Inleiding

In 1902-1903 op door de gemeente uitgegeven grond tot stand gekomen gebouw op de hoek van de Raadhuisstraat en de Keizersgracht met ETAGEWONINGEN, WINKEL, KANTOOR- en MAGAZIJNRUIMTE, naar een ontwerp van G. van Arkel in de stijl van een sobere Art Nouveau, met een door Berlage beïnvloedde opzet van de gevel, waarbij gelijkvloers de rooilijn gevolgd wordt en ter hoogte van de verdiepingen erkers zijn toegepast. De naam van de architect staat gebeiteld onder de hoekerker. Het trappenhuis werd in 1926 in opdracht van de Levensverzekeringsmaatschappij De Nederlanden naar een ontwerp van de architecten Tersteeg en De Zwaan verbouwd. In 1938-1941 werd het gebouw inwendig verbouwd naar een ontwerp van W.B. Ouëndag.

Omschrijving

Op het grondplan van een ongelijkzijdige vierhoek tot stand gekomen gebouw met vijf bouwlagen boven het maaiveld, begane grond en vier verdiepingen onder dak met schilden met blauwgrijze pannen. Gevels in geslepen, rode baksteen op donker trasraam. Bij de bogen boven de vensters, in de gevelbanden en in de geveltoppen is gebruik gemaakt van groene, geglazuurde baksteen. Er is zowel natuursteen gebruikt als decoratie als bij de constructief zwaarder belaste delen: afdekkingen en bekroningen van de geveltoppen, vergaarbakken, waterspuwers, boven- en benedendorpels van de vensters en bij de hoek- en zijerker. Een groot deel van het natuursteen is vlak in de gevel verwerkt. De begane grond heeft deels nog de oorspronkelijke brede winkelvensters onder lichte toging. De gevel aan de Keizersgracht is één travee breed en heeft een eenvoudige toegang naast het winkelvenster. De vensters op de verdiepingen hebben fenêtres à terre met Franse balkons, zijlichten en meerruits gelede en getoogde bovenlichten; gevelbeëindiging met centrale Vlaamse geveltop met ijzeren hijsbalk. Hoekparij met ronde hoekerker over drie verdiepingen en flankerende vensters met twaalfruits bovenlichten. De erker heeft gemetselde muurdammen en per verdieping drie vensters met bovenlichten boven natuurstenen kalf. Ter hoogte van de vierde verdieping een klein balkon met siersmeedijzeren hekwerk. Afgesloten door een dubbele geveltop met kleine vensters. De gevel aan de Raadhuisstraat is op de eerste verdieping vier traveeën breed; de vensters hebben twaalfruits bovenlichten. Aan de rechterzijde van de tweede verdieping bevindt zich een segmentvormige erker met drie smalle venster en bovenlichten. In de geveltop drie nevengeschikte vensters onder halfronde toging met tuimelraam; hierboven een ijzeren hijsbalk. Het natuursteen in de geveltoppen heeft verschillende ingehakte decoraties.

Waardering

Hoekpand uit het begin van de twintigste eeuw van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde. Bijzondere betekenis van het object wegens de situering, verbonden met de ontwikkeling van de stad, aan de Raadhuissstraat. Hierbij speelde het gemeentebestuur, dat erop toe zag dat - in verband met de entree tot de oude binnenstad - hier uitsluitend toonaangevende architectuur mocht worden gebouwd, een bepalende rol. Het gebouw is met zijn rijke en gevarieerde silhouet kenmerkend voor de periode in het werk van Van Arkel waarin hij zich door de Art Nouveau liet inspireren.