DE PEPPEL, Dieren

Omschrijving

De VILLA DE PEPPEL met SCHUURTJE, THEEKOEPELTJE en TUINHEK vormt het spiegelbeeld van Hoflaan nr.34 en is gebouwd op een nagenoeg rechthoekige plattegrond en heeft twee bouwlagen. Het pand is voorzien van een afgeplat schilddak gedekt met gesmoorde verbeterde Hollandse pannen. De gevels worden afgesloten door een hoofdgestel bestaande uit een architraaf, een gepleisterd fries en een houten geprofileerde kroonlijst (waarin de goot). Het pand bezit een grijs gesausde, omlopende gepleisterde plint. De voor- en zijgevels zijn voorzien van een versiering van horizontaal over de gevel lopende gepleisterde wit gesausde banden, een zwaar geprofileerde cordonlijst tussen de verdiepingen (eveneens aangebracht aan de achtergevel) en ter hoogte van de onderdorpels van de vensters een geprofileerde waterlijst. De vensters waren oorspronkelijk waarschijnlijk zowel op de begane grond als op de verdieping voorzien van T-schuiframen. Het merendeel van de middenstijlen van de vensters op de begane grond is nu echter verwijderd zodat er, met uitzondering van het schuifraam in de linker zijgevel, sprake is van enkelruits schuiframen. De bovenlichten van de vensters zijn merendeels voorzien van imitatie glas-in-lood, afgesloten door getoogde strekken met gepleisterde aanzet- en sluitstenen. De vensters zijn grotendeels nog voorzien van de oorspronkelijke persiennes.

De asymmetrisch ingedeelde VOORGEVEL heeft rechts over alle verdiepingen een twee traveeën brede uitbouw op een rechthoekige plattegrond met twee vensters op de begane grond en twee op de verdieping. Boven het midden van de uitbouw bevindt zich een door een segmentboogvormige lijst afgesloten dakkapel. De hoeken van de voorgevel en erker zijn voorzien van gepleisterde, nu wit gesausde, pilasters, met op de begane grond een blokmotief met een diamantkopversiering, op de verdieping vlak met op regelmatige afstand diamantkoppen, waaromheen het hoofdgestel gekornist is. De begane grond en verdieping zijn gescheiden door een gepleisterde geprofileerde cordonlijst. Onder de vensters bevinden zich gepleisterde panelen die voorzien zijn van een diamantkopversiering (vierkant en rechthoekig). De twee traveeën brede linker gevelhelft heeft in de linkertravee op de begane grond een circa 1910-1920 tot serre verbouwde veranda met dubbele tuindeuren. Hierboven bevindt zich een balkon met een houten balustrade. De verdiepingsgevel bezit dubbele balkondeuren. De uit de bouwtijd daterende toegangsdeur is voorzien van panelen en bezit twee twee smeedijzeren raamhekken. Boven de deur bevindt zich een afdakje dat verbonden is met het dak van de serre. Op de verdieping bevindt zich een venster met een T-schuifraam.

De LINKER ZIJGEVEL is voorzien van een geprofileerde cordonlijst en gepleisterde speklagen. De gevel heeft uiterst rechts een T-schuifraam met in de borstwering onder het venster een gepleisterd paneel met diamantkoppen. Links van dit venster bevindt zich een klein niet-oorspronkelijk getoogd venster met transparant glas in lood.

De ACHTERGEVEL heeft een indeling in nagenoeg drie traveeën. De linkertravee bezit op de begane grond een tweedelig vast raam en op de verdieping een venster. In het bovenliggende dakschild bevindt zich een dakapel met een een geknikte daklijst en een raam met een T-indeling. Tussen de eerste en de tweede travee op de begane grond bevindt zich een kleine uitbouw met lessenaarsdak waarin zich een deur bevindt en een klein venster met een tweedelig raam. De twee rechter traveeën zijn op de begane grond ingevuld met dubbele tuindeuren geflankeerd door twee ramen. Op de verdieping bevinden zich twee vensters.

De RECHTER ZIJGEVEL bezit in het midden op de begane grond een deur met twee glasruiten. Links van de deur bevindt zich een klein getralied venster met een enkelruits draairaampje.

Boven de deur bevinden zich twee getoogde vensters met enkelruits schuiframen. Deze vensters verlichten het achterliggende trappenhuis. Het onderste venster is voorzien van een smeedijzeren raamhek. Links van het bovenste venster bevindt zich een klein toiletraampje.

Het pand bezit een grotendeels gaaf bewaard INTERIEUR met ondermeer diverse geornamenteerde stucplafonds, zwartmarmeren schoorsteenmantels, schuifdeuren in de kamers en suite en een oorspronkelijke trappenhuis met gesneden trappaal. Het interieur vormt het best bewaard gebleven interieur binnen het ensemble villa's.

