Inleiding

R.K. Theresiakerk, driebeukige BASILIEK, gebouwd in 1927 naar een ontwerp van M. van Beek in Traditionalistische stijl met Expresionistische elementen.

De kerk ligt aan de Carmelitessenstraat, in het stadsdeel Strijp. Het gebouw is haaks op de straat geplaatst, in de zichtas van de Theresiastraat (T-splitsing).

Omschrijving

Driebeukige bakstenen kerk met een hoog en breed rechthoekig schip onder zadeldak. Ervoor ligt een iets lager gedeelte met een breed spitsboograam (corresponderend met de orgelgalerij uit het interieur) met bakstenen montants en een kruis in de geveltop. Daarvoor is een breed, lager, ingangsportaal onder lessenaarsdak aangebracht. Dit portaal is voorzien van drie spitsboogopeningen. Rechts van de ingangspartij is een hoge vierkante toren, zich piramidaal verjongend, onder een gebogen kegeldak geplaatst. Op de begane grond is hierin een spitsboograam aanwezig terwijl de schacht erboven grotendeels blind is (op enkele smalle lichtspleten na). Bovenaan dit gevelvlak is tegen elke zijde een groep van drie smalle spitsboogramen geplaatst. Direkt onder de galmgaten bevindt zich tegen elk van de vier zijden van de toren een wijzerplaat, horizontaal in de gevel onderscheiden door baksteenlijsten. Links van de ingangspartij is een blokvormige kapel onder een hoog kegeldak gebouwd. Op de begane grond is deze voorzien van brede spitsboogramen. De bovenste rand in het gevelvlak, afgescheiden door baksteenlijsten, heeft vierkante blindnissen.

De zijgevels zijn in traveeën verdeeld door lisenen, per travee is een breed spitsboograam met bakstenen montants aangebracht. Onder de goten is een doorlopende, horizontale baksteenlijst aangebracht.

De kerk heeft een iets lager koor met halfronde absis.

In het interieur wordt de ruimte overheerst door een breed middenschip en smalle zijbeuken, uitgevoerd in schoon metselwerk. Bakstenen kolommen hebben gemetselde lijstkapitelen waarop spitse scheibogen zijn geplaatst. In de zijbeuken zijn bakstenen graatgewelven aanwezig. Het middenschip heeft gebombeerde gewelven met gordelbogen ter plekke van de aansluiting van de lichtbeukramen met de steekkappen.

Een driedelige triomfboog op twee lage natuurstenen kolommen overspant de koortravee. De halfronde absis is voorzien van zijaltaren.

In het interieur zijn geschilderde voorstellingen aangebracht. Boven de triomfboog bevindt zich een afbeelding van H.Theresia, knielend voor Maria (Charles Eyck, 1942), daarnaast is een schildering van evangelistensymbolen in de kerk aanwezig (Ch. Eyck) en in de sacristie zijn schilderingen van geboorte en verrijzenis zichtbaar (1943).

Tot de inventaris behoren onder andere het hoogaltaar met kruisgroep in marmer en koper (1928), altaren van Theresia, Maria en Jozef en communiebank, alle van Jorna (smeedwerk, Eindhoven).

Waardering

De kerk van de H. Theresia is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van het katholicisme in het zuiden en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de volkskerk in het interbellum. Het gebouw heeft architectuurhistorisch belang door de stijl en de detaillering met toepassing van expressieve spitsbogen en is tevens van belang als voorbeeld van het werk van de architect Van Beek. Het is van kunsthistorisch belang door schilderingen van Ch. Eyck. Het heeft ensemblewaarden vanwege de markante silhouetwerking als middelpunt van een arbeiderswijk. Het is gaaf bewaard gebleven.