Inleiding

De TWEE-ONDER-EEN-KAPWONING te Budel-Dorplein is gebouwd in 1918 en maakt deel uit van het fabrieksdorp, zoals dat vanaf 1892 werd opgezet door de gebroeders Dor ten behoeve van de door hen opgerichte zinkfabriek. De vensters en deuren zijn rond 1980 vernieuwd.

Omschrijving

Het tweelaagse dubbelpand heeft een T-vormige plattegrond. De gevels zijn opgetrokken uit machinale baksteen met spekbanden en sierlagen in gele baksteen. Op het flauwhellende zadeldak dat een overstek heeft aan de zijden ligt dakleer, op het lessenaardak van het uitgebouwde eenlaagse ingangsportaal liggen rode muldenpannen. De omlijsting van de twee rondboogramen in het portaal en van de overige vensters bestaat uit siermetselwerk in gele baksteen. In de zijden van de entree bevinden zich de paneeldeuren. Rechts en links van de ingang is er een raam geplaatst in de voorgevel. Op de verdieping bevinden zich ook twee vensters. De gootlijst wordt geaccentueerd door een klimmend fries. De zijgevels zijn blind en voorzien van eenvoudige gietijzeren sierankers. Op het dak staan twee zware baksteen schoorstenen van een bijzondere vorm: naar boven inzwenkend en afgedekt door een piramidevormig kapje.

Waardering

De twee-onder-een-kapwoning is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de sociaal-economische ontwikkeling van De Kempen, namelijk de stichting van fabrieksnederzettingen met woningen voor alle sociale lagen, het is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het arbeiderswoonhuis tijdens de industrialisatie. Het ocject is van architectuurhistorisch belang door de stijl en detaillering. Het huis is van belang vanwege de architectonische gaafheid van het exterieur. Het heeft ensemblewaarden als onderdeel van een groter geheel, het als gezicht te beschermen fabrieksdorp Dorplein. Het is van belang vanwege de architectuurhistorische, bouwtechnische en typologische zeldzaamheid.