Berg en Bosch, Apeldoorn

Inleiding

OPENBARE SCHOOL, genaamd 'Berg en Bosch', met vrijstaande FIETSENBERGING en DEELS OMMUURD SCHOOLPLEIN, gelegen tussen de Soerenseweg en de Callunalaan. De school is in 1932 gebouwd en heeft een sterk horizontale werkende baksteenarchitectuur in de trant van Dudok. Het gebouw werd ontworpen door de toenmalige directeur van gemeentewerken Willem Nolen. In het interieur werden zeven klaslokalen en een gymlokaal ontworpen.

Omschrijving

Het gebouw is opgetrokken op langwerpige, samengestelde grondslag en telt één bouwlaag onder een met gesmoorde romaanse pannen gedekt samengesteld dak. De gevels, gemetseld in een rode baksteen in noors verband, hebben een terugliggend trasraam in een bruine baksteen. De vensters hebben lekdorpeltegels, deels geglazuurd, deels ongeglazuurd. De gevels worden afgesloten met een ver overstekende houten bakgoot. Het dak bevat een viertal rookkanalen, één op het nokeinde van de uitspringende bouwdelen aan de achtergevel en twee op de nok van het hoofdbouwdeel. De rookkanalen hebben twee uitgemetselde lagen baksteen. Onder de onderste, als afvoeropeningen, smalle steens rollagen met open stootvoegen.

De symmetrisch ingedeelde VOORGEVEL bevat in het midden en vrijwel aan de uiteinden naar voren springende bouwdelen onder een aangekapt zadeldak. De twee bouwdelen aan de uiteinden zijn identiek en bevatten een hoofdentree bestaande uit een diep rondbogig afgesloten portiek met een 20-ruits rondboog stolpdeur. De deuren, met hardstenen neuten en onderdorpel, zijn omlijst met drie rond lopende rollagen, twee steens en één halfsteens. De portiek is omlijst met drie steens rollagen. In de topgevels een verticale rij van zes ventilatieopeningen tussen overhoeks uitgemetselde rode plavuizen. De linker topgevel heeft de tekst 'anno 1932', de rechter topgevel 'Berg en Boschschool', beide teksten in bronzen letters. Aan weerszijden van de portalen gemetselde bloembakken, beëindigd met een steens rollaag boven een uitgemetselde laag baksteen.

De voorzijde van het middelste uitspringende bouwdeel heeft twee 6-ruits vensters.

In elk geveldeel tussen de uitbouwen bevinden zich vijftien 6-ruits vensters. Links naast het linker bouwdeel heeft de gevel vijf 6-ruits vensters. Het dakvlak rechts van het bouwdeel heeft een dakkapel met een aangekapt zadeldak en een tweelicht met 6-ruits ramen. Rechts naast het rechter bouwdeel bevat de gevel een tweelicht met twee 6-ruits vensters.

De LINKER ZIJGEVEL bevat zowel links als rechts een uitbouw. Hiertussen heeft de gevel in het midden drie 2-ruits stolpdeuren en daarboven dertien vensters met een 4-ruits onder- en bovenraam. De linker uitbouw heeft een 2-ruits venster. De rechter uitbouw is plat afgedekt en heeft in de linker zijde een 4-ruits venster.

De ACHTERGEVEL wordt aan beide zijden beëindigd door ver naar voren springende bouwdelen van ongelijke lengte. Deze bouwdelen begrenzen het schoolplein.

Het gedeelte tussen deze bouwdelen bevat vierentwintig meerruits vensters. De vensters hebben onder een 2-ruits stolpraam en daarboven, boven een kalf, een 16-ruits schuifvenster, waarvan het bovenraam naar beneden schuift. Om directe windval te voorkomen is een 4-ruits voorzetraam aangebracht.

In de binnenhoek ter plaatse van de uitbouwen, bevindt zich een vierkant torenachtig uitbouw. Beide bevatten een portiek met 20-ruits stolpdeur. De portiek wordt ontlast met een betonplaat. De linker uitbouw is laag een wordt beëindigd met een steens rollaag. De rechter uitbouw is hoog en bevat op de linker hoek bovenaan een zestal uitgemetselde betonplaten, waartussen kleine vierkante galmgaten voor de schoolbel zijn aangebracht. Ook deze uitbouw wordt beëindigd met een steens rollaag.

