Inleiding

Het tweede onderdeel van het klooster van de zusters Monialen Redemptoristinnen te Sambeek bestaat uit de deels parallel, deels haaks op de Grotestraat gesitueerde zuidelijke KLOOSTERVLEUGEL. De sobere Neo-Gotische vleugel dateert uit omstreeks 1888, dezelfde tijd als de kapel, en werd ontworpen door J. Kayser uit Maastricht.

Omschrijving

De tweelaags vleugel heeft een L-vormige plattegrond en zadeldaken, gedekt met oud Hollandse- en muldenpannen. De gevels zijn opgetrokken in baksteen, worden op de etage geleed door een bakstenen dorpellijst, waarin de hardstenen dorpels zijn opgenomen en bekroond met een gemetseld fries. De symmetrische straatgevel heeft acht vensterassen, waarvan het middelste paar is opgenomen in een weinig uitspringende risaliet, die wordt bekroond door een met hardstenen lijsten afgedekte en van een vijftal spitsboognissen voorziene topgevel. In de rechtse vensteras van de risaliet is op de begane grond de hoofdingang van het klooster opgenomen. De opgeklampte deur heeft een smeedijzeren sierbeslag met brievenbus en luik en een uit drie spitsboogvensters bestaand bovenlicht met glas-in-lood panelen. De vensters bestaan, zoals in de gehele vleugel, uit zesruits openslaande vensters met gedeeld bovenlicht op de begane grond, en vierruits vensters met gedeeld bovenlicht op de verdieping. De zuidelijke zijgevel heeft dezelfde topgevel als de middenrisaliet, zij het met drie spitsboognissen. Het haaks op de straat staande deel van deze vleugel is eveneens tweelaags, de zuidelijke gevel heeft zeven vensterassen.

De vensterindeling en detaillering zijn hetzelfde als die van de straatgevel. In het interieur, dat uiterst sober is uitgevoerd, is onder meer de indeling van belang: op de begane grond grenzen aan de straatzijde de hal met aan weerszijde enkele spreekkamers. de rol en de tralies zijn uitgebroken; resten van de tralies zijn anno 1992 in de boerderij opgeslagen. Aan de westelijke zijde van de kamers is een dubbele, over de gehele lengte van het gebouw lopende gang met centraal een opgeklampte vleugelpoort, die het gastenverblijf van het slot scheidt. In het zuidelijke deel van de vleugel is op de begane grond onder meer van belang het trappenhuis met gesneden balusters en een eenvoudige, rechthoekige refter met balkenplafond, achtruits vensters en een doorgeefluik naar de westelijk van de eetzaal gelegen keuken (met onder meer een gedeeltelijk oorspronkelijke blauwe tegellambrizering, een granito aanrecht, schouw en onderliggende kelder met parallelle tongewelfjes, vloer met oorspronkelijke betegeling, vliegenkasten en een eikehouten trap. Op de verdieping van beide delen van deze vleugel zijn onder meer cellen van de zusters ondergebracht. Aan het einde van de gang in het zuidelijke deel van de vleugel is een neogotische houten kastkapel met ijzeren beslag. De kapel, met een voorstelling van de kruisiging, is gevat in een stucdecoratie op de wand. De vleugel heeft een hoge, onbeschoten kap met houten Hollandse spanten, bestaande uit spantbenen met korbelen en een nokgebint. In de zuidelijke vleugel een washijsinstallatie uit omstreeks 1930. In het gehele gebouw resteren de oorspronkelijke paneeldeuren en binnenluiken.

Waardering

Het kloostergebouw is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een geestelijke ontwikkeling, namelijk de bloei van orden en congregaties in de negentiende eeuw en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het contemplatieve, zelfvoorzienende klooster in het laatste kwart van de negentiende eeuw.

Het is architectuurhistorisch van belang vanwege de stijl, die de sobere ingetogen leefwijze uitdraagt in een gesloten karakter en eenvoudige ornamentiek. Het heeft ensemblewaarden vanwege de samenhang van klooster, boerderij en tuin. Het is tevens van belang in samenhang met de ontwikkeling van het kerkdorp.