Inleiding

De PASTORIE van de St. Franciscuskerk gelegen aan de Grote Dijlakker is in 1933 aan de zuid-westzijde tegen de kerk aangebouwd. De hoofdingang is gesitueerd aan het pleintje voor de kerk.

Het ontwerp is van de uit Nijmegen afkomstige Architect H.C. van de Leur. Aanvankelijk was het de bedoeling dat de oude pastorie van de gesloopte St. Franciscuskerk gehandhaafd zou blijven. Tijdens de bouw van de kerk is echter besloten eveneens een nieuwe pastorie aan de kerk vast te bouwen. Het ontwerp voorziet in een sobere strenge architectuur met expressionistische invloeden. De vergaderruimte aan de achterzijde van de pastorie is gebouwd in 1992 en valt niet onder de bescherming.

Omschrijving

De pastorie is opgetrokken in donkerrode baksteen met een samengesteld met grijze pannen belegd dak en is in voorkomen en detaillering verwant aan de kerk. Als gevolg van een vooruitspringend bouwvolume met topgevel is de plattegrond min of meer L-vormig. De toegang tot de woning ligt rechts naast de topgevel die grenst aan het pleintje voor de kerk. De ingang, gelegen in een portiek, heeft twee zijlichten. Grenzend aan de kerk ligt de dienstingang. Boven iedere ingangsdeur zit op de verdieping een T-venster met een drieruits bovenlicht. Tussen de twee ingangsdeuren zitten op de begane grond twee kleine vierkante vensters met daarboven, ter plaatse van het trapportaal, twee hoge vensters met gekleurd glas. Naast de hoofdingang bevindt zich een gemetseld muurtje.

De topgevel heeft op de begane grond drie schuifvensters met een drieruits bovenlicht en een strek; op de verdieping twee T-vensters met een bovenlicht en een keperboog; onder de kap bevinden zich drie smalle rechthoekige vensters waarvan de middelste hoger is dan de andere twee.

De topgevel grenzend aan de Grote Dijlakker is het zelfde als de topgevel die grenst aan het pleintje met uitzondering van de drie vensters onder de kap die in 1946 plaats hebben gemaakt voor een venster als op de verdieping. De begane grond heeft twee T-vensters. Het terugliggende geveldeel links naast deze topgevel heeft op de begane grond en verdieping drie vensters met een drieruits bovenlicht. De zijgevel aan de zuid-west kant heeft vier kleine hoge vensters op de verdieping, twee hoge vensters ter plaatse van de trap naar de zolder en een zoldervenster. Het terugliggende deel met dienstvertrekken heeft op de begane grond één dubbel en één enkel T-venster met bovenlicht. Op de verdieping zit eenzelfde enkel venster.

De achtergevel is door de bouw van de vergaderzaal in 1992 en door een gevelwijziging op de begane grond niet meer origineel. De vier vensters op de verdieping en de twee ter hoogte van de zolder zijn oorspronkelijk Het INTERIEUR is vrijwel niet aangetast. Alle originele deuren en plafonds zijn nog aanwezig. Een opvallend element is de granieten trap met originele stalen balustrade en leuning. Het vormgebruik in de woning is ten aanzien van doorgangen gelijk aan die in de kerk. Er heeft, met de bouw van de vergaderruimte, slechts een kleine wijziging in de structuur van de dienstvertrekken plaatsgevonden. De zolderindeling stamt uit 1947.

Waardering

De pastorie van de St. Franciscuskerk te Bolsward is van algemeen cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang:

- vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp;

- als essentieel onderdeel van een complex dat cultuurhistorisch en architectuurhistorisch van nationaal belang is;

- vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van zowel het interieur als het exterieur.