Rechts achter het pand bevindt zich een oorspronkelijk op een rechthoekige plattegrond gebouwd SCHUURTJE dat voor de helft bij nr.26 hoort. Het schuurtje is voorzien van een zadeldak met nok haaks op de weg en is gedekt met gesmoorde Hollandse pannen. De gevel aan de tuinzijde bezit een rechtgesloten opgeklammpte deur en een klein rechtgesloten venster met een klapraam. Tegen de linkergevelhelft van de voorgevel bevindt zich een vermoedelijk in het interbellum aangebouwde garage. In de tuin bevindt zich tevens nog een zeer eenvoudige vroeg twintigste eeuws THEEKOEPELTJE. De in hout en glas opgetrokken koepel is gebouwd op een zeshoekige plattegrond en en is voorzien van een tentdak met een niet-oorspronklijke bitumineuze bedekking.

De voortuin wordt van de weg gescheiden door een ijzeren spijlenHEK met een enkelvoudig draaihekje.

Waardering:

VILLA DE PEPPEL met SCHUURTJE, THEEKOEPELTJE en TUINHEK uit 1891-1892. Architectuurhistorische waarden:

- Het pand vormt een goed voorbeeld van een villa uit het laatste decennium van de negentiende eeuw, uitgevoerd met een rijke detaillering in een eclectische Neo-Renaissancestijl.

- Het pand is van belang vanwege de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp zoals deze ondermeer tot uitdrukking komen in de gaaf bewaarde hoofdvorm met een erker over twee bouwlagen, de detaillering waarbij ondermeer sprake is van typische renaissanceornamenten als band- en rolwerk en diamantkoppen en het materiaalgebruik. Deze kwaliteiten verder tot uitdrukking in de relatie met de overige tot het complex behorende panden.

- Het pand is van belang vanwege het bijzonder gaaf bewaard gebleven interieur waardoor de oorspronkelijke samenhang tussen exterieur en interieur nog steeds aanwezig is.

Stedenbouwkundige waarden:

- Het pand is van belang als onderdeel van de als groep in 1891-1892 gebouwde en bijzonder gaaf bewaarde, in de voor het laatste kwart van de 19de eeuw karakteristieke eclectische Neo-Renaissancestijl uitgevoerde reeks villa's Hoflaan 26 tot en met 36. Van bijzonder belang is de opzet van deze villa's die samen een symmetrisch geheel vormen. Tevens vormt het pand een onderdeel van de voornamelijk uit het laatste kwart van de negentiende eeuw en het eerste decennium van de twintigste eeuw daterende, door tuinen met oude bomen omgeven, monumentale villa- bebouwing aan de Hoflaan. Deze laan heeft haar oorspronkelijke karakter goed behouden. Het schuurtje, de theekoepel en het tuinhek zijn van belang als functionele onderdelen van het villacomplex.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
519355
Complexnaam
Hoflaan
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Waarschijnlijk in 1891-1892 tot stand gekomen VILLACOMPLEX bestaande uit vier enkele VILLA'S met TUINHEKKEN en deels tevens met SCHUURTJES en een dubbele VILLA met TUINHEK. De villa's zijn gebouwd in de voor het laatste kwart van de 19de eeuw karakteristieke eclectische Neo-Renaissancestijl in opdracht van de heer Schuijmer op het terrein van de boerderij Hupkes. Het feit dat juist in de Hoflaan villa's werden gebouwd was gelegen in de nabijheid van het Hof te Dieren. De villa's die Schuijmer op dit terrein liet bouwen waren oorspronkelijk genoemd naar zijn neven en nichten: Frederik, Joost, Daniël, Philippina en Johanna. Tegenwoordig dragen de villa's namen als Oldegaerde, Boschwijk, de Peppel en Seringenhof. Naar verluidt financierde Schuijmer, die zelf in het pand Hoflaan nr.7 woonde, de bouw met middelen die afkomstig waren uit de slavenhandel. De architect is helaas niet bekend. Mogelijk is het ontwerp gemaakt door J. Brink Evers (1817-1890) uit Ellecom in samenwerking met zijn zoon Henri Evers (1855 -1929), later hoogleraar in Delft. Mogelijk is het ontwerp ook uitsluitend van de hand van Henri Evers. Het complex valt op doordat de panden samen een symmetrisch geheel vormen waarbij de nrs. 30;32 als middenrisaliet opgevat zijn en de nrs. 26, 28 en 34, 36 als zijrisalieten. Door deze architectonische opzet kregen de villa's als geheel een monumentaler en statiger karakter terwijl er tevens een sterk plastisch effect ontstond door de afwisseling van vlakke geveldelen en uitspringende erkerpartijen. De villa's worden omgeven door tuinen die voorzien zijn deels nog voorzien van de oorspronkelijke tuinaanleg met gazon's, enig opgaand geboomte en struiken. De panden worden van de weg gescheiden wordt door ijzeren spijlenhekken. Het complex maakt deel uit van de monumentale laat-negentiende eeuwse en vroeg twintigste eeuwse villabebouwing van de Hoflaan. Deze laan heeft haar oorspronkelijke karakter bijzonder goed bewaard.

