Bosch Zicht, Apeldoorn

Inleiding

Grote vrijstaande VILLA, genaamd 'BOSCH ZICHT' en gelegen aan de Bosweg op de hoek grenzend aan de Koning Lodewijklaan. Getuige de datering op de gevel is de villa gebouwd in 1909 in Overgangsarchitectuur. Deze is onder meer beïnvloed door de Art Nouveau en de Neo-Renaissance. De villa heeft verwantschap met het oeuvre van de architecten Wijn en Van Driesum.

Omschrijving

Het in kruisverband gemetselde bakstenen pand is opgetrokken op nagenoeg vierkante grondslag en telt twee bouwlagen onder een met gesmoorde Friese pannen gedekt, samengesteld zadeldak, met aan de linkerzijde een platgedekte dakpartij boven de terugspringende zijgevel. Aan de achterzijde bevindt zich een platgedekte aanbouw van één bouwlaag. Het pand heeft een omlopende gecementeerde plint, gecementeerde lekdorpels onder de vensters en gemetselde speklagen van verblendsteen. Deze lagen zijn afwisselend aangebracht in de vorm van een enkele rollaag en twee boven elkaar geplaatste rijen horizontaal gemetselde strekken. Ook de bogen boven de vensters en delen van het siermetselwerk in de boogvelden zijn uitgevoerd in verblendsteen. Bovenstijlen en kalven van de verschillende (schuif)ramen, met bovenlichten voorzien van geel kathedraalglas, zijn voorzien van een gesneden tandlijst. De vensters in de zijgevels worden afgesloten door een steense segmentboog met daaronder een boogveld voorzien van siermetselwerk. Aan de achterzijde zijn de boogvelden wit gesausd.

De asymmetrisch ingedeelde VOORGEVEL heeft aan de rechterzijde een risaliet eindigend in een topgevel met steekkap aan de linkerzijde geflankeerd door een recht afgesloten Vlaamse gevel. Boven de plint bevindt zich op de eerste bouwlaag aan de rechterzijde een erker die aan de linkerzijde via een afgeschuinde hoek uitloopt in een portiek. De erker is aan drie zijden voorzien van een rechthoekig venster met enkelruits schuiframen en 8-ruits bovenlichten. Het middelste venster wordt aan de bovenzijde afgesloten door een versierde, wit gesausde latei. Naast een gemetselde pilaster bevindt zich een deurkozijn voorzien van een rijk gesneden paneeldeur met in het midden een glaspaneel voorzien van decoratief smeedwerk. In de bovenzijde van de deur is een ovaalvormig 10-ruits raam aangebracht. Boven de deur bevindt zich een 8-ruits bovenlicht. Aan beide zijden van het deurkozijn worden de gemetselde speklagen van de gevel afgesloten door drie wit gesausde sierblokken. De portiek rust aan de linkerzijde op een gemetselde kolom welke via een lage muurdam wordt verbonden met een pilaster aan de linkerzijde van het deurkozijn, welke wordt afgesloten door een bewerkte wit gesausde console. De muurdam is onderverdeeld in gemetselde stijlen en voorzien van een gecementeerde afdekplaat. In het metselwerk van kolom en erker zijn bewerkte wit gesausde consoles aangebracht welke een langgerekte bewerkte latei aan de bovenzijde van de portiek ondersteunen. De portiek wordt afgesloten door een houten geprofileerde bakgoot op gesneden klossen. Boven de onderste speklaag is in de gevel aan de linkerzijde van de portiek een rechthoekig venster aangebracht met twee gekoppelde enkelruits schuiframen voorzien van twee 6-ruits bovenlichten. Het venster wordt afgesloten door twee gekoppelde halfsteens segmentbogen, in de boogvelden voorzien van siermetselwerk, met daarboven een grote steense segmentboog met zandstenen geboortestenen. Op de verdieping is het balkon voorzien van een recente balustrade. Aan de rechterzijde bevindt zich een rechthoekig venster voorzien van een enkelruits schuifraam met 8-ruits bovenlicht. Het venster wordt afgesloten door een steense rondboog met zandstenen sierblokken met daaronder een boogveld voorzien van siermetselwerk. De aanzet van de rondboog wordt aan beide zijden geflankeerd door in het gevelvlak aangebrachte medaillons van zandsteen, afgesloten door hoefijzervormige halfsteens rollagen, welke aan de onderzijde zijn voorzien van een aflopend geometrisch patroon. In de medaillons zijn telkens twee cijfers aangebracht die samen het jaartal 1909 vormen. Boven de rondboog bevindt zich een korbeelstel met daarboven een rechthoekig houten kozijn. Aan beide zijden van de bovenstijl bevindt zich een halfsteens rollaag ter afsluiting van de gevel. Hierboven bevindt zich een schijnspant aangebracht op een houten beschieting met in het midden een T-vormig ingedeeld raam met onder twee enkele ramen en boven een strook van vier kleine ruitjes van geel kathedraalglas. De topgevel wordt afgesloten door een steekkap die is voorzien van een gesneden windveer en makelaar, waarop een windvaan is aangebracht. Aan de linkerzijde bevindt zich in de Vlaamse gevel een deurkozijn voorzien van een enkelruits paneeldeur met 6-ruits bovenlicht. Het kozijn wordt afgesloten door een steense segmentboog met zandstenen geboortestenen. Het boogveld is voorzien van siermetselwerk. Boven de boog bevindt zich een rechthoekig vlak siermetselwerk, waarboven een halfrond bewerkt zandstenen siermotief is aangebracht. Hierin is de naam van de villa aangebracht. De gevel wordt afgesloten door een bloktandlijst, welke aan beide zijden wordt geflankeerd door kolomvormige uitmetselingen, bekroond door gecementeerde vierhoekige spitse afsluitingen. De rechterzijde van de Vlaamse gevel doorbreekt gedeeltelijk het linker dakschild. Aan de linkerzijde van het balkon wordt de gevel afgesloten door een geprofileerde houten dakgoot op gesneden klossen. In het dakschild bevindt zich een aangekapte houten dakkapel, voorzien van twee stolpramen en afgedekt door een lessenaarsdak.

