Leliegracht 23
Pand met gevel onder rechte lijst waarin triglyfen en consoles (plm 1800, met gesneden deurkalf uit de bouwtijd.
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Inleiding
Een in 1881 door J.W. Meyer verbouwd GRACHTENHUIS waarbij een geheel nieuwe voorgevel in een Neo-Hollandse Renaissance stijl werd ontworpen in opdracht van C. Gautzch. In dit pand woonde en werkte van 1855 tot 1875 de dichter Everardus Johannes Potgieter.
Zowel in 1918 als in 1929 werd het pand openbaar geveild. In 1949 werd de begane grond uitgebreid tot magazijn waarbij de binnenplaats werd overkapt.
Omschrijving
Op een rechthoekige plattegrond op een natuurstenen plint opgetrokken grachtenhuis bestaande uit een souterrain en twee verdiepingen onder een dwars zadeldak met steekkap en gedekt door shingles waarvoor de brede topgevel geplaatst is. De gevel is uit baksteen opgetrokken en beslaat vier traveeen. De gevel is strak geleed door twee als kroonlijst uitgewerkte waterlijsten. De entree is geplaatst in de tweede travee van links en voorzien van een rijk gepleisterde omlijsting bestaande uit Korinthische halfzuilen. In een nis boven de entree een witmarmeren buste van E.J. Potgieter, gemaakt in 1882 door H.A. Teixeira de Mattos. De buste rust op een uit boeken bestaand voetstuk. Achter de buste een gedenksteen, eveneens geplaatst in 1882 ter vervanging van een oudere gedenksteen uit 1879, waarop de tekst: 'E.J. Potgieter woonde in dit huis, van 12 Mei 1855 tot op zijnen sterfdag 3 Februari 1875'. Op de eerste verdieping is voor de tweede en derde travee een rijk bewerkt balcon op versierde consoles en met een opengewerkte balustrade geplaatst. De twee buitenste vensters zijn aan de onderzijde voorzien van een gepleisterd fries. Op vele plaatsen in de gevel, met name in de boogvelden van de vensters, zijn renaissancistische elementen aangebracht. Tevens is de gevel door pilasters van verschillende orden en door gepleisterde speklagen in horizontale en verticale richting geleed. De fenetres-a-terre in de topgevel zijn voorzien van een opengewerkte balustrade. De topgevel is verder nog voorzien van klauwstukken en twee decoratieve ijzeren hijsbalken.
Waardering
Grachtenhuis algemeen belang vanwege van architectuurhistorische waarde vanwege de esthetische kwaliteit van het gevelontwerp alsmede van cultuurhistorische waarde als voormalig woonhuis van E.J. Potgieter.
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Woonhuis | Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Leliegracht | 25 | – | 1016 GR | Amsterdam | Binnenstad | – | Ja |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | E | 3705 | – | Amsterdam |
| Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
|---|---|---|---|
| 1881 | 1881 | – | verbouwing |
| Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
|---|---|---|---|
| Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | – | Grachtenhuis |
| Stijl | Substijl | Zuiverheid | Notitie |
|---|---|---|---|
| Neo-Renaissance | Neo-Hollandse Renaissance | stijlzuiver | – |
| Name | Beroep | Notitie |
|---|---|---|
| Meyer, J.W. ; Stad Amsterdam | architect / bouwkundige / constructeur | – |
| Teixeira de Mattos, H.A. ; Stad Amsterdam | beeldhouwer / steenhouwer / schrijnwerker | – |
Pand met gevel onder rechte lijst waarin triglyfen en consoles (plm 1800, met gesneden deurkalf uit de bouwtijd.
18e-eeuws, in de 19e eeuw verbouwd en van een nieuw dak voorzien pand, de toen verhoogde gevel onder rechte lijst met consoles waarop een dakkapel. 18e-eeuwse kelderpui en stoep.
Pand met klokgevel (XVIIIa/b, later versoberd (rollagen), met gebeeldhouwde stoep, geblokte deurkozijn en rijk gesneden kalf, alles uit de bouwtijd; deur, snijraam en -hek empire.