Inleiding

HERENHUIS, gebouwd als pastorie van de Nederlands Hervormde gemeente. Het pand, deel uitmakend van een gesloten gevelrij. is omstreeks 1880 gebouwd op de plaats van een ouder huis genaamd `De grie gevels'. Het pand ligt binnen het beschermde gezicht van Oudewater in de bocht waar Donkere Gaard overgaat in Kromme Haven aan de zuidwestzijde van de vaart.

Omschrijving

Het herenhuis is opgetrokken op een rechthoekige plattegrond en telt twee bouwlagen onder een met rode pannen gedekt samengesteld schilddak met de nok evenwijdig aan de weg. Het pand heeft een bepleisterde plint en getoogde vensters met een bewerkte sluitsteen in de ontlastingsboog. De voor- en rechterzijgevel worden afgesloten door een gekorniste kroonlijst. Alleen in de voorgevel komen consoles met bladmotieven voor. De hoeken van het pand bestaan uit gemetselde pilasters. Bij de voorgevel zijn deze blokvormig.

De voorgevel is symmetrisch van indeling en telt vijf venster-assen. In het midden heeft de gevel een risaliet met op de begane grond de entree. De vensters hebben geprofileerde onderdorpels met een stucwerkdecoratie. In het dakvlak zijn twee dakkapellen aangebracht met een houten pilasteromlijsting en een tympaanvormige bekroning met tuit.

Tegen de rechterzijgevel is gedeeltelijk een lagere moderne aanbouw geplaatst die rechts in de gevel een venster vrijlaat onder twee vensters op de verdieping.

Het schilddak is aan de achterzijde verlengd en is tot de eerste verdiepingsvloer getrokken. Het linker zijschild is afgewolfd. In het midden van deze gevel is een deur gezet met getoogd bovenlicht. Het brede balkon voor de dakopbouw is als uitbouw later toegevoegd. De linkergevel is voor de helft bepleisterd en bevat een tweetal vensters.

De indeling van het interieur bestaat uit een doorlopende gang in het midden. Ter weerszijden zijn vertrekken gelegen. Het vertrek links voor bevat een stucplafond. Rechts van de gang is een gemetseld stenen keldergewelf waarboven een opkamer is gelegen.

Waardering

Het pand is van architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een laat negentiende eeuws herenhuis. Het is van cultuurhistorische waarde als voormalige pastorie. Tevens is het pand van situationelewaarde vanwege de ligging aan de Donkere Gaard. Van stedenbouwkundig belang vanwege de markante ligging bij de bocht van de weg en met de parallel hiermee gelegen vaart.