Inleiding

Twee POORTGEBOUWEN van het uitgebreide academische ziekenhuiscomplex, waarvan na sloop slechts enkele delen resteren. De villa die functioneerde als direkteurswoning en het hoofdgebouw (Rijnsburgerweg nr. 4 en nr. 10) komen eveneens in aanmerking voor een rijksmonumentstatus.

De poortgebouwen werden omstreeks 1925 gebouwd in de stijl van het Kubistisch Expressionisme.

De gebouwen flankeren de binnenstraat die in de as ligt van de poort onder het hoofdgebouw en in het verlengde van de Boerhaavelaan, een belangrijke as aan de overkant van de Rijnsburgerweg. Het oorspronkelijke hek is verdwenen, de gemetselde hekpijlers staan er nog. Het metselwerk van de erker van het zuidelijke poortgebouw is vernieuwd, evenals van een deel van de muur langs de binnenstraat. Eén van de schoorstenen van het zuidelijke gebouw is bovendien ingekort.

Omschrijving

De twee poortgebouwen zijn gespiegeld identiek tegenover elkaar gebouwd en sluiten aan weerszijden aan op de woonhuizen aan de Rijnsburgerweg. De langgerekte poortgebouwen zijn opgebouwd uit in elkaar geschoven volumes van respectievelijk één, anderhalf en twee bouwlagen. Aan de Rijnsburgerweg zijn de poortgebouwen twee bouwlagen hoog, in de richting van het ziekenhuis (west) worden de volumes steeds lager. De gevels zijn opgetrokken in rode baksteen. De ver overstekende samengestelde schilddaken zijn gedekt met rode keramische daktegels en elk voorzien van drie hoge gemetselde schoorstenen en een langgerekte lage dakkapel onder een opgelicht dakvlak. Onder de overstekken houten beschotten en metalen mastgoten.

Op de hoeken aan de Rijnsburgerweg zijn erkers op een achthoekige grondslag gebouwd met daarop een balkon achter een gemetselde borstwering. Sterk risalerende éénlaags uitbouwen staan op de hoogte van de gemetselde hekpijlers.

Op de begane grond met name negenruits vensters met en zonder bovenlichten.

Combinaties van liggende en staande zesruits vensters op de verdieping en in het lage deel. Houten kozijnen, rollagen boven en onder de vensters. Houten deuren met een klein ruitje naast de erkers. Glasdeuren met roeden en vensters rond de hoeken in de risalerende uitbouwen.

De hogere gedeelten aan de Rijnsburgerweg functioneerden als woning. Het lage uiteinde (west) van het noordelijke poortgebouw wordt in beslag genomen door een transformator. In het zuidelijke poortgebouw dient dit deel als garage met een vierdelige houten garagedeur. De gevel langs de binnenstraat is voorzien van een staande strook met groene en een liggende strook met paarse glasstenen.

Waardering

De poortgebouwen zijn van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde vanwege de rol die ze hebben gespeeld in de geschiedenis van het academisch ziekenhuiscomplex.

De twee poortgebouwen zijn tevens van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde wegens het ontwerp in de stijl van het Kubistische Expressionisme.

Stedebouwkundig gezien zijn de poortgebouwen van belang dankzij de beeldbepalende ligging op de as van de poort onder het hoofdgebouw en in het verlengde van de Boerhaavelaan.

Het exterieur van de poortgebouwen is gaaf.