Inleiding

PASTORIE van het rooms-katholieke kerkcomplex St. Laurentiuskerk. De pastorie (2)is kort na de voltooiing van de kerk in 1870 naar Eclectisch ontwerp van de architect Th. Asseler gebouwd door aannemer J. Torken uit Boskoop. Het gebouw vervangt de pastorie bij de voormalige schuilkerk, welke in 1871 werden gesloopt. In de jaren '20 (na 1924) is de roedenverdeling van de vensters deels vereenvoudigd en zijn de bovenlichten voorzien van glas-in-lood, zoals die ook voorkomt in de schuifdeuren van de kamer-en-suite.

Wat bijzonder opvalt in het interieur zijn de zware stucplafond in Neo-Barokke en Neo-Gotische trant op de begane grond. Een inwendige verbouwing uit de jaren '70, die vooral betrekking heeft op de eerste verdieping en de keuken, maakt deze onderdelen voor de bescherming van ondergeschikt belang.

Omschrijving

Gedeeltelijk onderkelderde pastorie, bestaande uit twee bouwlagen, heeft een symmetrisch opgezette rechthoekige bouwmassa onder een afgeplat zadeldak, gedekt met geglazuurde platte Friese pannen en schoorstenen aan de beide zijden. De gevels zijn opgetrokken uit grauwe baksteen in fijn gevoegde kruisverband en hebben segmentbogen boven deuren en vensters. Plint en stoeptreden zijn van hardsteen. De voor- en achtergevel zijn vijf venstereenheden breed. De voorgevel (noord- west) is een lijstgevel, voorzien van pilasters op de gevelhoeken en aan weerszijden van de middenrisaliet, die op de begane grond geblokt zijn. Geel siermetelselwerk komt voor in de bloktandlijst aan de bovenzijde van de spaarvelden en het verdiepte kruismotief op de lisenen ertussen. De hoeklisenen en middenrisaliet hebben tussen de begane grond en de verdieping gepleisterde cordonlijsten. De decoratie van het omgecorniste hoofdgestel bestaat per venstereenheid uit een cirkelmotief. De entreedeur in de middenrisaliet is een paneeldeur, voorzien van een getralied spieraam, met boven de op consoles rustende luifel een getoogd bovenlicht, voorzien van V-vormige roedenverdeling. De vensters zijn overwegend schuiframen met tweeruits segmentbogige bovenlichten voorzien van glas-in- lood. De achtergevel heeft enkele tweeruits, dubbel openslaande ramen met tweeruits segmentboogvormige bovenlichten. De venstersdorpels op de verdieping rusten op klossen. Rechts van de voorgevel bevindt zich iets terugliggend in het tussenlid naar de kerk een tweede paneeldeur met getoogd kalf en cirkelvormige roeden in het bovenlicht. De middenrisaliet wordt geaccentueerd door een houten dakkapel, voorzien van dubbel openslaande vierruits deuren, met voluutvormige wangen en driehoekig fronton. De achtergevel (zuidoost), zij het soberder van opzet, heeft op de begane grond een vergelijkbare indeling als de voorgevel. Binnen het oorspronkelijke deurkozijn met getoogd kalf bevindt zich een vernieuwde deur. Op de verdieping zijn drie venster gelijk over de gevel verdeeld. Het éénlaags tussenlid met plat dak links heeft eveneens een entree. De linker (noordoost) zijgevel gevel heeft op verdieping en één venster.

In het interieur zijn ondermeer vermeldenswaard de Electische rijk uitgevoerde stucplafonds in Neo-Gotische en Neo-Barokke trant, welke ondermeer voorkomen in de hal en de kamer-en-suite. Tochtdeur met geëtst glas.

Waardering

De pastorie van St. Laurentiuskerk is van algemeen cultuurhistorisch belang als representatief voorbeeld uit de hausse in katholieke neo-gotische kerkbouw na het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in 1853.

De pastorie is van algemeen architectuurhistorisch belang vanwege de Eclectische bouwstijl uit het derde kwart van de 19de eeuw en als onderdeel van een belangrijk R.K. complex uit het oeuvre van de architect Th. Asseler, dat bovendien een belangrijke stroming vertegenwoordigt in de ontwikkeling van de Roomskatholieke bouwkunst in Nederland. De pastorie is vrij gaaf in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering, zowel uit- als inwendig.

De pastorie is beeldbepalend gesitueerd aan de Leidseweg, even buiten het centrum van Voorschoten. Het bezit door de vrije ligging en door de onderlinge ruimtelijke en functionele samenhang met de overige complexonderdelen hoge ensemblewaarde.