Inleiding

Centraal op de door beukenhaag en muren omgeven R.K. begraafplaats van Oirschot staat, in de as van het middenpad, een bakstenen BAARHUIS met neo-gotische stijlelementen, met een op de zuidelijke gevel geplaatste CALVARIEGROEP uit omstreeks 1880-'90.

Omschrijving

Het eenlaags baarhuisje heeft een rechthoekige plattegrond en wordt gedekt door een zadeldak met tuile-du-nord pannen. Op de zuidelijke gevel na betreft het een eenvoudig handvorm bakstenen gebouwtje, met vierruits ijzeren rondlichten in de zijgevels en een getoogde, opgeklampte inrijpoort in de noordelijke gevel. Een hardstenen zerk (P. van de Oudenhoyen, 1948) fungeert als stoep.

De zuidelijke gevel is breder en hoger dan de overige gevels en heeft hoekpijlers en een zware, op gemetselde consoles rustende, nokruiter die als basement dienen voor de bekronende calvariegroep. De beelden zijn uitgevoerd in zandsteen en aan de voet van het houten kruis liggen twee schedels. De korfboognis in de zuidelijke gevel is, op een vervaagde, omstreeks 1925 door de Oirschotse kunstenaar J. Kruijsen op spaanplaat geschilderde Bewening na, leeg. Van belang zijn de drie achter het baarhuis geplante linden. Deze dateren uit dezelfde periode (omstreeks 1880-'90) en hebben een stamomvang van ruim twee meter.

Waardering

Het baarhuis met calvariegroep is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociale en geestelijk ontwikkeling, in het bijzonder de ontwikkeling van de katholieke grafcultuur, het is door de combinatie van functies tevens van belang voor de typologische ontwikkeling van het baarhuisje. Het heeft kunsthistorisch belang als voorbeeld van neogotische beeldhouwkunst. Het heeft ensemblewaarden als onderdeel van een groter geheel dat cultuurhistorisch en stedenbouwkundig van belang is. Het is gaaf bewaard gebleven en typologisch zeldzaam.