Alle monumenten springlevend! Het Restauratiefonds heeft voor elk monument een passende financiering. Bezoek Restauratiefonds.nl
Herbestemming.nu helpt initiatiefnemers van herbestemmingen met kennis, praktijkvoorbeelden en een netwerk van specialisten. Bezoek Herbestemming.nl

Sluiscomplex, Utrecht

Rijksmonument
Monumentnummer:
514191
Sluiscomplex
Utrecht
Afbeeldingen toevoegen

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Voeg uw verhaal toe

Beschrijving

Omschrijving

Tien geschakelde DIENSTWONINGEN uit 1905, onderdeel uitmakend van het sluizencomplex in en om het Merwedekanaal, gelegen aan de noordzijde van het omleidingskanaal. Het bouwblok is uitgelegd op een nagenoeg rechthoekige plattegrond, opgetrokken in baksteen, één bouwlaag onder een tussen topgevels gevat, doorlopend zadeldak met betonpan belegd. De nok is evenwijdig aan de straat geplaatst. De woningen hebben voor-en achtertuinen die door een gemetseld muurtje, aan de straatzijde met buisframe, van het trottoir worden gescheiden.

De gevelopeningen in de voorgevel worden alle door een met siermetselwerk ingevuld boogveld door een rondboog afgesloten en worden onderling verbonden door een sierband ter hoogte van de boven- en onderdorpels van de ramen. Rechts van het midden van de voorgevel komt een van siermetselwerk voorzien licht risalerend gevelvlak voor, deel uitmakend van een woning met directiekamer. Dit gevelvlak is uitgevoerd met een als trapgevel eindigende Vlaamse gevel, ter plaatse van de verdiepingsvloer voorzien van een sierband (meandermotief). In het dakschild zijn diverse dakkapellen opgenomen.

Waardering

Tien dienstwoningen van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde als goed en redelijk gaaf voorbeeld van dienstwoningen in Overgangsarchitectuur. Van cultuurhistorische waarde als element van een maatschappelijke ontwikkeling waarbij arbeid en huisvesting voor werknemers in handen waren van een werkgever. Van ensemblewaarde als funktioneel onderdeel van het sluizencomplex in en om het Merwedekanaal.

Bron: Rijksmonumentenregister

Specificaties

Monumentnummer:
514191
Artikel ZKP:
rijksmonument
Provincie:
Utrecht
Gemeente:
Utrecht
Plaats:
Utrecht
Bron: Rijksmonumentenregister

Complex eigenschappen

Complexnaam:
Merwedekanaal
Complexnummer:
514184
Complex beschrijving:

Inleiding

Ten behoeve van de kruising van het in 1882-1892 gegraven Merwedekanaal en de Leidsche Rijn in 1885-86 en 1904-06 gerealiseerd WATERSTAATKUNDIG COMPLEX tussen de Paul Krugerbrug en de Spinozabrug, met bijbehorende dienstwoningen voor de brug- en sluiswachters en andere bouwwerken langs Keulsekade, Kanaalweg en Leidseweg.

Het complex omvat de volgende onderdelen:

1. noordwestelijk gelegen schutsluis met sluiskom

2. zuidoostelijk gelegen schutsluis met sluiskom

3. dubbele basculebrug

4. dubbele ophaalbrug zuidelijke sluis

5. brug met schotbalkkering (Kanaalweg)

6. ophaalbrug in de Kanaalweg

7. schutsluizen bij Park Oog in Al

8. sluisje in de Vleutense Wetering, met brug

9. Muntbrug

10. Goethebrug

11. reeks van vier dienstwoningen (Kanaalweg 79;80;81;82)

12. dubbele dienstwoning (Kanaalweg 88/Leidseweg 91)

13. dienstwoning (Kanaalweg 89)

14. dienstwoning (Kanaalweg 90)

15. 10 dienstwoningen (Keulsekade 24;25;26;27;28;29;30;31; 32;33)

16. dienstwoning (Ev. Meysterlaan 1)

17. dienstwoning (Ev. Meysterlaan 2;2a)

18. dubbele schotbalkloods (Keulsekade 34)

