indeling met onder andere paneeldeuren uit de bouwtijd.

Waardering

Uit het laatste kwart van de negentiende eeuw daterende voormalige pastorie bij de N.H. kerk, van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorisch waarde als kenmerkend voorbeeld van een notabelenwoning op het platteland met voor de bouwtijd en functie kenmerkende eclectische detaillering. Tevens van belang als beeldbepalend onderdeel in de gevarieerde historische lintbebouwing van Jisp en vanwege de oorspronkelijke samenhang met de nabijgelegen kerk.