De LINKER ZIJGEVEL kenmerkt zich door drie ten opzichte van elkaar trapsgewijs verspringende muurvlakken. De rechterzijde van de gevel is op de eerste bouwlaag blind. In het eerste terugspringende muurvlak bevindt zich een deurkozijn op gecementeerde neuten en dorpel, voorzien van een gesneden paneeldeur met twee glaspanelen en 8-ruits bovenlicht. Hierboven is een glazen luifel aangebracht. Links van deze deur bevindt zich een klein 4-ruits venster van de wc; de twee (kleinere) bovenruitjes zijn van geel kathedraalglas. In het tweede terugspringende muurvlak bevindt zich een rechthoekig T-schuifvenster, voorzien van een 6-ruits bovenlicht. Links naast dit venster bevindt zich in de muur van de aanbouw een klein 2-ruits venster. Op de tweede bouwlaag bevinden zich in het rechter muurvalk twee rechthoekige vensters voorzien van enkelruits schuiframen en 4-ruits bovenlichten. In het eerste terugspringende muurvlak, boven de al genoemde deur, bevindt zich een rechthoekig venster voorzien van een stolpraam met 8-ruits bovenlicht. Links hiernaast bevindt zich, recht boven het hiervoor genoemde wc-raampje, een identiek venster. Het tweede terugspringende muurvlak is blind. Het eerste muurvlak van de gevel wordt aan de bovenzijde afgesloten door een geprofileerde houten bakgoot op klossen. De terugspringende tweede en derde muurvlakken en de aanbouw worden aan de bovenzijde afgesloten door een daklijst. Hierachter bevindt zich een mastieken dak met daarop een dekking van kiezels.

