Wilpsedijk 10, Wilp

Monumenttype:: Rijksmonument
Monumentnummer:: 520253
Monumentnaam:: Wilpsedijk 10
Plaats:: Wilp

Bron: Ben Bender via Wikimedia Commons

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Voeg uw verhaal toe

Beschrijving

Omschrijving onderdeel 2:

PARKAANLEG, tussen 1845 en 1849 in landschapsstijl aangelegd als onderdeel van de historische buitenplaats "Het Schol" door Samuel A. van Lunteren op basis van een oudere fragmentarische aanleg, waarin een oude IJsselkolk het centrum vormt. Het huis ligt op een heuvel, opgeworpen met de grond, die vrijgekomen is bij het vergraven en vergroten van de kolk tot een vijver met twee armen; het huis is het middelpunt van het in Engelse landschapsstijl aangelegde park; de voorzijde van het huis is gericht naar de vijver, die oostelijk van het huis tegen de IJsseldijk ligt; vanaf de dijk presenteert het geheel van huis - gespiegeld in de vijver - en park zich optimaal: een decorstuk tegen de groene coulissen. Vanuit het huis zijn er 5 zichtassen: in oostelijke richting over de vijver, in zuidelijke richting naar de kerktoren van Wilp, in westelijke richting over de ronde moestuin via een oude solitaire rode beuk naar de akker; naar het noordwesten over een weiland en op het tuinmanshuis, en naar het noordoosten over een wei met een groep oude rode beuken naar de Lebuïnustoren in Deventer. In de ronde moestuin, die nu als eigentijdse tuin is ingericht, staan nog twee kassen en twee koude bakken (zie onder 5). Rond het huis is een afwisseling van weilanden en bospercelen, waarvan de grenzen onregelmatige slingerende lijnen zijn; het geheel is ''opgehangen'' aan de bochtige weg, die in het noordoosten aan de Wilpsedijk begint en eindigt in de zuidoostpunt van het park; deze weg, die vroeger semi-openbaar was, dient als oprijlaan naar het huis; slechts ten dele is de oude eikenbeplanting nog aanwezig. Er zijn vier weilanden: het glooiende grasveld tussen huis en vijver (hierin twee oude taxusbomen), de langwerpige wei (met jonge aanplant van solitairen en groepjes) tot aan de Vermeersweg ten noordwesten van het huis, de wei ten noordoosten tot aan de IJsseldijk met twee oude rode beuken, en de langgerekte wei langs de dijk ten zuiden en zuidwesten van huis en vijver. N.B: de reeds genoemde akker achter de moestuin is als belangrijke visuele buffer opgenomen in het complex.

Waardering:

PARKAANLEG van algemeen architectuurhistorisch, cultuurhistorisch en tuinhistorisch belang * vanwege de ouderdom * vanwege de vrijwel ongestoorde oorspronkelijke structuur * vanwege de hoge landschappelijk-visuele kwaliteit * als uitstekend voorbeeld van een klein landschappelijk park uit het midden van de 19e eeuw

Bron: Rijksmonumentenregister

Specificaties

Monumentnummer:: 520253
Artikel ZKP:: rijksmonument
Provincie:: Gelderland
Gemeente:: Voorst
Plaats:: Wilp

Bron: Rijksmonumentenregister

Complex eigenschappen

Complexnaam:: Het Schol
Complexnummer:: 520251
Complex beschrijving:: HISTORISCHE BUITENPLAATS HET SCHOL Wilpsedijk 10 te Wilp, gemeente Voorst

Omschrijving complex:

