Inleiding

Voormalig ONTVANGSTGEBOUW uit 1937-1941, deel uitmakend van het crematoriumcomplex Velsen. Het ontvangstgebouw werd in opdracht van de Facultatieve Vereniging voor Lijkverbranding gebouwd naar ontwerp van architect W.M. Dudok in een aan de 'International Style' verwante vormgeving. Het gebouw wordt door een ruim voorterrein met oprijlaan en groenaanleg gescheiden van de Driehuizerkerkweg.

Omschrijving

Het voormalige ontvangstgebouw is samengesteld uit drie nagenoeg rechthoekige bouwvolumes van verschillende hoogte. Deze driedelige opzet komt voort uit de meerdere functies die het gebouw oorspronkelijk had: een administratiegedeelte in het hoge middendeel, een directeurswoning in de haaks tegen het middendeel aansluitende rechter vleugel, en een garage annex ontvangstgedeelte in de linker vleugel die een stompe hoek maakt met het middendeel. Het garage-ontvangstgedeelte bevat alleen een parterre, de directeurswoning en het enigzins hoger opgetrokken administratiegedeelte tellen beide twee bouwlagen. De lagere vleugels flankeren het voorterrein en geven het gebouw een uitnodigend karakter: de bezoeker wordt als het ware met open armen ontvangen en geleid naar de ingang links in het middendeel. Alle drie bouwvolumes hebben een flauwhellend lessenaarsdak met aan de voorzijde een ruim overstek. De buitenmuren zijn opgetrokken in witgeverfde waalsteen (in halfsteens verband) boven een grijsgeverfde plint. De merendeels terugliggend in de gevel geplaatste vensters zijn uitgevoerd in staal en voorzien van zwarte lekdorpeltegels.

De voorgevel (O) van de garage-ontvangstvleugel heeft links een muurvlak dat op een smal venster uiterst links na gesloten is. Rechts van dit gesloten muurvlak (waarachter zich de garage bevindt) wijkt de gevel tot aan het administratiegedeelte terug. Vóór dit terugliggende gevelvlak (hierachter is de voormalige ontvangstzaal gelegen) dat voorzien is van een grote langgerekte vensterpartij en een deur links hiervan, staan zeven stalen kolommen die het niet terugwijkende lessenaarsdak ondersteunen. In de boven de garage-ontvangstvleugel uitstekende linkerzijgevel (Z) van het administratiegedeelte bevindt zich een rond venster. Het linker gedeelte van het administratiedeel zwenkt naar voren en heeft aan de voorzijde een glazen portaaluitbouw met uitkragend dak en hierboven een zich tot het dak uitstrekkende vliesgevel die de achterliggende hal verlicht. Rechts van de kromming telt de begane grond een serie van veertien vensters en de eerste verdieping twee grote en door een smalle muurdam gescheiden meerruits vensters die in het gevelvlak geplaatst zijn. De overgang tussen het administratiegedeelte en de directeurswoning is op de verdieping duidelijk afleesbaar door de invoeging van een terugwijkend tussenvolume dat lager is dan zowel het administratiegedeelte als de directeurswoning en voorzien is van vierruits liggend raam en een balkon met ijzeren railing. In de aansluitende zuidwestgevel van de directeurswoning bevinden zich op beide bouwlagen twee samengestelde liggende vensters. De begane grond heeft bovendien rechts een derde venster en links een vlakke deur met zij- en bovenlicht. Onder de parterrevensters bevindt zich een gemetselde bloembak die zich voortzet langs de kopse noordwestgevel. Laatsgenoemde gevel is op de begane grond voorzien van een liggend venster en daarboven blind. In het risalerende rechter deel van de gevel bevindt zich op de begane grond een klein uitkragend venster en op de verdieping een drieruits liggend venster. De noordoostgevel van de directeurswoning telt op de verdieping acht smalle vensters. Op de parterre bevindt zich links en rechts een liggend samengesteld venster en links van het rechter venster een smal venster en een vlakke achterdeur onder een betonnen luifel. De deur is voorzien van een rond raampje en wordt aan de linkerzijde geflankeerd door een smal zijlicht. De inspringende noordoosthoek heeft in de noordwestgevel van de directeurswoning links een vlakke deur met zij- en bovenlicht, rechts een venster en op de verdieping een samengesteld liggend venster. In de aansluitende rechterzijgevel (NO) van het administratiegedeelte bevindt zich op de verdieping een drietal vensters. Tegen deze gevel sluit rechts een lage rechthoekige bergruimte aan met een flauwhellend lessenaarsdak, in de noordwestgevel vier smalle vensters en in de zuidoostgevel een deur. De achtergevel (NW) van het administratiegedeelte is op beide bouwlagen voorzien van een reeks van dertien vensters met een gemeenschappelijke lekdorpel en, rechts hiervan, twee enkele vensters. Het gebogen rechter geveldeel telt op beide bouwlagen een serie van vier vensters en heeft links een parterre-uitbouw onder een flauwhellend zadeldak. De uitbouw is voorzien van vier smalle vensters: drie in de noordwestgevel en één in de zuidwestgevel. In laatstgenoemde gevel bevindt zich rechts een portiek. Op het westen is er een sterke bocht in het gebouw aangebracht die correspondeert met de zwenking aan de zuid-oostgevel. De voormalige ontvangstzaal is aan de achterzijde blind. Na de ontvangstzaal springt de gevel in en begint het "garagedeel" waarin links een inham met een vlakke deur waarboven glas, in het midden een rondboogdeur en bovenin vier smalle bovenlichten. In de kopse zuidgevel van de garage-ontvangstvleugel bevindt zich links een smal venster dat zich uitstrekt tot aan het dak en rechts een driedelige houten garagedeur met bovenin elk van de drie deuren een rond raampje.

Het sobere INTERIEUR verkeert nog grotendeels in de oorspronkelijke staat en is onder meer voorzien van vlakke opdekdeuren, gepleisterde wanden en plafonds, een hoge hal waarin een met de gebogen achterwand meelopende trap voorzien van houten treden en stootborden en een stalen leuning, sobere tegelvloeren en tegellambriseringen in de toiletruimten, in de grote voormalige directiekamer middenvoor op de verdieping een in doorsnede korfboogvormig gewelf en een in de wand terugliggende haard van gele baksteen omgeven door een halfcirkelvormig zonmotief van rode handvormsteen, en in de voormalige directeurswoning onder andere een kamer met een dito haard en een ruime woonkamer waarin een onderaan kwartronde trap met daarlangs een dichte borstwering voorzien van een houten bovenrand en leuning.

Waardering

Het voormalige ontvangstgebouw met bijbehorend interieur en met omringende groenaanleg is van algemeen belang als historisch-functioneel onderdeel van het crematoriumcomplex Velsen, als grotendeels gaaf bewaard gebleven ontvangstgebouw uit het tweede kwart van de 20ste eeuw en vanwege de architectonische vormgeving in International Style. Tevens is het pand van belang als kenmerkend werk uit het oeuvre van architect W.M. Dudok.