Merwedekanaal, Utrecht

Monumenttype:: Rijksmonument
Monumentnummer:: 514186
Monumentnaam:: Merwedekanaal
Plaats:: Utrecht

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Voeg uw verhaal toe

Beschrijving

Omschrijving

Vier DIENSTWONINGEN onderdeel uitmakend van het sluizencomplex in en om het Merwedekanaal, uit ca 1900, uitgevoerd als twee geschakelde woonhuizen, nagenoeg aan elkaar gelijk. Elk bouwblok bezit een rechthoekige plattegrond, is in baksteen opgetrokken en telt één bouwlaag onder een, met tuile du Nord belegd mansardekap; nokrichting loodrecht op de straat. De panden zijn onderling verbonden door een laag bakstenen muurtje dat als erfafscheiding in het verlengde van de straatgevel ligt.

Voorgevels (nd/o) aan straatzijde, vier venstertraveeën breed; zijgevels eveneens vier traveeën breed, hierin bevindt zich de ingang. Gevels onder meer voorzien van ter hoogte van verdiepingsvloer, omlopend siermetselwerk van in gele baksteen uitgevoerde zeshoeken. In de voorgevel, boven de vier beluikte 2x(1+2)ruits schuiframen, een venster van het type 'melkmeisje' met aan weerszijden ruitvormig siermetselwerk. De gevel wordt afgesloten door een op doorgestoken gordingen rustende windveer met makelaar. In de langsgevel waarin de twee gekoppelde paneel voordeuren met deurrooster onder een bovenlicht, komen links en rechts een T-schuifraam voor met luiken. In het dakschild twee platgedekte dakkapellen.

Waardering

Twee dubbele dienstwoningen van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde als goed en eenvoudig voorbeeld van een dienstwoning. Van ensemble waarde als onderdeel van het sluizencomplex in en om het Merwedekanaal. Van stedenbouwkundige waarde vanwege de ligging op de hoek met Ravellaan en nabij de kruising Leidsche Rijn en Merwedekanaal.

Bron: Rijksmonumentenregister

Specificaties

Monumentnummer:: 514186
Artikel ZKP:: rijksmonument
Provincie:: Utrecht
Gemeente:: Utrecht
Plaats:: Utrecht

Bron: Rijksmonumentenregister

Complex eigenschappen

Complexnaam:: Merwedekanaal
Complexnummer:: 514184
Complex beschrijving:: Inleiding

Ten behoeve van de kruising van het in 1882-1892 gegraven Merwedekanaal en de Leidsche Rijn in 1885-86 en 1904-06 gerealiseerd WATERSTAATKUNDIG COMPLEX tussen de Paul Krugerbrug en de Spinozabrug, met bijbehorende dienstwoningen voor de brug- en sluiswachters en andere bouwwerken langs Keulsekade, Kanaalweg en Leidseweg.

Het complex omvat de volgende onderdelen:

1. noordwestelijk gelegen schutsluis met sluiskom

2. zuidoostelijk gelegen schutsluis met sluiskom

3. dubbele basculebrug

4. dubbele ophaalbrug zuidelijke sluis

5. brug met schotbalkkering (Kanaalweg)

6. ophaalbrug in de Kanaalweg

7. schutsluizen bij Park Oog in Al

8. sluisje in de Vleutense Wetering, met brug

9. Muntbrug

10. Goethebrug

11. reeks van vier dienstwoningen (Kanaalweg 79;80;81;82)

12. dubbele dienstwoning (Kanaalweg 88/Leidseweg 91)

13. dienstwoning (Kanaalweg 89)

14. dienstwoning (Kanaalweg 90)

15. 10 dienstwoningen (Keulsekade 24;25;26;27;28;29;30;31; 32;33)

16. dienstwoning (Ev. Meysterlaan 1)

17. dienstwoning (Ev. Meysterlaan 2;2a)

18. dubbele schotbalkloods (Keulsekade 34)