De HISTORISCHE BUITENPLAATS "Het Schol" ligt ten oosten van het dorp Twello en ten noorden van Wilp op de westoever (binnendijks) van de IJssel. De landschappelijke aanleg van het park, gecomponeerd rond een oud IJsselwiel, dateert uit het midden van de 19e eeuw en is een fraai voorbeeld van een kleinschalig park uit de late periode. De aanleg kan kenmerkend genoemd worden voor het werk van Samuel A. van Lunteren. Het huis van 1851 ligt zeer markant centraal in het park op een heuvel van ong. 6 m. boven maaiveld, omgeven door oud hout en weiden; vanuit het huis zijn er 5 gezichten in verschillende richtingen; door afwisseling van bospercelen van uiteenlopende leeftijden en open ruimten is er sprake van een coulissen-effect. Op de plek van de oude moestuin is inmiddels een eigentijdse tuin aangelegd; er zijn nog twee kassen en enkele koude bakken. Vanuit het noordoosten loopt er een weg diagonaal over het terrein langs het huis naar de zuidwesthoek van het park; verder zijn er nog de tuinmanswoning en het houten huis, die als decorstukken in het park dienen; het oorspronkelijke koetshuis is verdwenen. Buiten de parkaanleg in enge zin, maar binnen bereik van het hoofdgebouw bevindt zich een boerderij met schuur die van oudsher gerelateerd is aan de buitenplaats. Het complex wordt aan de noordzijde begrensd door de Vermeersweg en tuinen van derden, aan de oost- en zuidzijde door de Wilpsedijk en aan de westkant door agrarische percelen van derden. De historische buitenplaats Het Schol omvat de volgende onderdelen: HUIS (1), PARKAANLEG (2), TUINMANSHUIS (3), HOUTEN HUIS (4), KASSEN en BAKKEN (5) en BOERDERIJ met SCHUUR (6).

Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding der onderdelen aangegeven.

Waardering:

De HISTORISCHE BUITENPLAATS "Het Schol" is van algemeen cultuurhistorisch architectuurhistorisch en tuinhistorisch belang: * vanwege de hoge mate van oorspronkelijkheid van de parkaanleg naar ontwerp van S.A. van Lunteren in combinatie met het huis uit dezelfde tijd; het is een zeer goed voorbeeld van een kleine landschappelijke aanleg uit het midden van de 19e eeuw, die de twee-éénheid huis - park goed laat zien. * Vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie tussen alle onderdelen * Vanwege de herkenbaarheid van de onderdelen

Bron: Rijksmonumentenregister

Voeg uw verhaal toe

Eigenschappen

Functies
Functie	Hoofdcategorie	Subcategorie	Functietype	Is hoofdfunctie
Historische aanleg	Kastelen, landhuizen en parken	Tuin, park en plantsoen	oorspronkelijke functie	Ja

Adressen
Straat	Getal	Achtervoegsel	Postcode	Plaats	Locatie	Situatie	Is hoofdadres
Wilpsedijk	10	–	7384 CC	Wilp	–	BY	Ja

Percelen
Kadastraal perceel	Kadastrale sectie	Kadastraal object	Appartement	Kadastrale gemeente
–	A	3250	–	Wilp
–	A	1166	–	Wilp
–	A	2987	–	Wilp
–	A	2912	–	Wilp
–	A	178	–	Wilp
–	A	2828	–	Wilp
–	A	2831	–	Wilp
–	A	3122	–	Wilp
–	A	3251	–	Wilp
–	A	2925	–	Wilp
–	A	2911	–	Wilp
–	A	3060	–	Wilp
–	A	2910	–	Wilp
–	A	2944	–	Wilp
–	A	1246	–	Wilp
–	A	179	–	Wilp
–	A	1245	–	Wilp
–	A	1165	–	Wilp
–	A	2988	–	Wilp

Bouwperioden
Start	Eind	Notitie	Beschrijving
1845	1849	–	vervaardiging

Bouwstijlen
Stijl	Substijl	Zuiverheid	Notitie
Landschapsstijl	–	stijlzuiver	–

Bron: Rijksmonumentenregister

Tijdlijn Wilpsedijk 10

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Voeg een verhaal toe over dit monument