De wit gesausde ACHTERGEVEL heeft in de aanbouw aan de rechterzijde een deurkozijn met paneeldeur. Hierboven bevindt zich een glazen luifel. Links van de deur is een rechthoekig venster aangebracht voorzien van een kozijn met twee gekoppelde enkelruits ramen. De achtergevel van de aanbouw wordt aan de bovenzijde afgesloten door een daklijst. Links van de aanbouw bevindt zich in het terugspringende deel van de achtergevel een groot rechthoekig deurkozijn, voorafgegaan door een gemetseld stoepje. Het kozijn is voorzien van 2-ruits stolpdeuren, voorzien van een 10-ruits bovenlicht. Op de tweede bouwlaag heeft de achtergevel achter een vernieuwde balustrade boven de aanbouw een rechthoekig deurkozijn voorzien van 2-ruits stolpdeuren voorzien van een 10-ruits bovenlicht. Hierboven wordt de gevel afgesloten door een daklijst. Links hiervan bevindt zich een rechthoekig venster met 2-ruits stolpramen voorzien van een 8-ruits bovenlicht. Hierboven bevindt zich onder de topgevel een enkelruits draairaam. De steekkap van de topgevel is voorzien van een gesneden windveer. Hierachter bevindt zich op de kruising tussen het zadel- en platgedekte dak een hoge gecementeerde schoorsteen.

De RECHTER ZIJGEVEL heeft aan de linker zijde een serre op een gemetselde borstwering. Deze serre is in de onderramen voorzien van moderne dubbele beglazing. Aan de voorzijde heeft de serre twee paneeldeuren met enkelruits ramen voorzien van een 10-ruits bovenlicht. Links en rechts naast deze deuren een onderraam met 10-ruits bovenlicht. Aan de belendende zijden heeft de serre twee gekoppelde enkelruits ramen voorzien van 8-ruits bovenlichten. Boven de tandlijst van de bovendorpels bevinden zich vlakken met een beschot van kraaldelen. Aan de bovenzijde wordt de serre afgesloten door een geprofileerde houten bakgoot op klossen, waarachter een recente balustrade is aangebracht. Aan de rechterzijde van de serre is de gevel voorzien van een recent venster. De tweede bouwlaag is aan beide uiteinden van de serre voorzien van grote deurkozijnen met 2-ruits stolpdeuren voorzien van een 8-ruits bovenlicht. Boven een zinken mastgoot zijn in het dakschild twee recente dakkapellen aangebracht.

Het INTERIEUR van de villa is nog redelijk oorspronkelijk en omvat onder andere een hal met granieten vloer, klapdeuren voorzien van gegraveerde glaspanelen en oorspronkelijke stucplafonds in voor- en achterkamer. Hierbij gaat het om varianten op een model met kastanjebladeren en geometrisch randprofiel. Op de bovenverdieping bevinden zich nog stucplafonds met eenvoudig cirkelprofiel. Tussen voor- en achterkamer bevinden zich de oorspronkelijke schuifdeuren (paneeldeuren) voorzien van een fraaie omlijsting van verschillende panelen rond het kozijn. Ook heeft het pand nog twee marmeren schouwen en een houten schouw in de keuken.

Waardering

VILLA uit 1909 in Overgangsarchitectuur waarin invloeden van de Neo-Renaissance en de Art Nouveau zijn verwerkt.

- Van architectuurhistorische waarde als goed en redelijk gaaf bewaard voorbeeld van een villa, gebouwd in Overgangsarchitectuur en daarin beïnvloed door de Art Nouveau en de Neo-Renaissance. Het pand valt op door esthetische kwaliteiten, zoals deze tot uiting komen in de rijke ornamentiek van bijvoorbeeld de serre, het schijnspant en de kozijnonderdelen.

Er is sprake van een ensemblewaarde als onderdeel van de villawijk ten westen van de Loolaan, waarbinnen het pand onderdeel uitmaakt van een historisch gegroeid bestand aan karakteristieke villabebouwing.

- Van stedebouwkundige waarde door de situering op de hoek van de Bosweg en de Koning Lodewijklaan. De Bosweg bezit nog een in vrij gave staat bewaard bestand aan historische huizen, die tezamen met de vele particuliere en openbare groenelementen een aantrekkelijk, waardevol straatbeeld vormen.

- Van cultuurhistorische waarde als herkenbaar element uit een maatschappelijke ontwikkeling. Het pand is gebouwd als huisvesting van de nieuwe en kapitaalkrachtige stedelijke elite, die zich bij voorkeur vestigde in kapitale villa's in ruim opgezette romantisch aangelegde villawijken.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
514573
Provincie
Gemeente
Plaats

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Woonhuis Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Bosweg 27 7314 AM Apeldoorn Indische Buurt Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Villa
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
X 518 Hoog Soeren
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1909 1909 vervaardiging
Naar boven