Inleiding

In 1863-1864 naar eclectisch ontwerp van J. van Maurik tot stand gekomen VERENIGINGSGEBOUW, genaamd Koning Willemshuis. De opdrachtgever was 'De Oprichtings-Commissie van een Wijkgesticht', betrekking hebbend op de Jordaanse buurten NN en RR en vertegenwoordigd door onder andere Ds. C.S. Adama van Scholten en G.H. Crone.

N.B.

In de loop der tijd is het pand verschillende keren gewijzigd en/of verbouwd. Destijds bestond er aan de linkerzijde een gang of slop naar achtergelegen woningen. De functie wijzigde in kantoor, fabriek, werkplaats en dienstwoning.

Omschrijving

Op een rechthoekig grondplan tot stand gekomen verenigingsgebouw bestaande uit twee bouwlagen onder schilddak met pannen. Gemetselde gevels in overwegend kruisverband. Op het voorste dakschild een eenvoudige dakkapel met houten geprofileerde hijsbalk. De voorgevel is zeven traveeën breed en heeft twee licht risalerende hoekpartijen. Op de begane grond in het centrale deel een vijftal zesruitsvensters in licht getoogde blindnissen met een natuurstenen benedendorpel en een gemetselde kam. In de hoekrisalieten een dubbele houten toegangsdeur in breed houten en geprofileerd kader met kleine lichten. Boven het kalf een licht getoogd bovenlicht met geometrische roedenverdeling. Aan de bovenzijde, de profilering op barokke wijze onderbrekend, een dubbel heraldisch wapen omgeven door florale motieven en afgesloten door een heraldische kroon. Dit geheel is gepolychromeerd. Tussen de verdiepingen een brede gemetselde band met rechthoekige cartouches en zwarte (sier)roosters en aan de boven- en benedenzijde een licht uitkragende natuurstenen lijst. Op de verdieping een serie van zeven getoogde vensters in rondboognissen. Zesruits roedenverdeling en een natuurstenen benedendorpel. Onder het venster van de linker hoekrisaliet in een natuurstenen gevelsteen het jaartal '1813'. Onder het venster van de rechter hoekrisaliet in een natuurstenen gevelsteen het jaartal '1863'. Onder de drie centrale vensters op een natuurstenen gevelsteen de naam 'Koning Willemshuis'. Boven de vensters een breed houten fries met lichte profilering aan de onderzijde. Gevel wordt afgerond met een breed uitkragende kroonlijst. De linkerzijgevel is eenvoudig en toont een enkel venster en een eenvoudige gevelbeeindiging. Ook de toegang tot een voormalige slop is nog zichtbaar.

Waardering

Verenigingsgebouw van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde. Verder van belang als bijzondere uitdrukking van een culturele, sociaal-economische en geestelijke ontwikkeling. Verder van typologisch belang. Voorgevel redelijk goed bewaard gebleven en mede hierdoor sterk beeldbepalend. Tevens van ensemblewaarde wegens de samenhang met de naastgelegen Wilhelmina Bewaarschool.