De voorzijde van het linker bouwdeel bevat drie 6-ruits vensters. Onder het middelste venster een dichtgemetseld kelderlicht, aan beide zijden geflankeerd door drie verticale rijen koppen. De rechterzijde bevat links een uitgemetseld geveldeel met een verticaal 2-ruits venster. Rechts een vensters zoals in de achtergevel, maar dan met hogere stolpramen.

De voorzijde van het rechter bouwdeel bevat een uitbouw onder een aangekapt zadeldak. De gevel bevat hier drie 6-ruits vensters. De geveltop heeft een verticale rij van zes ventilatieopeningen tussen uitgemetselde koppen. De linker zijde heeft rechts een uitgemetseld geveldeel met een verticaal 2-ruits venster. Links tien vensters met 4-ruits onder- en bovenramen.

De RECHTER ZIJGEVEL wordt aan de linker zijde afgesloten met een driezijdige erker met afgeschuinde zijden. Elke zijde bevat een tweelicht met twee 6-ruits ramen. Rechts van de erker vijf vensters met onder een 2-ruits stolpraam en daarboven, boven een kalf, een 16-ruits schuifvenster, waarvan het bovenraam naar beneden schuift. Om directe windval te voorkomen is een 4-ruits voorzetraam aangebracht.

In het INTERIEUR onder meer gangen met een lambris van gele verblendsteen met plint van zwarte verblendsteen en een vloer van gele plavuizen met randafwerking van zwarte plavuizen. In sommige vertrekken stucplafonds met eenvoudige randafwerking, deels achter verlaagde plafonds. De vensters hebben een zwartmarmeren vensterbank. De klaslokalen hebben deuren in geprofileerde kozijnen en bevatten kasten met 12-ruits stolpramen en paneeldeurtjes. In het interieur ook een bronzen plaquette met opschrift 'op den 14 januari 1932 werd de eerste steen van deze school gelegd door Mr W. Roosmale Nepveu. burgemeester van apeldoorn'.

Het schoolplein wordt aan de zijde van de Nepveulaan begrensd door een lage stenen muur en aan de zijde van de Callunalaan door een fietsenstalling/berging. De stalling is aan de zijde van het plein op een klein gedeelte rechts na geheel open en het dak rust hier op gemetselde kolommen. Het rechter deel is later dichtgezet. Aan de zijde van de Callunalaan is de gevel overwegend gesloten en bevat lage horizontale openingen vlak onder de dakrand, waarvan er één links is dichtgemetseld. De linker zijgevel heeft eveneens een lage horizontale opening, in de rechter zijgevel is deze dichtgemetseld.

Waardering

Openbare Lagere SCHOOL uit 1932, naar een ontwerp van W. Nolen in de trant van Dudok.

- Van architectuurhistorische waarde als gaaf bewaard voorbeeld van een school uit deze periode en in deze bouwstijl, die zeldzaam is in Apeldoorn. De sterk horizontale werking van de architectuur en het karakteristieke baksteengebruik geven het gebouw een opvallend karakter. Het oorspronkelijke interieur is nog voor een belangrijk deel bewaard gebleven en het gebouw heeft een ensemblewaarde met de achtergelegen fietsenstalling, het hekwerk en het schoolplein.

- Van stedebouwkundige waarde vanwege de situering in een bosrijke omgeving tussen de Soerenseweg en de Callunalaan. Er is sprake van een samenhang in opzet en detaillering met de omringende woonhuizen.

- Van cultuurhistorische waarde vanwege de functie, welke verbonden is met een historische ontwikkeling. De school vormt een belangrijk onderdeel uit de onderwijsgeschiedenis van Apeldoorn.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
514577
Provincie
Gemeente
Plaats

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Schoolgebouw Cultuur, gezondheid en wetenschap Onderwijs en wetenschap oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Soerenseweg 105 7313 EJ Apeldoorn Indische Buurt Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Cultuur, gezondheid en wetenschap Onderwijs en wetenschap Lagere school
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
S 223 Hoog Soeren
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1932 1932 vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Nolen, W. (Willem) ; Gelderland architect / bouwkundige / constructeur
Naar boven