Omschrijving van het complex
In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met HOOFDGEBOUW (1), TUIN- EN PARKAANLEG (2), BOERDERIJ (3), TOEGANGSHEK 2X (4). Binnen de bebouwde kom van Zeist, aan de Utrechtseweg, ligt de 19de eeuwse buitenplaats De Brink, thans in gebruik als kantoor. Reeds voor de huidige bebouwing was er op het terrein van deze buitenplaats sprake van een hofstede met de naam "Den Brink", verwijzend naar de aangrenzende dorpsbrink, maar over deze voorloper van het huidige pand is niets bekend. De geschiedenis van het huidige complex gaat terug tot 1856, getuige de gedenksteen in de achtergevel van het pand ter herinnnering aan de eerste steenlegging door de dochter van opdrachtgever Jhr. Willem Karel Huydecoper op 24 mei 1856. De Brink is een karakteristiek, witgepleisterd landhuis in neoclassicistische stijl, centraal en iets verhoogd gelegen in een landschapspark dat vermoedelijk kort na de voltooiing van het huis werd aangelegd. De voorzijde van het huis is niet, zoals de meeste landhuizen langs de lustwarande, op de Utrechtseweg geprojecteerd, maar op een kleine driehoekige dorpsbrink ten zuidwesten daarvan en op de daar tegenover (aan de overzijde van de Utrechtseweg) gelegen buitenplaats Schaerweijde. Mede door de verhoogde ligging is het huis vanaf de Utrechtseweg wel goed zichtbaar. De landschappelijke tuin- en parkaanleg rond het huis is sterk geaccidenteerd en wordt gekenmerkt door open en gesloten partijen van uitgestrekte gazons omzoomd door lage heerstergroepen, boomgroepen en parkbos. Deze boom-, en heestergroepen vormen de coulissen voor de vrije zichten vanaf de voor- en achterzijde van het huis en onttrekken daarbij de zijgevels van het pand grotendeels aan het zicht. Ten westen van het huis bevindt zich een verdiept aangelegde, landschappelijke slingervijver, welke een zorgvuldig geconcipieerde overgang vormt naar het westelijk gelegen parkbos. Ten zuiden van het huis eveneens parkbos. De wandelingen die het park doorsnijden bieden mooie doorzichten richting huis, vijver en een in het uiterste westen van het terrein gelegen weide. Het oorspronkelijke, uitgestrekte gezicht vanuit het huis op de daarachter gelegen weiden is dichtgeplant, op de voormalige weidegrond bevindt zich tegenwoordig een woonwijk .
Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven. In het noordoosten wordt het terrein vanaf de noordelijke punt van de brink tot aan de perceelsscheiding met "Bartimeus" begrensd door de Utrechtseweg. De brink valt in zijn geheel binnen het te begrenzen gebied. Ten zuidoosten loopt de grens van de Utrechtseweg langs de perceelsscheiding met "Bartimeus" en zodoende langs de noordwestelijke zijde van het voormalig koetshuis tot aan een sloot, die de natuurlijke zuidgrens van het terrein vormt. Het koetshuis is thans eigendom van "Bartimeus" en voor bescherming van ondergeschikt belang vanwege de ingrijpende wijzigingen die het heeft ondergaan. De zuidgrens wordt gevormd door eerdergenoemde sloot tot voorbij het meest oostelijke van twee ten westen van het huis gelegen weilanden en vandaar recht omhoog langs de oostkant van het hoenderhok (behorende tot de kinderboerderij) tot aan de Kroostweg. Vandaar wordt de grens tot aan de zuidwestelijke punt van de brinkruimte gevormd door de Kroostweg en loopt vandaar langs de westzijde van de brink omhoog naar de Utrechtseweg.
De parkeerplaats ten oosten van het hoofdgebouw (perceel 4432) is voor de bescherming van ondergeschikt belang.
Waardering De HISTORISCHE BUITENPLAATS DE BRINK is van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorische waarde:
- vanwege de ouderdom;
- vanwege de ensemblewaarde;
- als representatief voorbeeld van een gaaf bewaarde buitenplaats uit de tweede helft van de 19de eeuw;
- vanwege de bijzondere landschapsarchitectonische waarde van de parkaanleg;
- als belangrijke beeldbepalende buitenplaats langs de Utrechtse lustwarande.