19. Abel Tasmanbrug

Omschrijving

Het in het Merwedekanaal, rond het knooppunt van vaarwegen geconcentreerde SLUIZENCOMPLEX met BRUGGEN en DIENSTWONINGEN, is met het graven van het kanaal vanaf 1882-1892 in fasen tot stand gekomen. Uitgangspunt was de verbetering van de vaarverbinding tussen Amsterdam, Utrecht en de Rijn, (de Leidsche Rijn is haaks op deze hoofdvaarroute gesitueerd). Na een tweede fase in 1885-1886 kreeg het complex met de plaatselijke verbreding van het Merwedekanaal haar voltooiing in 1904-1906. Met de bouw van een in het midden van het Merwedekanaal aangelegd kunstmatig eiland met noordelijk en zuidelijk hiervan gelegen sluiskommen met bijbehorende schutsluizen, beweegbare ijzeren bruggen en oorspronkelijke bedienings-installaties, de Muntbrug, verscheidene bruggen en sluizen in de Leidsche Rijn en de Vleutense Wetering is een omvangrijk complex gerealiseerd. Het complex omvat verder een reeks dienstwoningen voor de brug- en sluiswachters, uitgevoerd in baksteen, met merendeels één bouwlaag onder pannen gedekt zadeldak en van twee bouwlagen onder samenstel van overstekende daken.

De sluiskommen zijn alle voorzien van aarden kolkbermen en gemetselde landhoofden met hardstenen hoekblokken en jaartal- en peilstenen.

De 'oude' sluis aan de ZW zijde van het middeneiland, tegenover de Kanaalweg, dateert van 1885-86; de `nieuwe' sluis aan de NO-zijde tegenover de Keulsekade, dateert evenals de naastgelegen basculebrug, blijkens de in de landhoofden aangebrachte gedenkstenen uit 1904-1905.

Waardering

Waterstaatkundig complex met bijbehorende sluizen, bruggen, dienstwoningen en andere (water)bouwkundige werken van algemeen belang vanwege de bijzondere ensemblewaarde en de architectonische vormgeving van de vele onderdelen. Van cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een bijzonder en omvangrijk vanaf eind 19de tot begin 20ste eeuw in fasen ontwikkeld waterstaatkundig complex, ter verbetering van de vaarweg tussen Amsterdam, Utrecht en de Rijn; vanwege de geschiedenis van de civieltechnische ontwikkeling. Van stedenbouwkundig belang vanwege de ligging aan de westzijde van de stad en de infrastructurele betekenis voor onder meer vier aangrenzende wijken alsook van belang als transito-lokatie voor de scheepvaart.

Bron: Rijksmonumentenregister

Voeg uw verhaal toe

Eigenschappen

Functies
Functie	Hoofdcategorie	Subcategorie	Functietype	Is hoofdfunctie
Dienstwoning(K4)	Woningen en woningbouwcomplexen	Dienstwoning(K)	oorspronkelijke functie	Ja

Adressen
Straat	Getal	Achtervoegsel	Postcode	Plaats	Locatie	Situatie	Is hoofdadres
Kanaalweg	80	–	3533 HG	Utrecht	Oog in al	–	Ja
Kanaalweg	79	–	3533 HG	Utrecht	Oog in al	–	–
Kanaalweg	81	–	3533 HG	Utrecht	Oog in al	–	–
Kanaalweg	82	–	3533 HG	Utrecht	Oog in al	–	–

Percelen
Kadastraal perceel	Kadastrale sectie	Kadastraal object	Appartement	Kadastrale gemeente
–	S	2293	–	Utrecht
–	S	2294	–	Utrecht
–	S	2147	–	Utrecht

Bouwperioden
Start	Eind	Notitie	Beschrijving
1900	1900	–	vervaardiging

Bouwstijlen
Stijl	Substijl	Zuiverheid	Notitie
Overgangsarchitectuur	–	stijlzuiver	–

Bron: Rijksmonumentenregister

Tijdlijn Merwedekanaal

Voeg een verhaal over dit monument toe aan de tijdlijn

Weet u meer over dit bijzondere monument of heeft u een herinnering over dit monument? Vul de tijdlijn aan. Deel uw verhaal en houd dit monument springlevend.

Voeg een verhaal toe over dit monument