19. Abel Tasmanbrug

Omschrijving

Het in het Merwedekanaal, rond het knooppunt van vaarwegen geconcentreerde SLUIZENCOMPLEX met BRUGGEN en DIENSTWONINGEN, is met het graven van het kanaal vanaf 1882-1892 in fasen tot stand gekomen. Uitgangspunt was de verbetering van de vaarverbinding tussen Amsterdam, Utrecht en de Rijn, (de Leidsche Rijn is haaks op deze hoofdvaarroute gesitueerd). Na een tweede fase in 1885-1886 kreeg het complex met de plaatselijke verbreding van het Merwedekanaal haar voltooiing in 1904-1906. Met de bouw van een in het midden van het Merwedekanaal aangelegd kunstmatig eiland met noordelijk en zuidelijk hiervan gelegen sluiskommen met bijbehorende schutsluizen, beweegbare ijzeren bruggen en oorspronkelijke bedienings-installaties, de Muntbrug, verscheidene bruggen en sluizen in de Leidsche Rijn en de Vleutense Wetering is een omvangrijk complex gerealiseerd. Het complex omvat verder een reeks dienstwoningen voor de brug- en sluiswachters, uitgevoerd in baksteen, met merendeels één bouwlaag onder pannen gedekt zadeldak en van twee bouwlagen onder samenstel van overstekende daken.

De sluiskommen zijn alle voorzien van aarden kolkbermen en gemetselde landhoofden met hardstenen hoekblokken en jaartal- en peilstenen.

De 'oude' sluis aan de ZW zijde van het middeneiland, tegenover de Kanaalweg, dateert van 1885-86; de `nieuwe' sluis aan de NO-zijde tegenover de Keulsekade, dateert evenals de naastgelegen basculebrug, blijkens de in de landhoofden aangebrachte gedenkstenen uit 1904-1905.

Waardering

Waterstaatkundig complex met bijbehorende sluizen, bruggen, dienstwoningen en andere (water)bouwkundige werken van algemeen belang vanwege de bijzondere ensemblewaarde en de architectonische vormgeving van de vele onderdelen. Van cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een bijzonder en omvangrijk vanaf eind 19de tot begin 20ste eeuw in fasen ontwikkeld waterstaatkundig complex, ter verbetering van de vaarweg tussen Amsterdam, Utrecht en de Rijn; vanwege de geschiedenis van de civieltechnische ontwikkeling. Van stedenbouwkundig belang vanwege de ligging aan de westzijde van de stad en de infrastructurele betekenis voor onder meer vier aangrenzende wijken alsook van belang als transito-lokatie voor de scheepvaart.

Bron: Rijksmonumentenregister
Voeg uw verhaal toe

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Woonhuis Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Keulsekade 24 – 3531 JX Utrecht Lombok – Ja
Keulsekade 25 – 3531 JX Utrecht Lombok – –
Keulsekade 26 – 3531 JX Utrecht Lombok – –
Keulsekade 27 – 3531 JX Utrecht Lombok – –
Keulsekade 28 – 3531 JX Utrecht Lombok – –
Keulsekade 29 – 3531 JX Utrecht Lombok – –
Keulsekade 30 – 3531 JX Utrecht Lombok – –
Keulsekade 31 – 3531 JX Utrecht Lombok – –
Keulsekade 32 – 3531 JX Utrecht Lombok – –
Keulsekade 33 – 3531 JX Utrecht Lombok – –
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
– C 8753 – Catharijne
– C 8754 – Catharijne
– C 8864 – Catharijne
– C 8683 – Catharijne
– C 8863 – Catharijne
– C 8865 – Catharijne
– C 8751 – Catharijne
– C 8752 – Catharijne
– C 8866 – Catharijne
– C 8755 – Catharijne
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1890 1890 – vervaardiging
Bouwstijlen
Stijl Substijl Zuiverheid Notitie
Overgangsarchitectuur – stijlzuiver –
Bron: Rijksmonumentenregister

Tijdlijn Sluiscomplex

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.
Voeg een verhaal toe over dit monument

Andere monumenten in de buurt