Inleiding

Aan de zuidelijke zijde van de H.Hartkerk aan de Baronielaan staat de bijbehorende PASTORIE, gebouwd in 1901 in Neo-Gotische stijl, naar een ontwerp van P.J. van Genk. Het blokvormige gebouw is door middel van een binnen de bescherming vallende gang verbonden met de zuidelijke zijbeuk van de kerk. Omstreeks 1930 is tegen het dakvlak aan de zijde van de Baronielaan een kleine dakkapel gebouwd. Aan de zuidelijke zijde van het huis loopt een steeg naar het achterterrein aan de Mark. Het pand is voorzien van een diepe achtertuin, die van de steeg wordt gescheiden door een hoge gemetselde tuinmuur met lisenen en onder ezelsrug.

Omschrijving

Het tweelaagse gebouw heeft een globaal vierkante plattegrond en wordt gedekt door een afgeplat schilddak, met lei-in-Maasdekking. De pastorie is opgetrokken in baksteen en spaarzaam geornamenteerd met hardstenen plint, dorpellijsten, cordonlijst en een dito afdeklijst met pinakel op de topgevel. Naast de bovenstaande elementen worden de voor- en noordelijke zijgevel horizontaal geleed door banden. De gevels worden afgesloten door een geprofileerde gootlijst, met onderliggend in baksteen geornamenteerd fries. Boven alle rondboogvensters is in het boogveld in laagreliëf een dubbele driepasboog, met bekronende vierpas opgenomen.

De voorgevel heeft een asymmetrische opzet en telt vijf vensterassen, waarvan de middelste plus de rechts aangrenzende opgenomen zijn in een over de volle hoogte van de gevel opgetrokken middenrisaliet, bekroond door een topgevel met venster en speklagen. De gevel ter linkerzijde van de risaliet ligt iets meer terug in de rooilijn, dan die ter rechterzijde. Alle vensters zijn T-vensters, waarvan de indeling op de begane grond enigszins is vereenvoudigd. De bovenlichten hebben een ornamentale glas-in-lood vulling. In de zuidelijke zijgevel van de risaliet is, zowel op begane grond als etage, een halfvenster geplaatst.

Ook de overige gevels hebben een asymmetrische indeling. De zijgevels zijn grotendeels blind uitgevoerd. De noordelijke zijgevel heeft op de begane grond één-, op verdieping twee T-vensters als in de voorgevel. De voordeur is geplaatst in een terugliggende hal tussen pastorie en kerk, bestaande uit een portiek onder spitsboog, geschoord door bakstenen muurwerk, met twee natuurstenen kolommen. Het portiek wordt afgesloten door een in hoogte variërende, gekanteelde natuurstenen bloklijst. De hal is toegankelijk via een eenvoudige opgeklampte voordeur onder halfrond bovenlicht.

De zuidelijke zijgevel is grotendeels blind, op twee kelderlichten na, voorzien van zware diefijzers. In de achtergevel, die vijf vensterassen telt, heeft een globaal symmetrische opzet met op de begane grond een openslaande vleugeldeur en openslaande T-vensters, terwijl op de etage T-schuifvensters zijn toegepast.

Waardering

De pastorie is van algemeen belang. Het object heeft cultuurhistorische waarden: het is van belang als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van het katholicisme in het bisdom Breda; het object heeft architectuurhistorische waarden: het is van belang in het oeuvre van de architect Van Genk; het object heeft ensemblewaarden: het heeft betekenis als onderdeel van een groter geheel, het kerkcomplex dat cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedebouwkundig van belang is vanwege de nauwe relatie met het te beschermen stadsgezicht rondom de Baronielaan, waar het in maat, schaal en detaillering op aansluit; gaafheid/herkenbaarheid: het object is van belang in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de stedelijke omgeving waarvan het een middelpunt vormt.