Omschrijving

De villa's bezitten twee bouwlagen op een nagenoeg rechthoekige plattegrond onder een afgeplat schilddak gedekt met diverse soorten gesmoorde Hollandse pannen (oorspronkelijk oud-Hollandse pannen). De gevels worden afgesloten door een hoofdgestel bestaande uit een architraaf, een gepleisterd fries en een houten geprofileerde kroonlijst (waarin de goot). De panden bezitten grijs gesausde omlopende gepleisterde plinten. De voor- en zijgevels zijn voorzien van een versiering van horizontaal over de gevel lopende gepleisterde wit gesausde banden (speklagen), een zwaar geprofileerde cordonlijst tussen de verdiepingen (eveneens aangebracht aan de achtergevel) en ter hoogte van de onderdorpels van de vensters een geprofileerde waterlijst. De vensters waren oorspronkelijk waarschijnlijk merendeels voorzien van T-schuiframen. Bij een deel van deze schuiframen is de middenstijl later verwijderd. De bovenlichten zijn voorzien van imitatie glas-in-lood. De vensters worden merendeels afgesloten door getoogde strekken met gepleisterde aanzet- en sluitstenen en zijn grotendeels nog voorzien van persiennes. Diverse panden bezitten nog oorspronkelijke interieuronderdelen zoals ondermeer trappenhuizen met gesneden trappalen, geornamenteerde stucplafonds en marmeren schoorsteenmantels.

Waardering

VILLACOMPLEX met TUINHEKKEN en deels met SCHUURTJES uit ca. 1891-1892.

Architectuurhistorische waarden:

- Het complex vormt een goed en bijzonder voorbeeld van een als één architectonisch geheel opgezette reeks villa's uit het laatste decennium van de negentiende eeuw, uitgevoerd met een rijke detaillering in een eclectische Neo-Renaissancestijl.

- Het complex is van belang vanwege de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp zoals deze tot uitdrukking komen in de (gaaf bewaarde) hoofdvormen met erkers over twee bouwlagen, de detaillering waarbij ondermeer sprake is van typische renaissanceornamenten als band- en rolwerk en diamantkoppen en het materiaalgebruik. Deze kwaliteiten komen met name tot uitdrukking in de onderlinge relatie tussen panden Hoflaan 26 tot en met 36. De panden afzonderlijk vormen namelijk een onderdeel van een reeks van vier enkele villa's en een dubbele villa waarvan telkens twee panden elkaars spiegelbeeld vormen en waarvan de gezamenlijke voorgevels een monumentale paleisachtige facade vormen.

- Het complex is van belang vanwege diverse bewaard gebleven oorspronkelijke interieuronderdelen, in het bijzonder voor wat betreft de nrs 28 en 36, waardoor de oorspronkelijke samenhang tussen exterieur en interieur voor een aanzienlijk deel nog steeds aanwezig is.

Stedenbouwkundige waarden:

- Het complex heeft een ensemblewaarde als onderdeel van de voornamelijk uit het laatste kwart van de negentiende eeuw en het eerste decennium van de twintigste eeuw daterende, door tuinen met oude bomen omgeven, monumentale villabebouwing aan de Hoflaan. Deze laan heeft haar oorspronkelijke karakter goed behouden. Het complex is op zichzelf alsmede in samenhang met de overige villabebouwing aan de Hoflaan van bijzondere betekenis voor het aanzien van het dorp Dieren. De villa's bevinden zich in een overgangszone van het dorp naar de Hof te Dieren.

Cultuurhistorische waarden:

- Het complex is van belang als bijzondere uitdrukking van de typologische ontwikkeling van de villa in de late negentiende eeuw.

- Het complex is van belang als herkenbaar element uit een maatschappelijke ontwikkeling. Het complex vormt een goed voorbeeld van de huisvesting van een overwegend nieuwe kapitaalkrachtige elite die zich bij voorkeur vestigde in kapitale villa's buiten de stad in een omgeving met veel natuurschoon doch wel met goede verbindingen met Arnhem en de steden in het westen van het land. Deze bevolkingsgroep droeg ertoe bij dat het aanzien van het dorp alsmede de sociale gelaagdheid van de bevolking van Dieren sterk veranderde.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Woonhuis Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Hoflaan 28 6953 AM Dieren Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Villa
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
U 952 Dieren
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1891 1892 vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Brink Evers, J. ; Gelderland architect / bouwkundige / constructeur
Schuijmer ; Gelderland opdrachtgever
Evers, Henri J. ; Gelderland architect / bouwkundige / constructeur
Naar boven