Buitendijk 2, Strijensas

Inleiding

OPHAALBRUG, onderdeel van het sluiscomplex in het rond 1650 verlengde havenkanaal van Strijen. In dat jaar werd het havenkanaal verlengd tot aan het huidige Strijensas, waar het kanaal ten behoeve van de scheepvaart werd voorzien van een sas (schutsluis). De oude waterkering werd in 1848 vervangen door de huidige schutsluis, die is voorzien van vier paar sluisdeuren. De in een Traditioneel-ambachtelijke stijl uitgevoerde, uit giet- en welijzeren delen samengestelde, dubbele ijzeren OPHAALBRUG over de sluiskolk verving in 1908 zijn houten voorganger. Ten tijde van de bouw van de brug stond er een inmiddels verdwenen dieselgemaal bij het complex.

Omschrijving

De over de kolk van de schutsluis liggende dubbele ophaalbrug verbindt de Buitendijk met de Sassedijk. De twee tegenover elkaar staande, spiegelbeeldig identieke brugdelen vormen een symmetrisch geheel. De volwandige stijlen van de hameipoorten zijn van geklinknageld profielijzer. Ze zijn met elkaar verbonden door volwandige, gietijzeren hameipoorten met rondboogvormige doorgang en eenvoudige geometrische decoraties en het jaartal 1908 in reliëf. De eveneens uit volwandige, geklinknagelde delen samengestelde, aan de uiteinden afgeronde en zich naar de voorzijde toe verjongende balanspriemen zijn met elkaar verbonden door de broekbalk en rechte en geknikte koppelbalken. De hameistijlen zijn extra met de landhoofden verbonden door dubbele stangen, die bevestigd zijn aan hardstenen blokken. De vallen zijn door middel van kettingen aan de balanspriemen bevestigd en zijn voorzien van grendels aan de voorharren. De zorgkettingen tussen de hameistijlen en de vallen vormen een extra beveiliging tegen het doorslaan. De op stalen balken liggende houten brugdekken zijn aan weerszijden voorzien van ijzeren hekwerken.

Waardering

De dubbele ophaalbrug is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de architectuurhistorische en de ensemblewaarde.

- De brug heeft cultuurhistorische waarde als goede vertegenwoordiger van een type en als representatieve schakel in de ontwikkeling van de bruggenbouw.

- De brug heeft architectuurhistorische waarde vanwege de voor de bouwtijd karakteristieke vormgeving, de detaillering en het materiaalgebruik.

- De brug heeft ensemblewaarde vanwege de nauwe relatie met de sluis en het veerhuis.

- De brug is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de grote mate van gaafheid.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
521940
Complexnaam
Sluiscomplex
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Complex van SCHUTSLUIS en OPHAALBRUG. Strijen was lange tijd een belangrijk verkeersknooppunt en had tot in de twintigste eeuw veerverbindingen met Moerdijk en Zevenbergen. Rond 1650 werd het havenkanaal van Strijen verlengd tot aan het huidige Strijensas, dat is genoemd naar de schutsluis (= sas), die uitwatert op het Hollands Diep. De oude waterkering werd in 1848 vervangen door de huidige schutsluis, die is voorzien van vier paar sluisdeuren. De sluisdeuren zijn zogenaamde puntdeuren, waarvan de hoogste bij hoog water als vloeddeuren fungeren. De uit giet- en welijzer samengestelde, dubbele ijzeren ophaalbrug over de sluiskolk verving in 1908 zijn houten voorganger. De sluis is gerestaureerd en verlengd in 1926 door de bouwkundige C.F. Sepmeyer en opnieuw gerestaureerd in 1960. In dat laatste jaar zijn ook de houten vloeddeuren vervangen door deuren van plaatsstaal. De sluis en de brug vormen een ensemble met het nabijstaande veerhuis. Ten tijde van de bouw van de brug stond er een dieselgemaal bij het complex.

Omschrijving

Het waterstaatkundige complex bestaat uit een grotendeels gemetselde schutsluis tussen de haven van Strijensas en het Hollands Diep en een over de sluiskolk liggende dubbele ophaalbrug met stalen hameipoorten. Op de kaden staan bovendien nog diverse kasten met lieren en tandwielen voor het met de hand bedienen van de sluisdeuren.

Waardering

Het complex van schutsluis en ophaalbrug is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de architectuurhistorische en de ensemblewaarde.

- Het sluiscomplex heeft cultuurhistorische waarde omdat zowel de sluis als de dubbele brug goede vertegenwoordigers zijn van een type en als zodanig representatieve schakels zijn in de ontwikkeling van de sluizen- en bruggenbouw.

- Het complex heeft architectuurhistorische waarde vanwege de voor de bouwtijd karakteristieke vormgeving, detaillering en materiaalgebruik van de samenstellende onderdelen.

- Het complex heeft ensemblewaarde vanwege de grote samenhang tussen de sluis, de dubbele brug en het nabijstaande veerhuis.

- Het complex is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de grote mate van gaafheid.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Verkeersbrug Weg- en waterbouwkundige werken Brug(C) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Buitendijk 2 3292 LB Strijensas BY Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Weg- en waterbouwkundige werken Brug(C) Ophaalbrug (C)
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
T 352 Strijen
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1908 1908 vervaardiging
Naar boven